Hindistan'da yıkılan Babri Camisi'nin yerine inşa edilecek caminin temeli gelecek ay atılıyor

Hindistan'da 1528'de yapılan ve 1992'de Hindu milliyetçiler tarafından yıkılan Babri Camisi'nin yerine inşa edilecek caminin temelinin gelecek ay atılacağı bildirildi.

NDTV kanalındaki habere göre, Hint-İslam Kültür Vakfı (IICF) Sekreteri Athar Hüseyin, Babri Camisi'nin yerini alacak Ayodhya Camisi'nin projesinin 19 Aralık'ta kamuoyuyla paylaşılacağını, 26 Ocak'ta da temelinin atılacağını söyledi.

Hüseyin, caminin temel atma töreni için Hindistan'ın Cumhuriyet Bayramı'nı kutladığı 26 Ocak'ın özellikle seçildiğini belirterek, "Anayasamız, cami projemizin teması olan çoğulculuğa dayanıyor." ifadesini kullandı.

Yapılması planlanan cami kompleksinde hastane, günde iki defa yemek verilecek aşevi ve kütüphanenin bulunacağını kaydeden Hüseyin, caminin aynı anda 2 bin kişinin ibadet edebileceği büyüklükte olacağını dile getirdi.

Hüseyin, yeni mabedin Babri Camisi'nden daha büyük olacağını fakat benzer mimari özellikler taşımayacağını söyledi.

Beraat kararı çıkmıştı

Hindistan'da 30 Eylül'de mahkeme, Babri Camisi'nin 1992'de yıkılmasıyla ilgili çeşitli suçlardan yargılanan, aralarında şu anda iktidardaki Hindistan Halk Partisinden (BJP) üst düzey isimlerin de bulunduğu 32 kişinin beraatine karar vermişti.

Yargıç Surendra Kumar Yadav, Babri Camisi'ne Hindu aktivistler tarafından 1992'de düzenlenen saldırının altında herhangi bir komplo bulunmadığına karar vermişti.

Öte yandan, mahkeme heyeti, Babri Camisi'nin yıkılmasının yasaya aykırı olduğunu, bununla ilgili davanın ayrıca görülmesi gerektiğini bildirmişti.

1528'de inşa edildi

Babür Devleti'nin kurucusu Babür Şah'ın hayatta olduğu dönemde komutanlarından Mir Baki'nin 1528'de inşa ettirdiği cami, 1980'lerde Hindu milliyetçisi örgütler tarafından başlatılan tapınak (Mandir) kampanyasının kurbanı oldu.

Babri Camisi arazisinin Tanrı Rama'nın doğduğu yer olduğu ve ibadethanenin tapınak üzerine inşa edildiğine ilişkin iddia, Müslümanlar ile Hindular arasında uzun yıllar tartışma konusu oldu ve çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.

Hindistan'ın bağımsızlığından önce de iki topluluk arasında zaman zaman sorunların yaşanmasına sebep olan Babri Camisi tartışmaları ülkenin bağımsızlığını kazanmasının ardından da devam etti.

Bir grup Hindu, Aralık 1949'da mabet içine Tanrı Rama ikonu bıraktı ve bunun bir mucize olduğunu yaymaya çalıştı. Yaşanan bu gelişmenin ardından Hint hükümeti, bölgeyi "tartışmalı arazi" ilan etti ve camiyi ibadete kapattı.

1980'lerde Dünya Hindu Konseyi (VHP) ve Hindistan Halk Partisi (BJP) Faizabad'da bulunan (yeni adı Ayodhya) araziye sahip olmak adına kampanya yürütmeye başladı. VHP ve RSS gibi Hindu örgütlerinin öncülüğünü yaptığı gruplar, 80'li yılların sonunda, tapınak iddialarını yüksek sesle dile getirmeye başladı ve arazinin Hindulara verilmesi çağrısında bulundu.

Dönemin önemli dizilerinden Ramayana, devlet kanalı Doordarshan'da 1987'de başladı ve 18 ay boyunca devam etti. Pazar günleri verilen ve 78 bölüm halinde yayımlanan diziyle Tanrı Rama ve hikayesi, milyonlarca Hindu'nun evine girerek somut olay haline dönüştü.

Dizide Tanrı Rama'nın, karanlığa karşı zaferinden sonra Babri Camisi'nin bulunduğu yere, Ayodhya Krallığı'na dönmesi ve buna benzer konular işlenmesi dikkatleri bölgeye çekti.

Hindu Tanrı Üçlemesi'nde (Trimurti) yer alan Vişnu'nun yedinci bedenlenmesi (Avatar) olduğuna inanılan Rama, ülkedeki Hindularca en çok sevilen ve saygı gösterilen tanrılar arasında yer alıyor.

6 Aralık 1992'de Hindular tarihi camiyi yıktı

BJP lideri Lal Krishna Advani'nin Eylül 1990'da başlattığı kampanya ile olaylar daha da kışkırtıldı.

Advani, iki tekerlekli savaş arabasına dönüştürülen Toyota marka otomobiliyle Gucerat eyaletinden caminin bulunduğu Uttar Pradeş eyaletine yolculuğa çıktı. Bu yolculukta, Ram Tapınağı'nın inşası için kullanılacak tuğlaları toplayan Advani, Tanrı Rama gibi giyindi, ok ve yay kuşandı.

6 Aralık 1992'de BJP, RSS ve VHP gibi milliyetçi parti ve örgütlerce düzenlenen miting sırasında Hindu karsevaklar (gönüllüler), Sadhular (Hindu din adamları), militanlar ve gençlerden oluşan 150 bin kişinin kazma, kürek ve levyelerle ibadethaneye saldırması, yaklaşık 500 yıldır ayakta duran Babri Camisi'nin 5 saat içinde yıkılmasıyla sonuçlandı.

Caminin yıkılma haberi, ülke çapında ayaklanmaların yaşanmasına yol açtı. Hindistan'ın bölünmesinden sonra yaşanan en büyük toplumsal şiddet olayına dönüşen ayaklanmalarda çoğunluğu Müslüman 2 bine yakın kişi öldü, 5 binin üzerinde kişi de yaralandı. Olaylar Pakistan ve Bangladeş'e de sıçradı.

Yüksek Mahkemenin kararı

Hindular ile Müslümanlar arasında on yıllarca problemli şekilde kalan Babri Camisi meselesi, Hindistan Yüksek Mahkemesinin 9 Kasım 2019'da cami arazisinin Hindulara verilmesine ilişkin kararıyla yeni bir noktaya taşındı.

Yüksek Mahkeme, söz konusu kararında, yaklaşık 1,1 hektarlık arazinin tamamının tapınak inşa etmek üzere kurulacak Hindu vakfına tahsis edilmesini, bunun karşılığında arazinin hak sahibi Müslüman vakfa başka bir yerden yaklaşık 2 hektar arazi verilmesine hükmetti.

Kararın ardından Başbakan Narendra Modi, 5 Şubat'ta tapınağı inşa etmek üzere "Şri Ram Janmabhoomi Teerth Kşitra Vakfı"nın kurulduğunu açıkladı.

Öte yandan, davanın taraflarından Uttar Pradeş Sünni Merkez Vakfı Kurulu, söz konusu 2 hektarlık arazinin kabul edileceğini duyurmuştu.