Deformasyonlar, Elektronik Ortamda 3 Boyutlu Takip Edilecek

KONYA'da Mevlana Müzesi'nde oluşan deformasyonlar, binanın belirli noktalarına kurulacak sensörler sayesinde 365 gün boyunca ölçümler yapılarak bilgisayara aktarılacak ve 3 boyutlu olarak çatlak, eğim ölçer gibi geoteknik cihazlar kullanılarak analizler yapılacak. Böylece duvar ve kolonlardaki eğimler, duvarlardaki şişmeler, nem alan bölgeler, çatlakların yer ve genişlikleri tespit edilerek haritası çıkarılacak.

ÇALIŞMALAR 1.5 YIL ÖNCE BAŞLADI

Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ferruh Yıldız, müzenin ana binasındaki deformasyonların izlenmesi ve önceden tedbir almak için 1.5 yıl önce çalışma başlattıklarını söyledi. Üniversitenin, İnşaat ve Harita Mühendisliği Bölümü'nden öğretim elemanlarından oluşan bir bilimsel kurul tarafından rapor hazırlanarak İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne sunulduğunu belirten Prof. Dr. Yıldız, hazırlanan raporlar doğrultusunda Mevlana'nın mezarının da bulunduğu müzenin ana binasında 'Gerçek Zamanlı Jeodezik Ölçme, İzleme ve Analiz Sistemi'nin kurulması gerektiğinin ortaya çıktığını vurguladı.

TÜRKİYE'DE İLK DEFA UYGULANACAK

Müzeye kurulması için İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından ihaleye çıkartılan sistem ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Ferruh Yıldız, şunları söyledi:

"Kurulacak olan sistem ile binanın belirli noktalarına sensörler yerleştirilecek. Bu sensörler 365 gün boyunca ölçümler yaparak bilgisayara aktaracak. Çatlak, eğim ölçer gibi geoteknik cihazlar kullanılacak. Analizler yapılacak. Bunlar bir araya getirilerek bir bilgisayar yazılımında otomatik olarak değerlendirilecek. Ölçümler günlük yapılarak birbirleriyle karşılaştırılacak. Ortaya çıkan rakamlar istatistik olarak değerlendirilecek. Eğer fark varsa bu deformasyonların neden kaynaklandığı ve ileride ne kadar bir deformasyona neden olabileceği belirlenecek. Böylece yapının güçlendirilmesi ile ilgili yapılacak çalışmalara klavuz teşkil edecek. Ayrıca binada beklenenden daha fazla deformasyon hareketi belirlendiği zaman 'sms', 'e-posta' veya alarm sistemi yoluyla müze yöneticilerini uyaracak. Müzede ileri tarihlerde yapılacabilecek bir güçlendirme veya restorasyon çalışmalarında veri tabanı oluşturacak. Bu sistem gerçek zamanlı olduğu için Türkiye'de bu alanda ilk defa uygulanacak."

TEDBİR AMAÇLI KURULUYOR

Bu sistemin tamamen tedbir amaçlı kurulduğunu belirten Prof. Dr. Ferruh Yıldız, "Konya 4'üncü bölge deprem kuşağında. Ama genellikle zeminin oturması yönünde bir deformasyon var. Şehir içerisinde bir kaç santimetre çökmeler oluşabiliyor. Müzenin bulunduğu Karatay Bölgesi'ndeki zemin oturmaları 2 yılda 1-2 santimetre düzeyindedir. Bunlar tabi bölgeseldir. Binalara doğrudan etkisi vardır diyemeyiz. Ama bunların önceden bilinip tedbirlerin alınmasında ve yapıların güçlendirilmesi de zorunludur. Konya her ne kadar 4'üncü bölge deprem kuşağında ise de tarihi yapıların korunması ve yapısal deformasyonununun izlenmesinde bu tür sistemlerin kullanılması gerekir." dedi.

YAPIDA ÇATLAMALAR VAR

Yaptıkları çalışmalar sonrası müzenin ana binasının çeşitli noktalarında çatlamalar olduğunu gözlemlediklerini anlatan Prof. Dr. Ferruh Yıldız, bunların tehlikeli boyutta olmadığını, bunların jeolojik yapıdan mı ,yoksa kolonlardan mı kaynaklandığının İnşaat Mühendisliği Bölümü'nün yapacağı çalışmalarla ortaya çıkarılacağını sözlerine ekledi.