İran'da "Trump Amerikası'yla Ne Yapmalı?" Paneli

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Tahtrevançi, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD'deki bazı tabulara saldırmasının uluslararası bir fırsat olduğunu, ABD'nin bundan böyle bir süper güç olmadığını ve bölge ülkelerinin bu dönemde birbirlerine daha fazla yaklaşma fırsatı yakaladığını söyledi.

İran'ın başkenti Tahran'da reformistlere yakınlığıyla bilinen İran Diplomasi Merkezi tarafından İttilaat gazetesi konferans salonunda düzenlenen "Trump Amerikası'yla ne yapmalı?" konulu panele katılan konuşmacılar, ABD Başkanı Trump dönemindeki beklentilerini dile getirdiler.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Tahtrevançi, Trump hakkında hükme varmanın erken olduğunu söyledi.

Tahtrevançi, "Trump'ın seçimleri kazanması beklenmediği gibi ABD'nin iç ve dış siyasetinde beklenmedik şeyler oluyor. 50 gün, ABD'nin yeni Başkanı Trump'ın nasıl bir siyaset güdeceği hakkında hüküm vermek için erken." ifadelerini kullandı.

Trump'ın siyasi tecrübeye sahip olmadığını dile getiren Tahtrevançi, "Trump'ın aldığı kararlara Kongre ve medya itiraz ediyor. Devlet içi çelişkiler dışa vuruyor." değerlendirmesinde bulundu.

Dünyanın süper güç tarafından yönetilmesinin eskide kaldığını belirten Tahtrevançi, şunları söyledi:

"Trump bazı tabulara dokunan sözler söyledi. Medya ABD'de kutsaldır. Ne söylese doğru olarak kabul edilir. Trump medyaya hamle yaparak bunu kökten değiştirdi. Bir cumhurbaşkanı önceki cumhurbaşkanını kıyasıya eleştiriyor. Bu, ABD gibi büyük bir devlette görülecek bir şey değildi. Trump'ın ABD'deki bazı tabulara saldırması uluslararası bir fırsattır. ABD artık bir süper güç değildir. Bölge ülkeleri birbirlerine daha fazla yaklaşma fırsatı yakalamıştır."

- ABD medyasının Trump'a muhalefeti

ABD Uzmanı Nasır Hadiyan da Trump'ın güvenlik tedbirleri üreten ve ABD'nin de bunu pazarlayan bir ülke olmaya devam edeceğini söyledi.

Hadiyan, ABD'nin güvenlik evhamı üretmeyi sürdürerek Suudi Arabistan ve Japonya gibi ülkelere silah pazarlamaya devam edeceğini belirtti.

Trump'ın uzun süreli karmaşık sorunları çözebilecek bir siyasetçi olmadığını savunan Hadiyan, "ABD medyasının Trump'a muhalefet etmesinden faydalanmalıyız." dedi.

Hadiyan, şunları kaydetti:

"ABD ve ona yakın Suudi Arabistan gibi ülkelerle Halkın Mücahidleri ve ABD'de bulunan İran karşıtı lobiler, bizim daha çok güvenlik politikalarına yönelmemize neden olacak adımlar atabilirler. Güvenlikçi düşünmemizi isteyerek sert tepkiler koymamızı bekleyeceklerdir. İran'dan bekledikleri eleştirel davranışı sergilememeliyiz. Onlar bizim daha çok karşılık vermemizi gerilimi artırmamızı bekliyor. Biz ise ilişkileri artırma konusunda adım atmalıyız. Biz daha çok diyalog taraftarı olmalı ve onların bu beklentisini boşa çıkarmalıyız."

- "ABD'de lobi çalışması yapmalıyız"

İranlıların Sesi Partisi Şura Başkanı Seyyid Muhammed Sadık Harrazi ise Hadiyan'ın sözlerine katılmadığını belirtti.

ABD'nin İran'a yönelik hamlelerine sesiz kalındığı dönemlerde yanlış yapıldığını ve ülkenin zarar gördüğünü dile getiren Harrazi, ABD'ye sert karşılık verilmesi gerektiğini savundu.

Harrazi, "Biz ABD karşısında ne zaman geri adım attıysak zarar ettik. Bir yanağımıza vurulduğunda öbür tarafa da vurması için çevirmek doğru değildir." dedi.

Trump döneminin İran için çok hassas ve önemli bir dönem olacağını dile getiren Harrazi, Trump döneminin, İran içinde sorunların yaşanmasına sebep olabilecek potansiyele sahip olduğunu belirtti.

Harrazi, "ABD Ulusal Güvenlik Konseyi'nde 40 yıldır devam eden İran karşıtlığında artış olacaktır. Kongrede iyi bir durumda değiliz. Orada bize yönelik karşıtlık üst seviyede. ABD'de çalışan diplomatlarımız bu konuda başarılı değiller. ABD'de faal değiliz. Gerçi orada bir şeyler yapmak gerçekten zordur ama ABD'de lobi çalışması yapmalıyız." diye konuştu.

Arap ülkeleriyle yakınlaşma politikasına önem verilmesi gerektiğini dile getiren Harrazi, "Diplomasiyi tekrar kurmalıyız. Bölgedeki gücümüzü artırmalıyız. Bazılarının tersine bölgedeki gücümüzü azaltma taraftarı değilim." yorumunu yaptı.

"İran, Türkiye'yle ilişkilerini güçlendirmeli"

Ortadoğu Stratejik Araştırmaları Merkezi Başkanı Keyhan Berziger, Trump'ın siyasi çelişkiler sergilediğini, İran ile 5+1 ülkeleri arasında imzalanan nükleer anlaşmaya hamlede bulunmayı ilk plana almayacağını düşündüğünü söyledi.

Berziger, "ABD, Irak savaşından bu yana bölgede tepkisel siyaset yürütmektedir. Obama birkaç yönlü siyaset yürütüyor, Ortadoğu'daki sorunları çözmede işbirliği yapılabiliyordu. Trump böyle olmayabilir." dedi.

Trump'ın daha çok ülke içi siyaseti göz önünde bulundurarak dış siyaseti tanzim etme yoluna gittiğini değerlendiren Berziger, ABD Başkanının çelişkilerle dolu siyaset izlediğinin altını çizdi.

Berziger şunları kaydetti:

ABD terörle mücadele edeceğini iddia ederken Suudi Arabistan'ın da maddi imkanlarından faydalanmak istiyor. Rusya konusu da böyle, Rusya-İran yakınlaşması ABD, Türkiye ve Suudi Arabistanı rahatsız ediyor. Nükleer müzakere meşru bir anlaşmadır. Obama'nın mirası olduğu için ilkin saldırdı ama nükleer anlaşmaya saldırması önceliklerinden olmayacaktır. ABD'nin geleneksel siyasetine uygun olarak bölgeye saldırmayı ön plana alması gerekiyor. Trump'ın bölgeye siyasi baskısını artırması bekleniyor. Türkiye'yle ABD'nin arasının açıldığı şu günlerde İran, Türkiye'yle ilişkilerini güçlendirmelidir."