Siyasi Parti Mali Denetimleri

Anayasa Mahkemesi, kesin hesap incelememelerini düzgün ve zamanında yapmayan partiler hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu.

Anayasa Mahkemesi'nin bazı partilerin mali denetimlerine ilişkin kararları Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yüksek Mahkeme, Yurt Partisinin 2007, 2008, 2009 yılı kesin hesaplarını inceledi.

Yurt Partisi'nin 2007 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda, kesin hesapta gösterilen gelir, gider devrinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olduğuna karar verildi.

Aynı partinin 2008 yılı kesin hesabı incelenmesinde ise cep telefonu, sabit telefon, internet ve elektrik faturaları gecikme faizlerinin parti bütçesinden ödenmesinin nedeni soruldu.

Parti yetkilileri, "Telefon ödemelerimiz parti kasasında yeterli paranın olmayışı nedeniyle gecikme zammıyla yapılmıştır" şeklinde cevap verdi.

Anayasa Mahkemesi heyeti, parti yetkililerinin ödemelerin zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almaları gerektiğini, parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan gecikme faizi ve bedelinden parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı bulunmadığını vurguladı. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu sonucuna varan Mahkeme, bu nedenle 276 liranın Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verdi.

Mahkeme, fatura, serbest meslek makbuzu gibi kanıtlayıcı belgeler olmadan yapılan 2 bin 472 lira tutarındaki giderin de Hazine'ye gelir yazılmasını kararlaştırdı.

Partinin, 2008 yılı gelir, gider ve nakit mevcudu devrinin Hazine'ye irad kaydedilenler dışında kalan bölümü doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun bulundu.

Partinin 2009 yılı kesin hesabı incelemesinde de parti görevlilerinin kişisel harcamaları ile SSK, vergi ve diğer yükümlülüklerin zamanında yapılmaması sonucu oluşan gecikme zammı, tutarı ile cezaların da parti hesabından ödenmesi dışındaki gelir ve gideri uygun bulundu.

Mahkemeye istenen bilgilerin istendiği şekliyle verilmemesi, hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması, hesabın dışında gelir ve gider oluşturulmasının, inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğu kabul eden Mahkeme, 2820 sayılı Kanun'un ilgili maddesine istinaden gerekli işlemlerin yapılmasını temin için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. 2008 yılı kesin hesapların incelenip onaylandığına ilişkin Parti Meclisi kararının sunulmaması nedeniyle de Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunuldu.

-SHP'nin incelemesi-

Anayasa Mahkemesi heyeti, Sosyaldemokrat Halk Partisi'nin 2007, 2008 ve 2009 yılı kesin hesaplarını da inceledi.

Partinin 13 Mart 2010'da yaptığı Olağanüstü Kurultay'da, Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin katılımının kabulüne ve bu katılımla birlikte partinin isminin Eşitlik ve Demokrasi Partisi olarak değiştirilmesine oy birliğiyle karar verildiği hatırlatıldı.

Partinin 2007 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda, kesin hesapta gösterilen ve belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen genel merkeze ait (415.392,21 YTL) 415 bin 392 lira 21 kuruş gider ve (170.682,08 YTL) 170 bin 682 lira 8 kuruş gelir olmak üzere toplam (586.074,29 YTL) 586 bin 74 lira 29 kuruş karşılığı parti malvarlığı, Hazine'ye gelir kaydedildi.

2008 yılı incelemesinde de kesin hesapta gösterilen ve belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen genel merkeze ait (605.686,57 YTL) 605 bin 686 lira 57 kuruş gider ve (273.107,58 YTL) 273 bin 107 lira 58 kuruş gelir olmak üzere toplam (878.794,15 YTL) 878 bin 794 lira 15 kuruş karşılığı parti malvarlığının Hazine'ye gelir kaydedilmesi kararlaştırıldı.

Partinin, 2009 yılı incelemesinde ise Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı olarak partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen 265 bin 597 lira 40 kuruş karşılığı malvarlığı Hazine'ye gelir kaydedildi.

Parti Genel Merkezince yine Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı elde edilen toplam 5 bin 530 TL tutarındaki bağış geliri karşılığı malvarlığının da Hazine'ye aktarılmasına karar verildi.

Kesin hesaplarının incelenip onaylandığına ilişkin Parti Meclisi kararının sunulmaması nedeniyle yasal işlem yapılması ve mahkemeye istenen bilgilerin istendiği şekliyle verilmemesi, hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması, hesabın dışında gelir ve gider oluşturulması, inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan gerekli işlemlerin yapılmasını temin için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar verildi.

-Diğer partiler-

Sağduyu Partisi'nin 2009 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda, partinin gelir, gider ile kasa ve banka mevcudu devrinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olduğuna karar verildi.

Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi'nin 2009 yılı kesin hesabının incelenmesinde, Kanun'a aykırı, parti amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen bin 18 lira 40 kuruş karşılığı parti malvarlığı Hazine'ye gelir kaydedildi.

Mahkemeye istenen bilgilerin istendiği şekliyle verilmemesi, hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması, hesabın dışında gelir ve gider oluşturulması, inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan gerekli işlemlerin yapılmasını temin için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına da karar verildi.

Türkiye Partisi'nin 2009 yılı kesin hesabını da inceleyen Anayasa Mahkemesi heyeti, 4 bin 322 lira 39 kuruşun, partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığına karar veren Mahkeme, ancak tasfiye süreci sonunda partinin bütün malvarlığının Hazine'ye geçmesi nedeniyle bu miktarın Hazine'ye gelir kaydedilmesine gerek görmedi.

Anayasa Mahkemesi, Adalet Demokrasi ve Özgürlük Partisi'nin 2009 yılı kesin hesabını incelemesinde, partinin gelir, gider ve nakit devrini Siyasi Partiler Kanunu'na uygun buldu. Ancak, 2009 yılı kesin hesabını Kanun'da öngörülen sürede Anayasa Mahkemesi'ne vermeyen parti sorumluları hakkında ilgili Kanun uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasına karar verildi.

Kesin hesaplarının incelenip ve onaylandığına ilişkin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararının olmaması nedeniyle de yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulması kararlaştırıldı.

Muhabir: Aylin Sırıklı Dal

Yayıncı: Selçuk Aval - ANKARA