Bilim İnsanları, Olumsuz Hatıraların Kontrol Edilebilmesinin Yolunu Keşfetti

Hayatımız boyunca mutlu olamadığımız anlar mutlaka olur. Bu tarz anıları genelde unutmak isteriz ancak yine de bu anılar beynimizin bir köşesinde mutlaka olur ve aradan yıllar geçse de yaşadığımız o olayı hatırladığımız zaman canımız sıkılır. Kötü olaylar hayatın bir gerçeğidir ve bunu unutmak şu ana kadar mümkün değildi. Fakat yapılan iki araştırma, yaşanan travmatik olayların duygusal etkisinin aslında yönetilebilir olduğunu ortaya çıkardı. Kısacası bilim insanları, travmatik olayları unutabilmenin yolunu keşfettiler.

Bu çalışmalardan ilki bir ilaç üzerineydi. Bilim insanları, Prpofol isimli bir maddenin (Bu madde insanların kolayca uyutulabilmesini sağlar.) bazı insanlarda hafıza kaybını tetiklediğini keşfetmişlerdi. Bir araştırma ekibi, bu maddenin olumsuz hatıraları bastırmak için kullanılıp kullanılamayacağını merak ettiler. Bilim insanlarının varsayımları, bu maddenin kötü anıları silmek için kullanılabileceği yönündeydi.

Boston Üniversitesi, bu konuyu anlamlı kılmak için bazı testler yapmaya karar verdi. Bu test için 50 kişi belirlend ve bu 50 kişiye, insanları travmatik olarak etkileyebilecek bir slayt gösterisi izletildi. Ardından da 50 kişi ile bir hafta sonra yeniden görüşülmek için randevu verildi. Bir hafta sonra yeniden araştırma merkezine gelen 50 kişi ile izletilen slayt gösterisi yeniden tartışıldı. Bir hafta önce belleklerine işlenen anları yeniden hatırlayan bu gruba, Propofol uygulandı.

Bireylerden 25 tanesine uyandıktan hemen sonra, diğer 25 tanesine de uyandıktan 24 saat sonra slayt gösterileri ile ilgili sorular soruldu. Uyandıktan hemen sonra slaytla ilgili sorular sorulan 25 birey, her şeyi olağan haliyle hatırlıyordu. Verdikleri yanıtlar hem birbirleriyle hem de slayt gösterisi ile tutarlıydı. Ancak uyandıktan 24 saat sonra soru sorulan bireylerde ise durum çok ilginçti. 25 kişi ne slayt gösterisi ile ilgili doğru bilgiler verebiliyordu ne de verdikleri yanıtlar diğerleriyle uyuşuyordu.

Yapılan bu çalışma ile Propofol'ün, insanların hafızasındaki kötü anıları tam silmese de en azından karmaşıklaştıracağını gösterdi.

İkinci çalışmanın konusu ise ilk çalışmaya göre biraz farklıydı. Beyin, yaşanan travmatik olayları nasıl ilişkilendiriyordu? Beynin hafıza ile ilgili kısmı bu süreci nasıl yürütüyordu? Bu soruların cevabını merak eden bilim insanları fareler üzerinde deney yaptılar.

Yapılan deneyde beynimizde bulunan 'Hipokampus' bölümü yakından incelenecekti. Bu bölüm yön bulma ve hafızada önemli bir role sahipti. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, hipokampusun farklı bölgeleri uyarıldı. Hipokampus hücrelerine yapılan bu uyarılarda, hücrelerin farklı reaksiyonlar gösterdiği tespit edildi. Buna göre hipokampusun üst bölümü uyarıldığında, olumsuz hatıralar herhangi bir etki yaratmıyordu. Ancak hipokampusun alt kısmı için durum daha farklıydı. Hipokampusun alt kısmındaki hücreler uyarıldığında, fareler genel olarak travmatik hatıralarını hatırlıyor ve buna göre tepkiler veriyordu.

Araştırmaların önde gelen isimlerinden Steve Ramirez ve Briana Chen, bu konuyla ilgili bazı açıklamalarda bulundular. Ramirez, insan beyni ile fare beyninin farklı olduğunu kabul ettiklerini ancak eğer bu iki yapı arasında bir köprü kurulabilirse insanların travmatik hatıralarının yönetilebileceğini ifade etti. Chen ise anıların kontrol edilmesi için hala çok uzun bir sürecin olduğunu ancak bu durumun imkansız olmadığını yaptıkları çalışmalarla anladıklarını belirtti.