Nakit Alışveriş Acıtıyor Kredi Kartı Hafifletiyor

Satışta ‘ Tuzak Teorisi’nin yaratıcısı Dan Ariely, insanların tüketimde ödeme sancısını bir an önce çekmek istedikleri için kredi kartlarından banka kartlarına geçtiklerini söyledi. Ariely, “Kredi kartı, ödeme acısını hafifletiyor.

En çok acı, nakit ödemede çekiliyor” dedi.

MÜŞTERİ kararlarını etkileyen gizli güçleri ortaya çıkaran, satış ve pazarlamada geliştirdiği ‘Tuzak Teorisi’ ile ezber bozan Davranış Ekonomisti Dan Ariely, insanların tüketimde ödeme sancısını bir an önce çekmek istediklerini söyledi. Soysal Danışmanlık tarafından düzenlenen Perakende Günleri’nde konuşan Ariely, tüketicilerin, alışveriş yaptığında ücretini hemen ödediğinde hayatın keyfinin kaçtığını belirterek, “Buna ödeme sancısı denir. İnsanların kredi kartından banka kartlarına yönelmelerinin temelinde de bu yatıyor. İnsanlar tüketimlerini hemen ödeyerek, ödeme sancısını çekmek istiyorlar. Böylece daha az harcama yapmayı planlıyorlar” dedi. Ariely, harcamalara görece kavramının eklenmesiyle ödeme sancısı çekilmediğini, bunun kredi kartı harcamalarını açıkladığını vurguladı.

Nakitte acı artıyor

Ariely, ödeme acısıyla ilgili şu bilgileri aktardı: “Yemek yediğinizde bunu nakit öderken daha çok acı duyarsınız. Kredi kartıyla ödemek acıyı hafifleştirir. Gemi seyahatindesiniz. Para ödeyeceğinizi bilmek son gününüzü acı içinde geçirmenize neden olur. Yatırımınızı çıkarmak için her şeyi yaparsınız. Fazladan yersiniz mesela.”

Para psikolojisi

Para psikolojisine de değinen Dan Ariely, şöyle konuştu: “Parayı göreceli olarak algılıyoruz. 15 liralık kalemi alırken 8 liralık fark önemlidir. Bunun için 5 cadde yürürüz ama Armani takım alırken 8 liralık fark 5 cadde yürütmez. Büyük alışverişlerle iglili çabuk karar veriyoruz. Küçük alışverişlerle ilgili kararları daha zor alıyoruz. Kararlarda bulunulan ortam da önemli rol oynuyor.”

Mantıksız eğilimler

“Sadece mantıksız eğilimlerimiz yok onlarla ilgili sezgilerimiz de berbat” diyen Ariely şöyle devam etti: “Bedava çok özel bir kelime. Bu kavramla işleyen bir işletme kuramazsınız. Amazon iki kitaptan sonra bedava teslimat yapmaya başladı. Satışlar arttı. Fransa’da 20 sent gibi bir pul fiyatına indirdiler tezlimatı hiç bir değişiklik olmadı. Sıfıra çektiler ve tüketim arttı. Böyle mantıksız karar vermeye başladılar.”

Acıda mola vermeli ki vücut kendini toplasın

ASKERDE yanında gerçekleşen patlama sonucu vücudunun yüzde 70’i yanan Dan Ariely, 3 yıl hastanede yaptığı gözlemler ve sonrasında kendi yaptığı ağrı testleriyle ilginç veriler elde etti:

Bandajların çıkarılması berbat bir şeydi. Çekilirken çok can yakıyordu. Hemşireler hızla çekmeyi tercih etti. Hemşirelere acı içinde yalvarıyordum ama ‘işimize karışma’ dediler.

Sonra üniversiteye döndüm. Marangoz aletleriyle acı ölçümleri yaptım. Buna para kazanma ve kaybetmeyle ilgili bir takım haz testleri de ekledik. Sonuçlar can yakmaktan farklı çıkmadı. Hemşilerin yaklaşımının yanlış olduğunu gördüm.

Acı da yoğunluk, süreden daha önemli çıktı. Kötü başlayıp düzelen şeyi insan daha iyi algılıyor, kötü başlayıp kötüleşen şeyi daha kötü algılıyor.

Bandajlar çıkarılırken ayaklarımdan başlayıp başıma döndüler. Tam tersini yapmaları gerekiyormuş. Acı sürerse arada mola vermek gerekirmiş ki vücut kendini toparlasın.

3 bin 200 perakendeciden ‘kara göründü’ mesajı çıktı

Krizden çıkış konusunda perakende ilk sinyali verdi ve ‘kara göründü’ dedi. Bu yıl 9’uncusu gerçekleştirilen Perakende Günleri’ne katılan 3 bin 200 perakendeci elektronik oylamayla “2010’u nasıl görüyorsunuz?” sorusuna geçen yıldan farklı olarak yüzde 68.31 gibi büyük bir oranla “Daha iyi: Kara göründü, toparlanma başlıyor” cevabını vererek moralinin düzeldiğini ortaya koydu.

“Daha kötü: 2009’u mumla aratacak” diyenlerin oranı ise yüzde 1.09’da kaldı. 2008’de düzenlenen Perakende Günleri’nde ise sonuçlar bunun tam tersiydi. Sabancı Holding Perakende Grubu Başkanı Haluk Dinçer de bu sonuçları destekleyen bir açıklama yaparak, “Türkiye’de bulutlar dağıldı, tüketicinin morali düzeldi, AVM’ler canlandı. Zor günler geçecek. 2010’da Türkiye dünyayı şaşırtabilir” dedi.

Elektronik oylamanın diğer bir sorusu olan “Bu aralar en çok kullandığınız sözler hangisi” ise en çok “İşler nasıl” oldu. Katılımcıların yüzde 48.76’sı bu cevabı verirken “Bütçenin neresindeyiz” cevabı ise yüzde 24.38’le ikinci sırayı elde etti. Yüzde 3.48 katılımcı ise en çok “Daha iyi günlerimiz olmuştu” sorusunu sorduğunu ortaya koydu.

Sonuçları yorumlayan Tefal Türkiye Genel Müdürü Cüneyt Yağcı, “Bizim için bütçenin neresindeyiz sorusu ilk sırada yer alıyor. 20 yıldır bordrolu çalışıyorum. Bu yıl bugüne kadar hiç yapmadığım kadar bütçe yaptım, sayısı 10’a ulaştı” dedi. Yağcı, katılımcıların ağırlıklı olarak “İşler nasıl” sorusunu sormasını ise “Yurtdışında işler bu kadar karışıkken bu sözün kullanılması gayet normal” şeklinde değerlendirdi.

Markalara ‘outletler şehir dışına’ zarfı dağıttılar

PERAKENDE Günleri kapsamında Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) basına kapalı özel bir yemek düzenledi. Abdullah Kiğılı, Ümit Zaim, Yalçın Ayaydın, Yılmaz Yılmaz, Süleyman Orakçıoğlu gibi 130 perakendecinin bulunduğu yemekte davetlilere içinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde alınan outletlerin şehirdışına taşınması kararının özetinin de bulunduğu bir zarf dağıtıldı. Kararda “outlet center” adı altında seri sonu ve ikinci kalite ürünlerin satıldığı merkezlerin hem trafigi, hem mağazacılık ve kent kalitesini olumsuz etkilediği için bundan sonra şehir dışında yapılması gerektiği belirtiliyor. BMD Başkanı Ekrem Akyiğit, hem BMD’nin hem de Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) ile Alışveriş Yatırımcıları Derneği’nin (AYD) outletlerin şehir dışına taşınması ilkesini benimsediğini söyledi.

TOBB: ‘Benden’ ayrımı alışverişe de yansıdı

TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Perakende Günleri 2009”da yaptığı konuşmada, 2001’den sonra ekonomideki iyileşmenin ardından Türkiye’de kardeş kavgasının başladığını, herkes birbirini öteki tanımladığını anlatarak, “Artık, her yerde alışverişlerimizde bile, benden  mi senden mi önem arz etmeye başladı. Biz dünyada kriz yokken, işini bereketini  rahmetini kaybetmeye başladık. Dünya ekonomileri yukarı giderken, bizimki aşağı gitmeye başlamıştı. Kendi içimizde kavgaya başlayınca kaybettik, bu kriz algılanamadı” dedi. Türkiye’de ekonominin, özel tüketim harcamaları arttığı zaman büyüdüğünü, azaldığı zaman aşağı indiğini belirten Hisarcıklıoğlu, “Türkiye GSMH’sini 100  olarak alırsak yüzde 70’ini özel tüketim oluşturuyor. Eğer buraya 10 puan destek sağlasaydık, Türkiye ekonomisi yüzde 7 büyürdü. Türkiye’nin mutlu ve müreffeh  olması için birinci önceliğimiz iç tüketimi artırmak olmalıdır” diye konuştu.

Türkiye dünyayı şaşırtır

SABANCI Holding Perakende Grubu Başkanı Haluk Dinçer, Türkiye’nin büyümesine yönelik olumsuz beklentilere katılmadığını sadece toparlamanın yavaş ve kademeli olacağını söyledi. Bazı şartların oluşması halinde “Türkiye’nin dünyayı şaşırtabileceğine inandığını” vurgulayan Dinçer, “IMFyle anlaşma olursa dünyanın dört bir yanından kaynak gelecektir. Bu yüzden 2010’da Türkiye uçar” diye konuştu. Kriz sonrası resmin biraz daha düzelmeye başladığına dikkat çeken Dinçer, “Türkiye cazibesini sürdürüyor. Önümüzdeki dönemde Türkiye’ye yatırımlar da artacaktır” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin

bugüne kadar çok fazla kriz atlattığını ve hepsinden hem hızlı hem de güçlü çıktığını da hatırlatan Dinçer şöyle devam etti: “Keşke şu

anda Türkiye bu krizden de hızla çıkacak diyebilseydik ama kriz bizden kaynaklanmadı

o yüzden biraz elimiz kolumuz bağlı.

Öncelikle dış dünyanın toplanması gerekiyor.”

‘AVM yatırımcısıyım derken’ utanıyordum

MULTI Turkmal CEO’su Levent Eyüboğlu, geçen yıl alışveriş merkezi (AVM) yatırımcısı olduğunu söylemeye utandığını belirterek, “Ancak bu yıl kriz sayesinde hem yatırımcılar hem de perakendeciler aynı masaya oturmaya başladı. Çözümler üretilir oldu. 2009 sonu itibarıyla ve 2010’da artık yüzler gülecek” dedi. Perakende Günleri’nin açılış konuşmasını yapan Eyüboğlu, perakendecilere, “2010 yılının son çeyreğinde AVM yatırımları tekrar hızlanacak. Doluluk oranları yüzde 90’ı geçecek. Bu yüzden 2010 için yerlerinizi şimdiden ayırtın” uyarısında bulundu.