Çağlayan.Yeni Teşvik Sistemi Çerçevesinde 4 Bin 840 Yatırım Projesi Kapsamında 76 Milyar TL'lik...

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, teşvik sistemi yürürlüğe girdiği 19 Haziran 2012'den bugüne kadar 4 bin 840 yatırım projesi için belge düzenlediklerini belirterek, bu yatırımlar kapsamında 76 milyar TL'lik harcama yapılmasının öngörüldüğünü bildirdi Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, teşvik sistemi yürürlüğe girdiği 19 Haziran 2012'den bugüne kadar 4 bin 840 yatırım projesi için belge düzenlediklerini belirterek, bu yatırımlar kapsamında 76 milyar TL'lik harcama yapılmasının öngörüldüğünü bildirdi. Çağlayan, öngörülen istihdam sayısının ise yaklaşık 178 bin olduğunu kaydetti.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Diyarbakır Gren Park'ta "Yeni Teşvik Sisteminin 1. yılı ve Yatırım Teşvikleri Zirvesi"ne katıldı. Bakan Çağlayan, konuşmasında teşvik sistemi yürürlüğe girdiği 19 Haziran 2012'den bugüne kadar 4 bin 840 yatırım projesi için belge düzenlediklerini bildirdi. Geçen yılın aynı dönemine göre, yatırım projesi sayısında yüzde 22, yatırım harcaması tutarında yüzde 62, öngörülen istihdamda ise yüzde 59'luk bir artış bulunduğunu kaydeden Bakan Çağlayan, "Yatırım başına düşen harcama tutarı 11,8 milyon Liradan 15,7 milyon Liraya çıkmış. Benzer şekilde, bir yatırımda ortalama 28 yeni istihdam yaratılırken, son dönemde gerçekleştirilmeye başlanan yatırımlar ortalama 37 kişilik ilave istihdam yaratıyor. Açıkça görülüyor ki; özel sektörümüz tarafından gerçekleştirilen yatırımlarda ölçek büyüdü. Görüyorum ki; yatırımcılarımız da benimle aynı fikirde: kimse frene basmamış" diye konuştu.

-"İHRACAT KREDİLERİ YÜZDE 8.1 ARTTI"-

İhracat kredilerinde de artış olduğunu söyleyen Bakan Çağlayan, bu yılın Nisan ayı itibarıyla ihracat kredilerinin yüzde 8.1 artışla 44 milyar TL'ye; ihracat garantili yatırım kredilerinin ise yüzde 84.3 artışla 2.1 milyar TL'ye yükseldiğini vurguladı.

Bakan Çağlayan; "Bu ne demek? Türkiye, ihracat odaklı büyüme modelini benimsemiş, ihracat odaklı yatırımlara daha çok yönelmiş demek. Geçtiğimiz yıl net ihracat yüzde 2.2'lik büyümemize 4.1 puan katkı sağlamıştı. Bu yılın ilk çeyreğinde maalesef, aynı etkiyi görebilmiş değiliz. Ama bu yılsonu için hedeflediğimiz 158 milyar dolarlık ihracatımızın yüzde 4'lük büyümemize çok önemli katkı sağlayacağından hiç şüphem yok" şeklinde konuştu.

-ULUSLARARASI SERMAYELYİ YATIRIM İÇİN 268 ADET YATIRIM TEŞVİK BELGESİ DÜZENLENDİ-

Yeni teşvik sistemi çerçevesinde 268 adet (yüzde 38 artış) uluslararası sermayeli yatırım için teşvik belgesi düzenlendiğini belirten Çağlayan, "Bu belgelerdeki sabit yatırım tutarı 10.5 milyar TL. Sabit yatırım tutarı yüzde 62 arttı. Uluslararası sermayeyi ülkemize çekebilmek için en büyük silahımız "Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Uygulaması'. Bu kapsamda düzenlediğimiz 19 teşvik belgesinin 12'si uluslararası sermayeli yatırımcılar adına düzenlendi" diye konuştu.

-YENİ TEŞVİK BELGELERİNİN DAĞILIMI-

Uygulama sonuçlarına teşvik sistemlerimiz bazında değerlendiren Bakan Çağlayan, şunları kaydetti:

"Düzenlediğimiz belgelerin yüzde 56'sını bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında verdiğimizi görüyoruz. Büyük ölçekli yatırım projesi biraz önce söylediğim gibi 19 adet ki; bu rakam önceki yıl yalnızca 4'tü. Bu projeler içinde motorlu kara taşıtı imalatı ve makine teçhizat imalatı yatırımlarının ağırlıklı olduğunu söyleyebiliriz. Rakamlar çok şükür artıyor ancak vurgulamak istediğim daha önemli bir şey var: Teşvik uygulamalarına göre dağılımın yapısı değişiyor.

Dikkat edecek olursanız önceki dönemde ağırlıklı olarak genel teşvik adını verdiğimiz uygulama kapsamında belge düzenliyorduk. Ancak bugün geldiğimiz noktada Bölgesel teşvik uygulamaları ağır basıyor. Türkçesi: Yatırımlarımızın niteliği iyileşiyor. Çünkü bölgesel teşvik dediğimiz uygulamada seçilmiş sektörler var ve her bir sektör için aradığımız belirli bir yatırım ölçeği var. Dolayısıyla, nitelikli yatırım projelerinin toplam projeler içindeki payı yükselmiş."

-STRATEJİK YATIRIMLAR-

Stratejik yatırımların da bugün itibarıyla 7'ye ulaştığını belirten Bakan Çağlayan, sadece bu 7 proje kapsamında 9 milyar TL'lik yatırım harcaması yapılacağını bildirdi.

Düzenlenen belge adedinin sektörel dağılımına bakıldığında imalat sektörünün 3 bin 1 teşvik belgesi (yüzde 62 pay) ile ilk sırada yer aldığına dikkat çeken Bakan Çağlayan, "hizmetler sektörünün 1.320 teşvik belgesi (% 27) ile ikinci sırada yer aldığını görüyoruz. Yatırım tutarı açısından ise yaklaşık 36 milyar TL ile imalat sektörü başı çekerken; 17.5 milyar TL ile enerji sektörü ikinci sırada yer aldı.

Bölgesel açıdan ise 1.766 adet teşvik belgesi ve 32,8 milyar TL ile 1. bölgemiz ilk sırada. Bu bölgemizi 797 teşvik belgesi ve 11,7 milyar TL'lik yatırım tutarı ile 2. bölgemiz takip ediyor. İstihdam rakamlarına baktığımızda; 69 bin 248 kişi ile 1. bölge ve 27 bin 465 kişi ile 6. bölge ilk iki sırayı paylaşıyor.

-SEKTÖREL DAĞILIM-

Önceki yılla bir kıyaslama yapıldığında tüm sektörlerde belge adedi ve yatırım tutarında önemli artışlar kaydedildiğine dikkat çeken Bakan Çağlayan, sadece enerji projelerinde adet bazında küçük bir düşüş olsa da, yatırım tutarı açısından enerji sektöründe gerçekleştirilecek yatırımlar yüzde 28 artış gösterdiğini vurguladı. Bakan Çağlayan, "Ancak asıl çarpıcı olan nokta, imalat sektöründe gerçekleştirilecek proje sayısının yüzde 25 artarken, yatırım harcamalarının yüzde 116 artması. Yani, yatırımcılarımız daha büyük ölçekli yatırımlara yönelmiş. Bu da bizi ziyadesiyle mutlu ediyor. Vurgulamak istediğim bir diğer husus; öncelikli yatırım konuları arasına dahil ettiğimiz madencilik sektöründe yapılacak yatırım tutarının %389 artması. (Sabit yatırım tutarı: 6,2 milyar TL) Ülkemizin doğal yer altı zenginliklerinin ekonomiye kazandırılması noktasında teşvik sistemi önemli ölçüde etkili olmuş görünüyor. Mayıs ayında yaptığımız kömür yatırımlarına yönelik düzenlemenin etkisiyle, önümüzdeki dönemde sektör yatırımlarında daha da büyük artışlar bekliyoruz."

Eğitim sektörüne yönelik yatırımlardaki ilerlemeden bahseden Bakan Çağlayan, "Özel sektörümüz tarafından gerçekleştirilecek okul öncesi, ilk, orta ve lise eğitim yatırımlarına Türkiye'nin neresinde yapılırsa yapılsın 5. bölge destekleri sağladık. Çok şükür; önceki yıl 53 olan eğitim yatırımı sayısı bugün itibariyle 259'a yükselerek, tam 5 katına çıkmış durumda" dedi.

-İL BAZLI HARİTAYA GEÇİŞ-

Yeni dönemde iller arasındaki gelişmişlik farklarını azaltmak için 2 temel değişiklik yaptıklarını belirten Bakan Çağlayan, bunların birincisinin il grubu bazlı haritadan il bazlı haritaya geçiş olduğunu kaydetti. İl grubu bazlı uygulamada heterojen bir yapının söz konusu olduğunu ifade eden Çağlayan şu açıklamalarda bulundu:

"Örneğin; Kayseri, Sivas ve Yozgat illeri bölgesel teşvik haritasında 3. Bölgede yer alıyordu. Ancak, yatırımların daha avantajlı konumda olan Kayseri ilinde yoğunlaştığı noktasında eleştiriler vardı. Nitekim, bu dönemde; düzenlenen belgelerin yüzde 62'si Kayseri, yüzde 11'i Sivas ve yüzde 17'si Yozgat'ta gerçekleştirilecek yatırımlara yönelikti. Ancak, il bazlı uygulamada, Kayseri 2. Bölgede, Sivas 4. Bölgede ve Yozgat 5. Bölgede yer aldı. Yeni dağılım ise Kayseri yüzde 48, Sivas yüzde 30 ve Yozgat yüzde 22 şeklinde gerçekleşti. Dolayısıyla, il bazlı sistemde yatırımlar daha homojen dağılmaya başladı."

-MAKAS AÇILDI-

Yapılan ikinci değişikliğin ise gelişmiş bölgeler ile görece daha az gelişmiş bölgelere sağlanan destekler arasındaki makasın açılması olduğunu dile getiren Bakan Çağlayan şunları kaydetti:

"5. ve 6. bölgelerde yapılacak yatırım projelerinde bir önceki döneme göre ciddi artışlar var. Bölgesel teşvik sistemimiz açısından incelediğimizde; 5. bölgede yapılacak bölgesel yatırımlarda yüzde 157, 6. bölgede yapılacak bölgesel yatırımlarda ise yüzde 246 artış söz konusu.

Bilhassa 6. bölgedeki bölgesel yatırımların toplam bölgesel yatırımlar içindeki payının yüzde 11'den yüzde 20'ye çıkmış olması son derece çarpıcı. Umuyorum ki; bölgeler arasındaki gelişmişlik farkı önümüzdeki dönemde daha da azalacak."

-"İSTİHDAMDA YAŞANAN ARTIŞLAR ÇOK DEĞERLİ"-

Bakan Çağlayan, yeni teşvik sistemi çerçevesinde 6. Bölgede verilen teşvikler hakkında da bilgi verdi. Verilen teşvikler neticesinde, son bir yılda 6. bölgede gerçekleştirilmek üzere yüzde 269 oranında artışla 8.2 milyar TL tutarında 575 adet yatırım projesi için teşvik belgesi düzenlediklerini belirten Bakan Çağlayan, bu belgeler kapsamında yaratılacak istihdamın yüzde 183 oranında artışla 27 bin 465 kişi olduğunu vurguladı. Geçen yıl 6. Bölgede gerçekleştirilmek üzere Bakanlığa teşvik belgesi düzenlenmesi için yapılan müracaatlarda; yatırım projesi başına 30 kişi ilave istihdam öngörülürken, bugün bu rakamın 48 kişiye çıktığının altını çizen Çağlayan, aynı şekilde; belge başına düşen yatırım tutarının 7 milyon TL'den 14.4 milyon TL'ye çıktığını vurguladı.

Çözüm sürecinin yaşandığı şu günlerde istihdamda yaşanacak artışların çok değerli olduğunu söyleyen Bakan Çağlayan, "Bakın biraz önce ilave 27 bin 465 genç işgücünden bahsettim. Umut ediyorum ki; artık gençlerimiz, iş AŞ umuduyla yerinden yurdundan olmayacak. Herkes doğduğu yerde doyma şansına sahip olacak" ifadelerini kullandı.

Bakan Çağlayan, yatırım konuları açısından dağılıma bakıldığında, emek yoğun sektörler olan tekstil, turizm ve inşaat malzemeleri imalatı sektörüne yönelik yatırımların ilk 3 sırada yer aldığını bildirdi.

-6. BÖLGEDE 20 PROJE TAMAMLANARAK İŞLETMEYE GEÇTİ-

2 bin 800 kişilik istihdam yaratacak olan 16 adet projenin, bugün itibarıyla tamamlandığını ve işletmeye geçtiğini vurgulayan Bakan Çağlayan, "Diğer taraftan; yeni sistemimizin 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geçerli olacağını, bu anlamda yatırımlarına başlamış olan yatırımcılarımızı mağdur etmeyeceğimizi ifade etmiştik. Bu koşuldaki 4 proje ile beraber 6. bölgemizde tamamlanmış yatırımlar 20'ye, istihdam sayısı da 3 bin 106'ya ulaşmış durumda. Bu 20 firmamızı Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirdik. Dolayısıyla yarattıkları 3 bin 106 ilave istihdam için istihdam desteklerinden faydalanmaya başladılar. 10 yıl boyunca firmalarımıza bu desteğimiz devam edecek. Bir hususa burada dikkat çekmek istiyorum: Geldiğimiz noktada, diğer 5 bölgenin toplamında 11 yatırım projesi tamamlanmışken yalnızca 6. bölgemizde 20 proje tamamlanarak işletmeye geçti. Bu sonuç, 6. bölgeye getirdiğimiz dinamizmin en net göstergelerinden biri" diye konuştu.

-"SON 1 YILDA 208 FİRMAYA TOPLAM 2.4 MİLYON TL'NİN ÜZERİNDE FAİZ DESTEĞİ AKTARIMI YAPTIK"-

Bakan Çağlayan, bir önemli destek kaleminin de faiz desteği kapsamında yapılan ödemeler olduğunu dile getirerek, son 1 yılda 208 firmaya, kullanmış oldukları yatırım kredileri için toplam 2.4 milyon TL'nin üzerinde faiz desteği aktarımı yaptıklarını, bölgesel dağılıma bakıldığında yine 6. bölgenin başı çektiğini vurguladı. Bakan Çağlayan, "6. bölgedeki 48 firma, toplam aktarım tutarının yüzde 28'i olan 687 bin TL'yi almışlar. İnşallah, bu desteğimiz 6. bölge yatırımcıları için firma başına 900 Bin TL'ye ulaşıncaya kadar devam edecek" dedi.

-"DİYARBAKIR NEDEN GÜNEYDOĞU'NUN PARİS'İ OLMASIN"-

Hükümet olarak beklentilerinin Diyarbakır'ın ve diğer 6. Bölge illerinin Türkiye'nin diğer bölgeleri ile arasındaki gelişmişlik uçurumunun azalması olduğunu belirten Bakan Çağlayan, "Bölge gençlerinin diğer bölgelere göç etmek zorunda kalmaması, içinde bulunduğumuz çözüm sürecinin de katkısıyla, uzun yıllar çivi dahi çakılmayan bölgemizde artık vatandaşlarımıza iş ve AŞ sağlayacak fabrikaların bacasının tütmesi beklentimiz. Muşlu bir kardeşiniz olarak, bu coğrafyanın bir insanı olarak, Diyarbakır'ın ve bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacak projelere vesile olduğum için çok mutluyum. El ele verirsek Allah'ın izniyle çok daha güzel işlere imza atacağız" şeklinde konuştu.

"Diyarbakır neden Güneydoğu'nun Paris'i olmasın?" diye sorun Bakan Çağlayan, Diyarbakır'ın, 2002'de 6.8 milyon dolar ihracat yaptığını, 2012'de bu rakamın 200 milyon dolara dayandığını vurguladı. Bakan Çağlayan, 2002'de 18 Diyarbakırlı ihracatçı firmanın 23 ülke ve bölgeye ihracat yaparken, 2012'de tam 161 firmanın 66 ülke ve bölgeye ihracat yaptığının altını çizdi.

-TEŞVİKLERİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI-

1. Bölgede:

Belge adedi yüzde 28 artışla bin 385'ten bin 776'ya,

Sabit yatırımlar yüzde 70 artışla 19.3 milyar TL'den 32.8 milyar TL'ye,

İstihdam yüzde 59 artışla 43 bin 470'den 69 bin 248'e yükseldi.

2. Bölgede:

Belge adedi yüzde 2 düşüşle 814'ten 797'ye gerilerken,

Sabit yatırım yüzde 15 artışla 10.1 milyar TL'den 11.7 milyar TL'ye,

İstihdamda yüzde 16 artışla 22 bin 271'den 25 bin 831'e yükseldi.

3. Bölgede:

Belge adedi yüzde 26 artışla 590'dan 742'ye,

Sabit yatırım yüzde 75 artışla 5.9 milyar TL'den 10.3 milyar TL'ye,

İstihdam yüzde 86 artışla 12 bin 98'den 22 bin 543'e yükseldi.

4. Bölgede:

Belge adedi yüzde 5 artışla 496'dan 520'ye,

Sabit Yatırım yüzde 40 artışla 5.8 milyar TL'den 8.1 milyar TL'ye,

İstihdam yüzde 31 artışla 13 bin 597'den 17 bin 869'a yükseldi.

5. Bölgede:

Belge adedi yüzde 25 artışla 353'ten 440'a

Sabit yatırım yüzde 39 artışla 3.5 milyar TL'den 4.9 milyar TL'ye,

İstihdam yüzde 42 artışla 10 bin 452'den 14 bin 836'ya yükseldi.

6. Bölgede:

Belge adedi yüzde 79 artışla 321'den 575'e,

Sabit yatırım yüzde 269 artışla 2.2 milyar TL'den 8.2 milyar TL'ye,

İstihdam yüzde 183 artışla 9 bin 708'den 27 bin 465'e yükseldi. - Ankara