Yargıtay'da "Özel ve Aile Hayatına Saygı" Semineri

Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, kurdukları İnsan Hakları Komisyonunun çalışmaları sonucunda, kurum tarafından verilecek kararın, temel hak ve özgürlüklere daha çok vurgu yapan ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) daha çok uyum gösteren bir hale geleceğini ümit ettiklerini söyledi.

Yargıtay Başkanlığı İnsan Hakları Komisyonunca düzenlenen "Özel Hayat ve Aile Hayatına Saygı" konulu seminer, kurumun konferans salonunda yapıldı.

Cirit, seminerin açılışında yaptığı konuşmada, herkesin özel ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğunu belirtti.

Özel ve aile hayatının gizliliğine dokunulamayacağını vurgulayan Cirit, bu hakkın, Anayasa'nın 20, 21, 22 ve 41. maddeleriyle güvence altına alındığını bildirdi.

Cirit, son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle özel hayata dahil alanların boyutlarının da genişlediğine işaret ederek, kişinin özel ve aile hayatı yanında konutu, haberleşmesi, kamusal ve sanal alanlardaki haklarına da saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.

Özel hayatın gizliliğinin bir insan hakkı olduğunu ve ihlalinin suç teşkil ettiğini ifade eden Cirit, "Milli güvenlik, kamu düzeni, genel sağlık, genel ahlak, ülkenin ekonomik refahı, suç işlenmesinin önlenmesi, başkalarının hak ve özgürlükleri, birlik ve düzenin korunması gibi durumlarda özel hayata müdahale" olabileceğinin Anayasa'nın 14. maddesinde sayıldığını anlattı.

Cirit, ancak bu müdahalenin, yasayla belirlenmiş olmak koşuluyla ve bir kamu otoritesinin izniyle gerçekleştirilmesi gerektiğini dile getirerek, "Yasalara dayanmayan ve izne tabi olmayan müdahaleler, özel hayatın gizliliğine müdahaledir ve suç teşkil eder" diye konuştu.

"Kimsenin özel yaşamına keyfi karışılamaz"

Özel ve aile hayatına saygı hakkının, Türkiye'nin tarafı bulunduğu uluslararası sözleşmelerle koruma altına alınmış evrensel bir hak olduğuna dikkati çeken Cirit, "İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 12. maddesi uyarınca, kimsenin özel yaşamına, ailesine, konutuna ya da haberleşmesine keyfi olarak karışılamaz, şeref ve adına saldırılamaz. Herkesin bu gibi karışma ve saldırılara karşı yasa tarafından korunmaya hakkı vardır" değerlendirmesinde bulundu.

Cirit, özel ve aile hayatının, AİHS'nin 8. maddesiyle düzenleme altına alındığını anımsatarak, "Bu hakkın kullanılmasına bir kamu otoritesinin müdahalesi ancak ulusal güvenlik, ülkenin ekonomik refahı, birlik ve düzenin kurulması, suç işlemesinin önlenmesi, sağlığın ve ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için demokratik bir toplumda, zorunlu ölçüde ve yasayla öngörülmüş olmak koşuluyla söz konusu olabilir" ifadesini kullandı.

Anayasa'nın 90. maddesi ile Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere, kanunların üzerinde değer atfedildiğini hatırlatan Cirit, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve AİHS'de belirtilen hakların ihlali durumunda, ihlali yapan ülkeye ciddi yaptırımlar uygulandığını ve bunun ilgili ülkeyi önlem almaya zorladığını söyledi.

Cirit, Yargıtay Başkanlığınca, AİHM tarafından ortaya konulan insan hakları standartlarına uyum konusuna büyük önem verdiklerini dile getirerek, "İnsan Hakları Komisyonumuzun yapacağı çalışmalar sonucunda, Yargıtay tarafından verilecek kararın temel hak ve özgürlüklere daha çok vurgu yapan ve Sözleşme'ye daha çok uyum gösteren bir hale geleceğini ümit etmekteyiz" dedi.