Çocukları Öldürülen Saraybosnalı Aileler "Adalet" Bekliyor

DEJAN MAKSİMOVİC - Bosna Hersek'te 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaşta, 3,5 yıl Sırp güçlerinin kuşatma altında tuttuğu başkent Saraybosna'da çocuklarını kaybeden aileler, eski Sırp komutan Ratko Mladic'e 22 Kasım'daki karar duruşmasında ağır ceza verilmesini ve kurbanlar için adaletin sağlanmasını istiyor.

"Bosna Kasabı" olarak da bilinen ve aralarında Srebrenitsa soykırımının da bulunduğu birçok suçtan cezalandırılması istenen Mladic'in, Hollanda'nın Lahey şehrindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesindeki (ICTY) karar duruşması 22 Kasım'da yapılacak. Sırp komutanın ceza alması beklenen suçlardan biri de Saraybosna kuşatması sırasında yapılan sivillere yönelik saldırılar.

Bosna Hersek'te faaliyet gösteren Kuşatma Altındaki Saraybosna'da Öldürülen Çocukların Aileleri Derneği Başkanı Fikret Grabovica, Mladic'in karar duruşması öncesinde AA'ya yaptığı açıklamada, 11 yaşındaki kızı İrma'nın da Sırp güçlerince atılan havan topu sonucu 1993'te öldürüldüğünü söyledi.

Kızını kaybettiği gün yaşadığı acıyı tarif etmenin çok zor olduğunu vurgulayan Grabovica, Sırp güçlerinin aralarında kızı İrma'nın da bulunduğu çocukların üzerine havan topu attığını ve kızının bedenine gelen şarapnel parçası sonucu hayatını kaybettiğini anlattı.

Grabovica, geçen 24 yılın yaralara ilaç olmadığını belirterek, "En sevdiğinizi kaybetmek, yaşayabileceğiniz en büyük acıdır. Bunun ilacı yoktur ancak biraz olsun acısını dindirmeye yarayacak merhemler vardır." diye konuştu.

Savaş yıllarında her 10 çocuktan 1'inin keskin nişancılarca vurulduğuna dikkati çeken Grabovica, eski Sırp komutan Mladic'in 22 Kasım'da en ağır cezayı almasını diledi.

Grabovica, Saraybosna'da yaşanan ölümden şüphesiz Mladic'in sorumlu olduğunu vurgulayarak, "Mladic'in iddianamedeki her maddeden suçlu bulunması ve cezalandırılmasını istiyorum. O, binlerce insanı ailesiz bıraktı." dedi.

"Vicdanı olsa bunları yapmazdı"

Saraybosna'da 10 yaşındaki oğlu Danijel'i kaybeden Barbara Jurenic de oğlunu kaybetmenin acısını 23 yıldır her gün yeniden yaşadığını söyledi.

Jurenic, "Oğlumun yaşıtlarına bakmak, onların büyümelerini, aile kurmalarını izlemek çok zor. Bazı zamanlar sokakta oynayan çocukların arasında oğlumu arıyorum ama bulamıyorum." ifadelerini kullandı.

Bilmeden hayatını kurtardığı kızı İvana ile yaşamını sürdüren Jurenic, oğlunu kaybettiği o güne dair şunları söyledi:

"Kar yağmıştı. Çocuklar dışarı çıkmak istedi. İkisine de izin verdim. Kızım İvana, kardan ıslandığı için eve geldi. Yeniden dışarı çıkmasına izin vermedim. Oğlum Danijel'i de eve çağıracağım sırada silah sesleri duyuldu. Hemen dışarı koştum. Çok sayıda çocuk yerde yatıyordu. Oğlum da oradaydı."

Mladic hakkında verilecek ceza ne olursa olsun oğlunun geri dönmeyeceğini dile getiren Jurenic, "Şimdi gelip 'ben öldürdüm' dese bile bana ne faydası var? Oğlum hayatta değil. Vicdanı tüm bunlarla nasıl mücadele edebiliyor? Zaten vicdanı olsa bunları yapmazdı." dedi.

Ratko Mladic kimdir?

Mladic, 12 Mart 1942'de Bosna Hersek'in Kalinovik beldesinde doğdu. Belgrad'daki Yugoslav Halk Ordusu (JNA) Askeri Akademisinde eğitim alan Mladic, önce JNA'da, ardından da Bosna Hersek'te kurulan Sırp Cumhuriyeti Ordusunda (VRS) başkomutan olarak görev yaptı.

Bosna'daki savaşın ardından 15 yıl saklandıktan sonra 26 Mayıs 2011'de Sırbistan'da yakalanan ve 31 Mayıs 2011'de ise Lahey'deki mahkemeye teslim edilen Mladic'in 2012 yılında başlayan yargılanması 530 gün devam etti.

Savcılık, Mladic hakkında soykırım, insanlığa karşı suç, savaş yasa ve geleneklerini çiğnemek suçlarından müebbet hapis cezası verilmesini talep ediyor.

İddianamede yer alan suçlamalardan biri de 3,5 yıl süren Saraybosna kuşatması sırasında Sırp güçlerinin sivillere yönelik saldırıları. Kuşatma boyunca Saraybosna'da bin 601'i çocuk 11 bin 541 sivilin hayatını kaybettiği, şehirdeki tarihi ve kültürel eserler ile altyapının büyük zarar gördüğü biliniyor.