Eczacıyı En Çok Meslektaşı Şikayet Ediyor

Ege Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre rekabet kökenli davranışlar, eczacılık yasalarına aykırı davranışlar ve Sosyal Güvenlik Kurumu kaynaklı suçların yaygın olduğu, şikayetçilerin çoğunun eczacılar olduğu saptandı.

Ege Üniversitesi'nde rekabet kökenli davranışlar, eczacılık yasalarına aykırı davranışlar ve Sosyal Güvenlik Kurumu kaynaklı suçların yaygın olduğu ve şikayetçilerinin saptanmasına dair araştırma yapıldı. Araştırmada, Türk Eczacıları Birliği (TEB)'ne bağlı 54 ilde bölge Eczacı Odasına kayıtlı 25 bin civarında serbest eczane bulunduğu ve Türkiye'nin üçüncü büyük şehri ve kişi başına düşen eczane sayısı bakımından en yoğun ikinci şehri olan İzmir'de ise 50 farklı yerleşim alanında bin 780 serbest eczane kayıtlı olduğu göz önünde bulundu.

Serbest eczacıların mesleki uygulamalarından doğan yükümlülük ve sorumluluklarının değerlendirilmesinde, meslek deontolojisine aykırı eylemleri sebebiyle, meslek örgütü tarafından yürütülen disiplin soruşturmalarında, başta, 6197 sayılı "Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun ve Yönetmeliği" olmak üzere "Türk Eczacıları Birliği Deontoloji Tüzüğü", ulusal ilaç ve eczacılık mevzuatı kapsamında yer alan diğer yasal metinler ve Sosyal Güvenlik Kurumu ile TEB arasında imzalanan protokol hükümlerine aykırı bulunan eylemler, "deontolojik suç (ihlal)" kabul edilerek cezalandırılabiliyor.

Ege Üniversitesi araştırma ile verdiği bilgiye şöyle devam etti:

"Serbest eczacıların disiplin işlemleri ise 'Türk Eczacıları Deontoloji Tüzüğü' çerçevesinde bağlı bulundukları yerel eczacı odalarının onur kurulları tarafından yürütülüyor. Onur kurulları, disiplin soruşturması sonucunda eczacılara 'yazılı uyarı (ihtar) cezası', 'para cezası', 'meslekten geçici men cezası', 'bir bölgede çalışmaktan sürekli men cezası' verebiliyor."

Yapılan bir diğer araştırmada ise, İzmir'de deontolojik ihlal yapan eczacıların özelliklerini belirlemek amacıyla 1985-2010 yılları arasında, İzmir Eczacı Odası Onur Kuruluna sevk edilen 312 dosya incelendiğini belirten Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesinden Bülent Kıran ve Tıp Fakültesinden Aliye Mandıracıoğlu açıklamaları şöyle:

"Türkiye'de, hekimler tarafından işlenen deontolojik suçları değerlendiren araştırmalar olmasına karşın, serbest eczacıların işlediği deontolojik ihlallerle ilgili bir inceleme yapılmamış olması bakımından bu araştırma, eczacılık alanında bir ilk olma özelliği taşıyor. Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesinden Bülent Kıran ve Tıp Fakültesinden Aliye Mandıracıoğlu'nun yaptığı araştırmada rekabet kökenli davranışlar (yüzde 52,6), eczacılık yasalarına aykırı davranışlar (yüzde 24,4) ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaynaklı suçların (yüzde 22,1) yaygın olduğu, şikayetçilerin çoğunun (yüzde 41,0) eczacılar olduğu, rekabetin 30-39 yaş grubunda (yüzde 30,6) ve sosyoekonomik düzeyi yüksek olan bölgelerdeki eczaneler arasında (yüzde 58,4) daha dikkat çekici olduğu saptandı."

Şikayetçilerin çoğunun kendi meslektaşları olmasını araştırmacılar 'Sağlıkta piyasa ekonomisinin egemen olması, rekabet kökenli deontolojik suçlarda şikayetçilerin çoğunun meslektaşının rekabete aykırı davranışından zarar gören eczacılar ile meslek ortamını düzenlemeye çalışan eczacı odası ve üst örgüt olan TEB olması da beklenen bir sonuçtur." diyerek açıkladı. TEB yasa ve kararlarına aykırı davranışlar grubunda şikayetçilerin çoğunluğunun "hastalar", rekabet kökenli deontolojik ihlallerde "eczacılar" ve SGK kaynaklı suçlarda ise SGK ve diğer resmi kurumlar olduğu saptandı.

Yapılan araştırmaya göre, rekabet kökenli deontolojik ihlaller ile SGK ve eczaneler arasındaki ilaç alım protokolüne aykırı davranışlar gösteren eczacıların daha çok "30-39" yaş grubunda, TEB yasaları ve kararlarına aykırı davranışları saptananların yüzdesinin ise daha çok 50-59 yaş grubunda olduğu ortaya çıktı.

Ayrıca, yıllara göre incelendiğinde 2000 yılından önceki dönemde, deontolojik ihlallerin biraz daha fazla görüldüğü ve rekabet kökenli deontolojik ihlallerin ve SGK eczaneler arasındaki ilaç alım protokolüne aykırı davranışların 2000 yılından sonraki döneme göre biraz daha fazla olduğu ve 2000 yılından sonraki dönemde ise 2000 yılından önceki döneme göre eczacılık yasaları ve meslek örgütü kararlarına aykırı davranışların daha sık görüldüğü saptandı.

Çalışma süresi 10-19 yıl arasında olan eczacıların, rekabet kökenli davranışları en sık gösteren eczacılar olması, meslekte en aktif ve kazanma hırsı en yüksek olan bu yaş grubunda, haksız kazanca yönelme eğiliminin de fazla olması nedeni ile SGK kaynaklı ihlallerin en sık rastlandıgˆı grup olmasının beklenen bir sonuç olduğunu belirten araştırmacılar, "Ancak, meslekte emeklilik aşamasına gelmiş olan 30 ve üzeri çalışma yılı grubunda rekabet ihlallerinin en üst düzeyde olması çok düşündürücüdür" diyerek, kıdemli meslektaşlarının durumuna dikkat çekti. - ANKARA