Ege Denizi'ndeki Deprem

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, "Kişisel düşüncem, böyle bir deprem, bu bölgede meydana gelmiş. Böyle orta büyüklükteki bir deprem, beklediğimiz büyük Marmara depremini tetiklemez. Ancak o bölgede bir aktivite olur" dedi.

Özel, rasathanenin Ulusal Deprem İzleme Merkezi'nde basın mensuplarına yaptığı açıklamada, 12.25'te Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun Ege Denizi'ndeki devamı olan fay parçası üzerinde 6.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğini belirtti.

Sığ bir deprem olması nedeniyle etkisinin civar illerden hatta Yunanistan'dan bile hissedildiğini ifade eden Özel, depremin ivme değerlerinin yüzde 1 seviyesinde olduğunu söyledi.

Özel, 17 Ağustos depreminde ise bu seviyenin 5 olduğunu ifade ederek, şu bilgileri verdi:

"Bu bölge bizim için sismik olarak çalışan bir bölge. Ancak ürettiği depremlerin büyük çoğunluğu orta büyüklükte. Bu bölgede 1983'te 6.9 büyüklüğünde Yunanistan'ın Ateş Adası civarında meydana gelen bir deprem var. Geçen yıl Ocak 15'te de 5.8'lik biraz daha güneyde bir deprem meydana geldi. Bu depremin kırdığı fay parçası en fazla 40 kilometreyi geçmez. 35-40 kilometre arasındadır. Bazı hocalarımız 140 kilometrelik bir fayın kırıldığını söylemişler. Bu büyüklükteki bir depremin kıracağı taş parçası en fazla 38-30 kilometredir. Artçılar gelmeye başladı hemen arkasından şu anda 50'ye yakın artçı deprem kaydettik. Bu bize gösteriyor ki orada bir taş parçası kırıldı, enerji açığa çıktı ve devamında da artçılarla kendini yenileyen bir durum söz konusu. Olagelen deprem düzeni, kendi içinde normal deprem düzeni içinde gitmektedir. Orta şiddette deprem olur, arkasından artçılarla da sönümlenir."

"Tetiklemez"

Bir gazetecinin "Artçıların büyüklüğü nedir" sorusu üzerine Özel, "5'e yaklaşan iki artçımız var. Onun dışında 2.5, 3.5, 4 gibi büyüklükteki artçıları arkadaşlarımız izlemeye devam ediyor" dedi.

Depremin Kuzey Anadolu fay zonunun Ege'deki devamı içindeki fay üzerinde olduğunu aktaran Özel, şunları kaydetti:

"Kişisel olarak konuşuyorum, burada bu depremler olur, 3-5 ay da artçıları devam eder ve münferit depremler olarak kalırlar. Hiçbir doğa olayı için önceden bunu tetiklemez, olmaz bir şey söyleyemeyiz. Kişisel düşüncem, böyle bir deprem, bu bölgede meydana gelmiş böyle orta büyüklükteki bir deprem beklediğimiz büyük Marmara depremini tetiklemez ve ancak o bölgede bir aktivite olur."

"Bazı deprem uzmanlarının az da olsa olası Marmara depremini tetikleyeceği yönünde açıklamaları oldu" hatırlatması üzerine Özel, "Bu benim kişisel düşüncem, bilim insanı olarak düşüncem. Marmara'daki çalışmalarımdan edindiğim düşüncem. Civarda aktivite artışı olabilir ama o kuzey kolda beklediğimiz büyük depremi tetikleyebileceğini düşünmüyorum" diye konuştu.

Depremin şiddetine ilişkin bir soru üzerine Özel, "Depremin olduğu yerde, denizdeki şiddeti 7 ancak Çanakkale'de ise 5. Büyüklüğünü de Türkiye olarak, AFAD ve Kandilli 6.5 olarak belirledik. Amerikan Jeolojik Araştırma Kurumu (USGS) 6.9 olarak belirlemiş ancak revize edeceğini düşünüyorum" dedi.

Derinliği 23.3 kilometre olan depremin fay mekanizmasının doğrultu atımlı olduğunu belirten Özel, "Yani bizim orada beklediğimiz doğrultu atımlı çalışan fay üzerinde oldu. Çıkan mekanizmada doğrultu atımlı" diye konuştu.

Zemine göre etkisi farklı hissedildi

Depremin neden bu kadar hissedildiğine ilişkin soruyu Özel, "Sığ olmasından kaynaklanabilir. Civarda alüvyonel bölgelerin fazla olmasından, yani sert değil, yumuşak zemin üzerindeki yapılaşmalardan olabilir. İstanbul'da da Maltepe'de çok hissedilmiş, Çengelköy'de hissedilmedi. Bunlar binaların üzerinde oturdukları zemine de bağlı olarak değişiyor" şeklinde cevapladı.

Özel, "Bu bölge için beklenilen bir deprem miydi" soruya ise "O bölge her zaman bizim için sismik olarak çalışan bir bölge. Bu bölgede 'şu tarihte şu deprem bekliyor' gibi bir şey söylememiz zaten mümkün değil. Bizim için Türkiye'nin çeşitli yerlerinde çalışan sismik kaynaklar vardır. Zaman zaman aktive olurlar. O nedenle olağanüstü bir durum olarak değerlendirmiyoruz" karşılığını verdi.

Rasathane olarak günde ortalama 50-55 deprem kaydettiklerini ifade eden Özel, yılda ise kaydedilen depremin yaklaşık 15 bin olduğunu söyledi.

Artçı sarsıntıların ne kadar devam edeceğine ilişkin soru üzerine Özel, 6.5 büyüklüğündeki depremin 5.5'lik bir artçı yaratabileceğini belirterek, artçıların 6-7 ay sürebileceğini, ancak bunları vatandaşların değil aletlerin hissettiğini kaydetti. - İstanbul