Fergana Vadisi'nde Ramazan Coşkusu

Kırgızistan'ın güneyindeki Oş eyaletinde yaşayan Kırgız ve Özbek Müslümanları, ramazan ayını coşku ve heyecan içinde idrak ediyor.

Oş eyaletinin bulunduğu Fergana Vadisi'nde Müslümanlar, oruç ayı ramazana büyük önem veriyor. Restoran ve kafelerin iftar saatine kadar kapalı tutulduğu, ibadethanelerin ve yeni camilerin çok olduğu Oş kentinde her yaştan Müslüman, yapılan sohbetleri dinlemek ve ibadet etmek için camileri dolduruyor.

Son yıllarda bölgede yaşanan acı olaylara rağmen Kırgızlar ve Özbekler arasında barışın sağlandığı dikkati çekiyor. Birbirleriyle ticarette, ibadethanelerde, iftar sofralarında bir araya gelen iki kardeş halk, sahip olduğu ortak değerleri, ramazan ayında doyasıya yaşıyor.

Geleneksel yaşam tarzını koruyan bölge halkı, ramazan ayı boyunca ailece bütün işlerinde birbirlerine yardımcı olmaya ve ortaklaşa yaptıkları her faaliyetin şenlik havasında geçmesine büyük önem veriyor.

Bölgede geçtiğimiz yıllarda yaşanan üzücü olaylar nedeniyle hala camilerde ve diğer açık alanlarda toplu iftar tercih edilmiyor. İftar vermek isteyen vatandaşlar, sofralarını restoranlarda ve yemekhanelerde açıyor.

Süleyman Dağı'na ziyaretçi akını

Kırgızistan'ın ikinci büyük kenti Oş'ta, Hazreti Süleyman'ın ziyaret ettiğine inanıldığından kutsal sayılan ve birçok efsaneyi barındıran, şehrin ortasındaki Süleyman Dağı, sahip olduğu ihtişamlı görünümüyle ramazan ayında da ziyaretçilerin akınına uğruyor.

Tarihi ve turistik yönden zengin kentlerden biri olan Oş'taki Süleyman Dağı'na büyük ilgi gösteren vatandaşlar, aşırı sıcağa aldırmadan oruçlu halde Süleyman Dağı'na çıkarak dua ediyor. Dağın  zirvesinde yer alan türbe şeklindeki yapı içindeki bir kişi, burayı ziyaret edenlere dağın tarihteki önemini anlatıyor.

Süleyman Dağı'nın başında ziyaretçilere Kur'an-ı Kerim okuyan 84 yaşındaki Seyit adlı ak sakallı Kırgız dede, Türkiye'nin Van kentindeki Kırgız köyünde akrabaları bulunduğunu ifade ederek, AA aracılığıyla akrabalarına selam gönderdi. Süleyman Dağı'nın şehrin tarihinde kutsal bir yeri olduğunu ifade eden Kırgız dede, "Bir peygamberin buralara kadar gelmesi bizler için çok değerli bir şey. Bu dağ, Taht-ı Süleyman olarak da anılıyor. Allah'a şükürler olsun, burada ibadetlerimizi yerine getiriyoruz" diye konuştu.

Pazarda Kırgız-Özbek bereketi

Oş şehrinin dışında özellikle Özbek halkının yaşadığı mahallelerde ramazan ayına özel açılan pazarlarda hareketli günler yaşanıyor. Özbek esnaf, sebze ve meyvenin bol olmasına fiyatlardaki ucuzluk da eklenince vatandaşların kendilerini tercih ettiğini söylüyor.

Ramazan ayı Özbek mahallesine adeta bir şenlik havası getirirken, hazırlanan ev yemekleri ve fırınlarda pişirilen ekmeklerin bereketi burada yaşayanların yüzüne yansıyor.

Meyve ve sebzenin bolluğuyla bilinen Oş eyaletinde yaşayan Kırgızlar'da ramazan ayında sofra geleneği adeta bayram sofrasını andırıyor. Ortası çeşitli ekmeklerle doldurulan iftar sofrasında milli yemekler arasında yer alan pilav, et yemekleri, mantı ve çorba sofralara getiriliyor.

Hatimle teravih namazı

Kırgızistan'da tüm merkezi camilerde teravih namazları hatimle kıldırılıyor. Yaklaşık 1,5 - 2 saat süren teravih namazlarına vatandaşların yanı sıra 5 yaş üstü çocuklar da ilgi gösteriyor. Teravih namazının hatimle kıldırıldığı camilere büyük ilgi gösteren bazı vatandaşlar, ibadetlerini sahura kadar sürdürüyor.

Önünde, Kırgızlarda vazgeçilmez içecek olan at sütü Kımız, dini kitaplar, film ve tespihlerin satıldığı camide Müslümanlar ibadetlerini yerine getirmek için önceden toplanmaya başlıyor. Oş'taki Süleyman Dağı'nın eteğinde yer alan camide ezanın okunmasıyla teravih namazını eda etmek için etraftaki Kırgız ve Özbek mahallerinden Müslümanlar katılıyor.

Oş kentinde, bir yıl önce hizmete açılan ve ülkenin en büyük camisi olan Süleyman Dağı Camisi de ramazan ayında Özbek ve Kırgız Müslümanlarla dolup taşıyor.

Ahıska Türklerinin iftar heyecanı

Gürcistan'ın Ahıska bölgesinden 14 Kasım 1944'te Kırgız topraklarına sürülen Ahıska Türkleri de cami avlusunda kurulan iftarda bir araya geldi.

Başkent Bişkek civarındaki en büyük Türk köyü olarak bilinen Stepnoye köyünde işadamları tarafından köy camisininin avlusunda iftar verildi. Köy sakinlerine iftardan sonra akşam namazını Türkiye'den gelen ve camide görevli olan Mehmet Dereli kıldırdı.

Ahıska Türklerinin ramazan geleneklerinin Türkiye ile aynı olduğu ve aynen muhafaza edildiği dikkati çekerken, ramazan ayının her bir gününde bir evde iftarda bir araya gelen Türkler, ayda bir kez camide iftar sofrası düzenliyor. Özellikle yaşlıların katıldığı iftar sofrasında yemeğin ardından Kur'an-ı Kerim okundu ve dua edildi. - Bişkek