Dış Ticaret Açığının Azalması Ne Pahasına Sağlanıyor? - Son Dakika
TÜİK tarafından son açıklanan verilere göre Türkiye'nin ihracatı artıyor, buna karşılık ithalatı düşüyor ve dolayısıyla dış ticaret açığı daralıyor. Dış ticaret açığının daralması cari açığın da azalmasını sağlıyor.
Önce bu durumu TÜİK'in verilerinden yararlanarak ortaya koyalım.
Tabloya göre ihracat geçen yıla göre genel olarak yükseliş içinde. Buna karşılık ithalat da genel olarak bir gerileme içinde görünüyor ve bu gelişimin sonucu olarak da dış ticaret açığı azalıyor.
Bu durum son ayda iyice belirgin bir biçimde ortaya çıkmış bulunuyor: Eylül ayında ihracat yüzde 22,4 oranında artarken ithalat yüzde 18,3 oranında gerilemiş, dış ticaret açığı da yüzde 77,1 oranında azalmış.
Bu görünüm ihracatın ithalatı karşılama oranına da benzer biçimde yansıyor. Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 88,5'e yükselerek rekor kırmış görünüyor.
Büyümedeki düşüşten soyutlayarak bakarsak ilk bakışta sevindirici görünen bu gelişmenin gerçekte o kadar sevindirici olup olmadığını anlayabilmek için biraz daha ayrıntıya girmemiz, daha derin bir analiz yapmamız gerekiyor.
Önce bu analizde kullanacağımız bazı kavramları tanımlayalım: Şimdi bu açıklamalara göre TÜİK'in 9 Kasım 2018 günü yayınladığı Eylül 2018 ayına ait Dış Ticaret Endeksleri tablosunun özetlenmiş halini ele alalım.
Birim Değer Endeksleri İhracat (Fob) 95,8 93,7 -2,3 İthalat (Cif) 89,9 92,2 2,6 | Miktar Endeksleri İhracat 129,9 162,6 25,2 İthalat 143,8 114,5 -20,3 Dış Ticaret Hadleri 106,6 101,6 -4,7 |
|---|
Tablo bize ihracat birim değer endeksinin 2017 Eylül'üne göre yüzde 2,3 azaldığını buna karşılık ithalat birim değer endeksinin aynı dönemde yüzde 2,6 arttığını gösteriyor.
Bu durumda ihraç edilen her birim maldan daha az para kazanırken ithal edilen her birim mala daha fazla bedel ödeniyor demektir.
Bir başka deyişle Türkiye'nin ihraç ettiği malların birim fiyatı düşerken ithal ettiği malların birim fiyatı artmıştır.
Bu durumda nasıl olmuş da ihracat artmış ithalat düşmüştür? Bu sorunun yanıtı da miktar endekslerinde saklı. Tablo ihracat miktar endeksinin yüzde 25,2 artmasına karşılık ithalat miktar endeksinin yüzde 20,3 düştüğünü gösteriyor.
Demek ki Türkiye daha fazla mal satarken daha az mal alıyor.
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2017 yılı Eylül ayında 106,6 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi yüzde 4,7 azalarak, 2018 yılı Eylül ayında 101,6'ya düşüyor.
Değer ve miktar endeksini bir arada ele alınca daha çok malı daha ucuz fiyatla satarak ihracatı artırdığımız anlaşılıyor.
İthalatta ise tam tersi söz konusu. Çok daha az malı daha pahalıya almışız.
Son Dakika › Ekonomi › Dış Ticaret Açığının Azalması Ne Pahasına Sağlanıyor? - Son Dakika
Masaüstü bildirimlerimize izin vererek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Sizin düşünceleriniz neler ?