Osmanlı'nın Çin'de Kurduğu Manevi Köprü Dimdik Ayakta

ALİ İHSAN ÇAM - Bir zamanlar Osmanlı devleti ile Çin Müslümanları arasında manevi bir köprü vazifesi gören ve o dönem Pekin Hamidiyye Üniversitesi olarak anılan Niucie Camisi'nde ramazan boyunca iftarlar veriliyor ve ülkedeki tüm Müslüman unsurlar bu camide bir araya geliyor.

Osmanlı kaynaklarında "Darul Ulumil Hamidiye" ve "Pekin Hamidiye Üniversitesi", Çin kaynaklarında ise "Hui Ciao Şı Fan Şüe Tang" (İslam Alimi Yetiştirme Okulu) olarak anılan Niucie Camisinin külliyesi, asırlardır Müslümanların eğitiminden, ictimai yaşamlarına kadar birçok alanda hizmet vermeye devam ediyor.

Bin yılı aşkın tarihiyle Pekin'in merkezinde bulunan cami ve külliyesi, İslam ile Çin motiflerinin eşsiz eserlerine ev sahipliği yaparken, ramazan ayında Müslümanların yaptığı tüm organizasyonlar için de önemli bir merkez olma özelliği taşıyor.

Ramazan ayı boyunca camide hayırseverler tarafından karşılanan iftarlara yediden yetmişe her yaştan Müslüman katılmak için büyük bir çaba sarfediyor. Çin'de Müslümanlar  özellikle mübarek gün ve geceleri bir arada geçirmek için azami gayret gösteriyor.

İftar hazırlığının saatler öncesinde başladığı camide insanlar önce aralarında iş bölümü yapıyor ve bir kısmı ibadet için caminin namazgah kısmına yöneliyor. Mukabelelerin okunduğu, duaların edildiği sırada bir kısım Müslüman iftar için ön hazırlıkları tamamlıyor ve görevlerini diğer Müslümanlara devrederek kendileri ibadete çekiliyor.

Evlere iftar servisi

Cami görevlisi Ma Hong, ramazan ayının önemine işaret ederek, bu mübarek ay içerisinde özellikle dayanışma ve birlik duygusunun arttığını vurguladı. Evlerinde iftar açmak yerine Müslümanlarla toplanarak ramazan ayını geçirmenin tarihten beri geleneğe dönüştüğünü belirten Ma, iftar hazırlama imkanı olmayanlar için de evlere servis yaptıklarını söyledi.

Pekin'in yerlisi Müslümanların evlerinde iftar açma imkanı olduğunu, ancak özellikle diğer bölgelerden Pekin'e çalışmaya gelen Müslümanların bu tür organizasyonlara ihtiyacı bulunduğunu ifade eden Ma, bu sayede tüm Müslümanların kaynaşma ve tanışma fırsatı bulduğunun altını çizdi.

Yapılan hizmetlerin sadece iftarla sınırlı olmadığını kaydeden Ma, Kuran-ı Kerim okunduğu ve öğretildiği, Arapça dersler verildiğini, sohbet ve vaazların ay boyunca sürdüğünü anlattı. En büyük amaçlarının ramazan ayını daha güzel ve daha içerikli geçirmek olduğunu dile getiren Ma, bu anlamda mübarek ayı idrak etmeye çalıştıklarını aktardı.

İslam medeniyetinin izlerini taşıyor

Dışarıdan bakıldığında Çin mimarisinin izlerini taşısa da içine girildiğinde İslam medeniyet ve kültürünü her yanında barındıran bu eser kagir yapısıyla iki kültürü birbirine harmanlayan dünyadaki eşsiz eserlerden biri olarak dikkati çekiyor.

Geleneksel Çin motiflerinde yer alan aslan, ejderha gibi unsurların çatısında görüldüğü cami, aynı zamanda ayrıntılarda hissedilen İslami dokuların yoğun şekilde işlendiği güzide bir şaheser.

Çin'deki birçok tarihi camide olduğu gibi Niucie'de de her ayrıntı düşünülmüş. Caminin 6 bin metrekarelik arazisinin içinde kadınların da ibadetlerini rahatça yapacağı kadınlar mescidi ve küçük bir külliyesi bulunuyor.

Fatma adlı Pekinli bir Hui, Ramazan boyunca neredeyse gününün tamamını burada geçirdiğini, iftar sofralarının hazırlanmasından, ibadetlerine kadar tüm etkinlikleri ülkenin dört bir yanından gelen Müslümanla birlikte idrak ettiklerini söyledi.

Vaktin girmesiyle hurma, meyve ve şerbetlerle açılan iftarların ardından akşam namazı kılınıyor ve Müslümanlar sonrasında bahçede hazırlanan sofralara akın ediyor.

Çin'deki Müslümanlarda dikkat çeken bir diğer husus ise takkesiz namaz kılmamaya dikkat etmeleri ve birçoğunun namaz öncesinde sarık bağlaması.

Çin'de yaşayan 10 etnik Müslüman unsurun aynı anda görülebileceği nadir yerlerden olan camide aynı zamanda farklı milletlerden Müslümanlar da iftar yapıyor. - Pekin