Çavuşoğlu Aa Editör Masası'na Konuk Oldu

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Suriye konusunda ateşkes, insani yardım ve siyasi çözüm konusunda (Rusya ile) aynı düşünüyoruz. Ateşkesin nasıl sağlanacağı konusunda farklı düşünceler olabilir. Biz özellikle sivillerin zarar gördüğü saldırıları istemiyoruz vee terör örgütlerinin dışındaki ılımlı muhalefete de saldırı yapılmasını uygun görmüyoruz. Halep'in kuşatılmasını da uygun görmüyoruz." dedi.

Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'na konuk olan Çavuşoğlu, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Bakan Çavuşoğlu, Rusya ile Suriye konusunda ateşkes, insani yardım ve siyasi çözüm konusunda aşağı yukarı aynı düşündüklerini belirterek, şöyle devam etti:

"Ateşkesin nasıl sağlanacağı konusunda farklı düşünceler olabilir. Biz özellikle sivillerin zarar gördüğü saldırıları istemiyoruz. Terör örgütlerinin dışındaki ılımlı muhalefete de saldırı yapılmasını uygun görmüyoruz. Halep'in kuşatılmasını da uygun görmüyoruz. Siyasi çözüm konusunda, Cenevre'deki müzakerelerin bir an önce başlaması lazım. Ateşkes konusunda da daha evvel Uluslararası Suriye Destek Grubu toplantılarında Rusya'nın farklı bir tutumu olmadı. Rejim ve Rusya'nın da hava saldırıları oldu, sivillerin ve muhalefetin olduğu yerlere de oldu. Biz bu konuda Rusya'ya uyarılarımızı yaptık. Özellikle Nusra Cephesi ile ılımlı muhalefetin birbirine girdiği bölgelerde bunları ayrıştırmak lazım."

Nusra Cephesi'nin El-Kaide terör örgütünden ayrıldığını açıkladığını hatırlatan Çavuşoğlu, ilerleyen süreçte Nusra içindeki belirli bir grubun ılımlı bir çizgiye geçip geçmeyeceğine bakmak gerektiğini kaydederek, "İçlerinde yabancı terörist savaşçılar da var. Yabancı savaşçıların ılımlı çizgiye geçeceklerini düşünmüyorum. Ölmek ve öldürmek için ülkesinden oraya giden insanın, ılımlı bir insan olduğunu düşünmek saflık olur ama arazideki Nusra içindeki Suriyelilere bakmak lazım." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin tüm dünyada olduğu gibi, Suriye'deki radikalleşmeyi de tehlikeli bulduğunu belirten Çavuşoğlu, Rusya ile yapılacak heyetlerarası görüşmelerde, ılımlı gruplarla terörist grupların nasıl ayrıştırılabileceği, arazide ateşkesin nasıl sağlanıp uygulanacağı gibi, tüm konuların ele alınacağını söyledi.

"(Rusya ile) Siyasi çözüm konusunda hemfikiriz"

Çavuşoğlu, Rusya'nın Türkiye'den çok açık şekilde Suriye'de nerelerin vurulması gerektiği hususunda bilgi istediğini aktararak, "Uçak düşürme hadisesinden sonra tamamen temaslar koptuğu için böyle bir işbirliği olmadı. Sivillerin nerede yaşadığı, ılımlı muhalefetin nerede bulunduğu gibi arazideki bilgileri de kendileriyle paylaşacağız. Ortada bir DAEŞ terör örgütü var. Önce burayı hedef alalım diğer taraftan da ılımlı insanlarla Nusra gibi marjinal gruplar ve terör gruplarını ayırmak için çaba sarf edelim. Havadan ve karadan saldırı olunca ister istemez bazı bölgelerde birbirlerine girmek zorunda kaldılar." diye konuştu.

Suriye'de siyasi çözüm konusunda Rusya ile hemfikir olunduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, siyasi çözümün ne şekilde sağlanabileceği konusunda fikir ayrılıklarına rağmen, karşılıklı eleştirilerde bulunmak yerine diyalog yoluyla çözüm üretilmesi gerektiğini belirtti.

Suriye krizini, sadece Türkiye ve Rusya'nın çözemeyeceğine, fakat çözüme net düşüncelerle katkı sağlayacağına dikkati çeken Çavuşoğlu, bir an önce ateşkesin sağlanması, insani yardımlarda sıkıntı olmaması ve sonuç getirici müzakerelerin başlaması gerektiğine işaret etti.

Çavuşoğlu, dolaylı müzakerelerle sorunun çözülemeyeceğini kaydederek, Suriye'de siyasi dönüşümden ne anlaşıldığı, geçiş döneminin nasıl olacağı, nasıl bir sistem ile devam edileceği gibi çerçevenin önceden prensipte çizilerek, seçimlere hazırlanacak sürece girmesi gerektiğini belirtti.

FETÖ'nün Türkiye aleyhine yürüttüğü yurt dışı faaliyetleri

Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) iki ülke ilişkilerine de kast ettiği yönündeki sözlerinin sorulması üzerine, "FETÖ sadece Rusya ile değil tüm ülkelerle ilişkimizi bozmak için açık açık çaba sarf ediyor." dedi.

FETÖ'nün, Batı'daki bazı düşünce kuruluşları, parlamenterler ve Avrupa Parlamentosunda Türkiye aleyhinde lobi faaliyetleri yürüttüğünü belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Aynı şekilde Washington'da Kongre'ye yönelik çalışmalar yapıyorlar. Seçimlerde, kampanyalara destek veriyorlar. Sonra Kongre düzeyinde Türkiye aleyhine yaptıkları çalışmaları görüyoruz. Türkiye aleyhine olan lobilerle yakın ilişkiler içinde olduklarını biliyoruz. Rusya ile ilişkilerimizi bozmak için yoğun çaba sarf ettiler. Kardeş Orta Asya ülkeleriyle de ilişkilerimizi bozmak için çalışıyorlar. Kırgızistan başta olmak üzere hala o çabalarını sürdürüyorlar. Bizim dostane uyarılarımızı bile yanlış çevirip vermişler.

Uçak düşürme hadisesinden sonra aynı çabayı hemen Rusya'ya yanaşarak Türkiye aleyhine işbirliği yapmak istediler. Yine şu anda bu uçak düşürme hadisesi içinde olan pilotların bazıları gözaltında ama paralel çeteye üye oldukları için. Uçak düşürme hadisesine katıldıkları için değil. Paralel çete mensubu, terör örgütü mensubu oldukları için. Tüm boyutlarıyla uçak düşürme olayı dahil tüm bunları yargı, inceleyip değerlendirecek bağlantı var mı yok mu? O pilotlar şu anda gözaltında. Zaten en çok Hava Kuvvetlerine sızmışlar. Çalınan soruları en çok onlara vermişler. O nedenle Rusya'nın da fark ettiği bu çabayı, dün Sayın Cumhurbaşkanımız da söyledi. FETÖ'nün diğer ülkelerde olduğu gibi Rusya ile de ilişkilerimizi bozmak için ciddi bir gayreti, çabası oldu."

Türk-Rus ilişkilerindeki yakınlaşma

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin Rusya ile ilişkileri Batı'ya karşı koz olarak kullandığı yönündeki yaklaşımları da şöyle değerlendirdi:

"Avrupa ile ilişkilerimizin, en iyi düzeyde olduğu zamanda bile aynı şekilde Rusya ile ilişkilerimizi üst düzeye çıkardık. O zaman da Batı'ya bir mesaj olarak değerlendirmedik, o amaçla yapmadık. Şimdi de aynı şekilde Batı'ya yönelik bir mesaj olsun diye ilişkilerimizi düzeltmiyoruz. Kendi çıkarlarımız, bölgenin çıkarları için yapıyoruz. Esasen Batı'ya yönelik mesajlarımızı biz net bir şekilde veriyoruz. Avrupa Birliği (AB) ve bazı Avrupa ülkeleriyle ikili ve bölgesel ilişkilerimizde kendi düşüncelerimizi, tutumumuzu çok net söylüyoruz. Onlar da bir çoğu bu darbe girişiminden sonra gerçek dost olup olmadıklarını ortaya koydular. Özellikle AB ve belli Batı ülkeleriyle ilişkilerimizin geleceği, Rusya ile olan ilişkilerimiz belirlemez. ya da Rusya ile ilişkilerimizin geleceğini onlar belirlemez. Kendi dinamiği içinde gidiyor. Bunu fırsat bilerek Türkiye ile müzakereleri durduralım diyenler var. Sonra da mesaj gönderiyorlar, 'tonu düşürelim'. Sen istediğini söyleyeceksin, tehdit edeceksin ve böyle zor bir gününde Türkiye'ye darbe uygulamaya çalışacaksın. Benim halkım da, 'arkasında bunlar var' diyor."

Türkiye'nin AB'ye üye olmak için 15 yılda çok çaba sarf ettiğini anımsatan Çavuşoğlu,"Yalvarmadık ama adımlar attık, reformlar yaptık, kriterler yerine getirdik ama hep siyasi engellerle karşı karşıya kaldık. Eğer bir gün Batı, Türkiye'yi kaybederse, Türkiye'nin Rusya, Çin ya da Orta Asya ya da İslam dünyası ile iyi ilişkileri olduğu için değil kendi hatalarından dolayı kaybeder. AB, Ukrayna'da bir hata yaptı. Şimdi istese de Ukrayna'yı kazanamıyor. Şartlar uygun değil. AB, çok ciddi hatalar içine giriyor." dedi.

Batı'nın 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye'nin FETÖ'ye karşı aldığı önlemler konusundaki eleştirilerine de cevap veren Çavuşoğlu, polis ve savcıların terör örgütü üyesi oldukları için görevden alındıklarını, darbe girişiminde daha önce polislikten atılanların da yer aldığını hatırlattı.

Çavuşoğlu, Doğu Almanya ile Batı Almanya birleştiğinde 100 binlerce kişinin devletteki görevlerinden atıldığını aktararak, "Doğu blokunda, devlette çalışanlar ajan olabileceği için atıldılar. Sadece bir kalıpla bu kadar insanı devletten atıyorsunuz. Bu da 100 yıl önce değil 90'larda oldu. Eğer çeteye üyeyse ben bunu devletimin içinde nasıl barındıracağım? Nasıl güveneceğim? Benim bakanlığımda benim kriptolarıma, en gizli bilgilerime ulaşmasına müsaade edebilir miyim?" ifadelerini kullandı.

Türk toplumunda AB'ye karşı olan güvenin gittikçe azaldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, "Darbe yanlısı tutum sergileyen, darbecileri teşvik eden Avrupa. Yıllardır anlatıyoruz bu böyle bir örgüttür diyoruz siz anlamak istemiyorsunuz." dedi.

Çavuşoğlu, basın özgürlüğü eleştirileriyle ilgili olarak da, "Eğer o gazeteci, darbenin içinde yer alıyorsa, terör örgütünün içinde yer alıp onların faaliyetlerini destekliyorsa, sahte delil üretiyorsa o da aynı kapsamda olur. Onun dokunulmazlığının sebebi ne? İllegal faaliyetlerin içinde kim olursa olsun, buna ben de dahil aynı muameleye tutulması lazım." diye konuştu.

Türkiye'nin Şanghay İşbirliği Örgütü'ne gözlemci üyelik başvurusu

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye ve Rusya'nın savunma sanayi işbirliğini artırma kararına ilişkin, Türkiye'nin NATO üyesi olarak yükümlülüklerinin bilincinde olduğunu belirterek şöyle devam etti:

"Türkiye terör tehdidi altındayken, DAEŞ saldırıyor, PKK saldırıyor, Suriye'den tehdit var. Bu kadar tehdide rağmen NATO'nun aldığı kararlar var. Uygulamaya bak, yok. Türkiye'deki hava savunma sisteminin tüm Türkiye'yi kapsayacak şekilde olması lazım diyoruz, tamam karar var, uygulama yok. Aynı şekilde, Almanya ve bazı Batı ülkeleri biliyorsunuz Türkiye'deki bataryalarını çektiler. Tam böyle terör başladığı zamanda, tehdidin en çok arttığı dönemde çektiler. Şimdi, o zaman, peki, teknoloji transferi 'know-how' ortak üretim yapalım, buna da yanaşmıyorlar. Ama benim de kendi savunma sistemimi kurmam lazım ve kendi teknolojimi başka ülkelerle işbirliği yaparak geliştirmem lazım. O zaman da sen (Batı) bunları yapmıyorsan, bize yanaşmıyorsan müttefik olarak, NATO içinde beraber çalışıyoruz. Türkiye'ye başka gözle bakıyorsan, Türkiye de başka arayışlar içine girmek zorundadır. Ben bu teknolojileri geliştirmek zorundayım, kendi güvenliğimi sağlamak durumundayım, savunma sistemimi kurmak zorundayım."

Türkiye'nin Şanghay İşbirliği Örgütü'ne (ŞİÖ) gözlemci üyelik başvurusu konusunun dünkü görüşmede gündeme gelip gelmediği sorusuna Çavuşoğlu, ikili ve bölgesel konulara ilişkin gündemin yoğunluğu nedeniyle ŞİÖ ile ilgili bir konunun gündeme gelmediğini söyledi.

(Sürecek)