Çanakkale // 2// Anzaklar Atalarını Şafak Ayini İle Andı

ÇANAKKALE SAVAŞLARININ 95. YIL DÖNÜMÜ

ÇANAKKALE'de Anzak Çıkarması'nın 95'inci yıldönümü, Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nda, Arıburnu önündeki Anzak Koyu'nda Şafak Ayini ile anıldı. Şafak sökerken gerçekleştirilen ayinde 7 bin Anzak torunu, savaş hayatını kaybeden ataları için dua etti.

Arıburnu önündeki Anzak Koyu'nda düzenlenen Şafak Ayini töreninde Türkiye'yi Çanakkale Vali Yardımcısı Ali Partal temsil ederken, törenlere, Avustralya Genel Valisi Quentin Bryce, Yeni Zelanda Başbakanı John Key'in yanısıra Türk Silahlı Kuvvetleri'nin üst düzey mensupları, gaziler, Avustralya ile Yeni Zelandalı askerler ve 7 bin Anzak torunu katıldı. Akşam saatlerinde Anzak Koyu'na gelen Anzak torunlarının bir bölümü, tören başlayıncaya kadar uyku tulumlarının içinde uyudu. Ayin öncesi Avustralya Kraliyet Deniz Kuvvetleri ile Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri Bandoları tarafından müzik dinletisi gerçekleştirildi. Tören alanına kurulan dev ekranlardan savaş ile ilgili belgeseller ve savaşa katılan askerlerin anılarının anlatıldığı röportajlar gösterildi. Avustralya Muhafız Birliği ve Yeni Zelanda Silahlı Kuvvetleri üyelerinden oluşan Merasim Kıtası'nın saat 05.30'da alana gelmesiyle Şafak Ayini başladı. Yeni Zelanda Genelkurmay Başkanı Korgeneral Jeremiah Mateparae, anma çağrısında bulundu. Türk subayları tarafından hem Türkçe hem de İngilizce olarak Mustafa Kemal Atatürk'ün 1934 yılında Anzak analarına hitaben yazdığı mektup okundu. Mektupta şöyle denildi, ''Uzak memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar; burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar; göz yaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır'

ANZAK GÜNÜ, ÖZÜNDE SEVGİDİR

Ardından kürsüye çıkan Avustralya Genel Valisi Quentin Bryce, ''Bugün burada Gelibolu'da kaybolan ve kırılan Yeni Zelanda ve Avustralyalıları hatırlıyoruz, hafızalarımızı yeniden gözden geçiriyoruz. Bizlerin ayrı ve ortak anılarımızdaki yerlerini bir kez daha vurguluyoruz. Bunu yaparken geçmişe dayanak noktası olacak, geleceğimize rehberlik edecek ve şimdiyi daha net ve daha dürüst bir şekilde görebilmemize yardımcı olacak, daha büyük bir anlayış, daha şefkatli bir ilgi ve daha yüksek bir bilgeliği içimizde bulmaya gayret ediyoruz. Geçmiş yüzyıl içinde o kadar çok şey öğrendikki, haklı bir amaç için cesaret, insiyatif almak, beceri. Bağlılık, dostluk ve dayanıklılığın yeri her zaman ruhumuzda ve konuşmalarımızda kalacaktır. Anzak günü, sözüne ettiğim her şeyin yanında sevgidir. Her tür sevgi, millet sevgisi, hizmet sevgisi ve aile sevgisidir. Sevgi, insanın zafer ve yenilgisine anlam katar. Bu anma, aynı zamanda şükran ve saygı günüdür' dedi.

ESKİ DÜŞMAN, ESKİ DOST

Yeni Zelanda Başbakanı John Key ise, ''95 yıl önce bugün, belirsiz bir ışıkta Yeni Zelanda ve Avustralyalı bir grup genç adam, kıyıya doğru kürek çekerek, bugün kendi adlarını taşıyan küçük bir koya ayak bastılar. Evlerinden, ailelerinden binlerce kilometre uzaklıktaki bu genç adamların, 1915 senesinin bugününde Yeni Zelanda ve Avustralya'nın ulusal kimliklerini oluşturdukları sıkça söylenir. Kendi kimliğimizin artan bilincinin güçlü bir sembolü, ulusumuzun gurur bayrağı idi. Amansız bir direniş karşısında, sadakat, cesaret, azim, girişim ve merhametlerini ispat ettiler. Hem dost devletlerin hem de düşman devletlerin saygısını kazandılar. Bu savaş, ulusal kimlik bilincinin oluşmasında önemli bir rol oynadığından bizim olduğu kadar Avustralyalıların hafızasına kazınmıştır. Türk tarihini de biçimlendiren bir zamandır. Gelibolu kahramanı Mustafa Kemal, kurucu başkanı olmuştur. Bugün, her zaman bir hüzün anı olacaktır. Bizler bugün barış içerisinde eski düşmanlar, eski dostlar olarak onları anarken kenetlenmiş bulunuyoruz' diye konuştu. Konuşmaların ardından Yeni Zelandalı Baş Rahip Don Parker ve Avustralyalı Baş Rahip Garry Lock tarafından barış için dua yaptırıldı, ilahiler okundu. Ataları için dua eden torunlar duygulu anlar yaşadı ve gözyaşı döktü. Tören savaşa katılan ülke çelenklerinin Anzak yazısının bulunduğu kaideye sunulmasıyla devam etti. 2 dakikalık saygı duruşunun ardından Baş Rahip Don Parker tarafından son dua yaptırıldı. İstiklal Marşı, Avustralya Milli Marşı ve Yeni Zelanda Milli Marşları çalınarak ülke bayraklarının göndere çekilmesiyle tören sona erdi.

Törenler, saat 10.00'da Avustralyalılara ait Lone Pine Anıtı'nda, ardından da 57. Alay Şehitliği'nde sürecek. Son tören ise Conkbayırı'ndaki Yeni Zelanda Anıtı'nda yapılacak.

ANZAK GÜNÜNÜN ÖNEMİ

ANZAK kelimesi 25 Nisan 1915'de Gelibolu Yarımadası'na çıkan Avustralya ve Yeni Zelanda Silahlı Birlikleri (Australian and New Zealand Army Corps) adının kısaltılması olarak oluştu. Gelibolu çıkarması, 1901'de kurulan Avustralya ve Yeni Zelanda'nın ilk büyük askeri harekatı olması nedeniyle Anzak çıkarması Avustralya ve Yeni Zelandalılar için büyük önem taşıyor. Muharebe esnasında her iki ülkenin de hemen hemen tüm şehirlerinden askerler hayatını kaybetti. Gelibolu Muharebesi'nde 8 bin 700 Avustralyalı ve 2 bin 700 Yeni Zelandalı asker hayatını kaybederken ikisi de nüfus olarak küçük bu ülkeler için büyük birer kayıp kabul ediliyor. Bu nedenle, Gelibolu Muharebesi askeri anlamda yenilgi olsa da, Avustralya ve Yeni Zelandalıların çabaları cesaretleri, mukavemetleri, becerileri ve dayanışmalarına dair bir Anzak efsanesi oluşturdu. Bu nedenle her yıl binlerce Avustralyalı ve Yeni Zelandalı Gelibolu Yarımadasını ziyaret ederek savaşta görev yapmış, acı çekmiş ve ölmüş atalarının mezarlarına ve onların hatırası için yapılmış anıtlarına saygılarını sunuyor.