STK'lar Uzlaşıdan Yana

7 Haziran milletvekili seçimlerinin ardından Türkiye yeni bir siyasi tabloyla karşı karşıya kaldı.

Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Türkiye genelinde tek başına iktidar olma gücünü kaybederken, muhalefet partilerinden Halkların Demokratik Partisi (HDP) ise oylarını önemli oranda artırıp parti olarak meclise girmeyi başardı.

HDP'nin oy artışının yanında diğer muhalefet partileri olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milliyetçi Hareket Partisi'nde (MHP) bir önceki seçime göre oylarında fazla bir artış veya azalma yaşanmadı. Böyle bir siyasi tablonun ortaya çıkması ülkede yeni bir koalisyon hükümetinin kurulup kurulmayacağı söylentilerini gündeme getirdi. Kulislerde çeşitli siyasi partilerle koalisyon denklemleri yapılırken, Gazete İpekyol olarak olası bir koalisyon hükümetinin kurulup kurulamayacağını ve kurulursa hangi siyasi partilerin bir araya gelmesi gerektiğini Sivil Toplum Kuruluşları'na (STK) sorduk.

SADE: HERKES ELİNİ TAŞIN ALTINA ATMALI

Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Şanlıurfa Şubesi Başkanı M. Sadık Sade: "Ortaya çıkan tabloda hiç bir parti tek başına iktidar olamıyor. Vatandaş böyle bir tercih yaptı. Bu tercihe saygı duymak lazım. Bu saatten sonra bir parti hükümet kurmak ve istikrarın sürmesi için elini taşın altına atmalı. Konu halkımız ve devletimiz ise, siyasi partilerin biran önce bir araya gelmesi lazım. Dışarıdan veya birlikte de olsa bir koalisyon kurulmalı. Çünkü bunun etkilerini ilk günden görmeye başladık. Bunun devam etmemesi lazım. Bir an önce hükümet kurulmalı ve çalışmaya başlamalı."

DELEBE: BARIŞ SÜRECİ ZAAFA UĞRATILMAMALI

Şanlıurfa Barosu Başkanı Hikmet Delebe: "Sürprizlere gebe olan bu seçim gerçekten de sürprizler ortaya çıkardı. HDP barajı aşar mı, aşmaz mı beklentisinin sonucunda ciddi bir sayı ile parlamentoya girdiği ortaya çıktı. AKP'nin de tek başına iktidar olamayacağı sonucu ile de koalisyon olacağı sonucu ortaya çıkıyor. Seçimden önce parti liderlerinin ve özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söylemlerinden dolayı koalisyon olmayacağı fikrini güçlendiriyor. Bunun yanında seçimden sonra yapılan açıklamalarda bunun zor bir seçenek olduğunu ortaya çıkarıyor. Örneğin, en güçlü koalisyon ihtimali olan MHP'nin açıklamasından sonra da bunun mümkün olmayacağı ortaya çıkıyor. CHP kanadı da aynı şekilde hem seçimden önce ve seçimden sonra da koalisyona girmeyeceği yönünde fikirler açıkladılar. AKP ise, HDP'yi sistem partisi olarak görmediği daha çok bunların terörden beslendiği yönünde açıklamaları var. Bunun da mümkün olmadığı gösteriliyor. Bunun yanında HDP'nin 'seni başkan yaptırmayacağız' söyleminin öne çıktığını görmekteyiz. Çünkü HDP cumhurbaşkanın, başkan olmaması için tepki oylarını da almış durumda. Zaten HDP eş başkanlarının da yaptığı açıklamalar, ne içerden ne de dışarıdan koalisyona destek olmayacakları yönünde. Durum böyle olunca koalisyon olma ihtimalinin çok düşük olduğu görülüyor. Böyle olunca erken seçim olacağı söyleniliyor. Erken seçim de olursa durumun çok değişeceğini sanmıyorum. Belki diğer partiler tarafından destek verilip bir hükümet kurulur ve böylece erken seçime gidilir diye düşünüyorum. Tabi ki, doğru olan hükümetin ve barış sürecinin zaafa uğramaması ve kaldığı yerden devam etmesi. Çünkü şuana kadar sürdürülmesi gereken en önemli konu barış sürecidir. Bunun içinde diğer siyasi partilerin söylemelerini gözden geçirmeleri gerekiyor.

ŞAHİN: UZLAŞI BEKLİYORUZ

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Şube Başkanı Orhan Şahin: "Seçmenin iktidar partisine uyarı vermek istemiş olabileceğini anlamak zor olmasa gerek. Birçok açıdan 13 yıllık bir iktidar döneminin yığınla birikintileri oldu. Sınır biraz aşmış ve tek başına iktidar imkânını iktidarın elinden almış olması ülkenin istikrarı açısından macera anlamına gelebilecek bir dönemin başlangıcı olarak karşılanmalı. HDP'nin barajı aşmasıyla birlikte çözüm sürecinin bundan böyle daha istikrarlı bir şekilde yürüteceği kaçınılmaz hal almıştır. Barış ve huzur ortamının devam etmesi açısından seçmenlerin HDP'ye verdiği kredi HDP tarafından iyi analiz edilmeli ve sürecin bundan sonraki ilerleyişi HDP'nin daha çok bu süreçle ilgili kafa yorması ve özen göstermesi gerektiğini ortaya çıkarmıştır. İktidar partisinin hala iktidar için hemen sınırın altında kalmış olması, ümitlerin onda olduğunu gösterse de diğer siyasi partilerin aldığı oy oranları da gözden kaçırılmamalıdır. Sonuç itibariyle istikrarı zedeleyecek bir sonuç hepimizin zararına olacaktır. Ülkenin bütünlüğü özellikle ekonomik göstergeler için başlayan ve devam eden büyük projelerin aksaması ülkemize ciddi zarar verir. Dileğimiz o dur ki, ilgililer duyarlı ve dikkatli bir hassasiyetle ortak noktalar bulur ve onun üzerinde bir kısım ittifaklar oluşturularak sağlıklı bir hükümet kurulur."

KANLIPIÇAK: AZINLIK HÜKÜMETİ ÇOK DÜŞÜK İHTİMAL

İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) Şanlıurfa Şube Başkanı Fatih Kanlıpıçak: "Seçim sonuçlarından ortaya çıkan tabloya göre Sayın Cumhurbaşkanı'nın hükümeti kurma görevini teamüller gereği Adalet ve Kalkınma Partisinin Genel Başkanına vermesini bekliyoruz. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin şu anda en az üç seçeneği vardır. MHP, HDP ve CHP'den herhangi bir partiyle anlaşarak hükümeti kurabilir. Aslında Adalet ve Kalkınma Partisi'nin bu sayıyla hükümeti kurması sorun değil, sorun kurulacak hükümetin devamı noktasında ortaya çıkacaktır. Olası bir güvensizlik durumunda normal şartlarda hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı tarafından ikinci parti genel başkanına verilir. CHP, Adalet ve Kalkınma Partisi kadar avantajlı değildir, zira hükümeti kurup devam ettirebilmesi için en az ya Adalet ve Kalkınma Partisini ya da MHP ile HDP'yi aynı anda ikna etmesi gerekir. Her iki seçenek de Adalet ve Kalkınma Partisinin şartlarına göre daha dezavantajlıdır. Bunun dışında son zamanlarda azınlık hükümeti söylemi dolaşıyor, bunun olacağı ihtimalini çok düşük görüyoruz. Süreç neyi gösterir hep beraber göreceğiz ama her şeyden önemlisi umarız bu süreç eşitlik, özgürlük, hak, adalet ve barış temelli bir dönemin başlangıcı olur."

COŞKUN: SİYASİ PARTİLER MESAJI İYİ DEĞERLENDİRMELİ

Memur Sendikaları Konfederasyonu (Memur-Sen) Şanlıurfa İl Temsilcisi İbrahim Coşkun: "Milletin iradesi meclis aritmetiğinin bu şekilde olmasını uygun bulmuştur. Hepimize düşen sonuçlara saygı göstermektir. Bu saatten sonra bütün siyasi partiler milletin mesajını iyi değerlendirmeli, gerekli tedbirleri almalıdır. Katlımın çok yüksek olduğu, hiçbir bahanenin arkasına sığınamayacak bir seçim dönemi geçirdik. Önümüzdeki günlerde nasıl bir koalisyon kurulacağını hep beraber göreceğiz. İnşallah hiçbir parti seçim öncesi verdiği sözleri unutmaz. Millet nasıl her partiye ayrı ayrı ders verdiyse, her vaadi de not etmiştir. Tekrar millete, ülkemize ve insanlığa hayırlı olsun."

TUĞBAY: AKP KOALİSYONDA OLURSA DEĞİŞEN ŞEY OLMAZ

Şanlıurfaspor Taraftarları Derneği Başkanı Abdullah Tuğbay: "Yeni kurulacak hükümette AKP hariç CHP-MHP-HDP beraber koalisyon kursunlar. Türkiye'de insanların refahının temini için derhal oturup konuşmaları anlaşmaları gerekir. Yolsuzluğun, hırsızlığın önüne geçmek için beraber bir komisyon oluşturmaları gerekir. HDP'nin de koalisyonda görev alması ülkemizin geleceği için önemli bir katkı olmuş olur. Ama AKP koalisyonda olsa değişen bir şey olmaz. Anlaşamazlar ve erken seçime gidilirse ülkemiz memleketimiz için iyi bir gelişme olmaz. Çünkü ateş çemberindeyiz."

YETKİN: HENÜZ KONUŞMAK İÇİN ERKEN

Müstakil ve Sanayici İşadamları Derneği (MÜSİAD) Şanlıurfa Şubesi Başkanı Abdurrahman Yetkin ise seçimin yeni bittiğini, olası bir koalisyon için taşların yerine oturmasının beklenmesi gerektiğini kaydetti. Her partinin gerekli değerlendirmeyi yapacağını belirten Yetkin, söz konusu koalisyon söylemleri için konuşmanın henüz erken olduğunu söyledi.

İMRE: ÇÖZÜM SÜRECİ İÇİN AK PARTİ-HDP

Emekli-Mehmet İmre: "AK Parti'siz bir hükümet olmalı ki bu millet neler kaybettiğinin farkına varsın bu benim kişisel görüşüm. Koalisyona gelince AK Parti-HDP arasında uyum sağlanırsa hem bölgemiz ve hem de barış süreci için bir fırsattır. Bu olmazsa AK Parti-MHP ile idare eder. Barış Süreci'nin selameti açısından CHP'nin de koalisyon içerisinde olmasının yararı var."

ÖZGÜLDÜ: AKP-CHP EN MANTIKLISI

Eczacı-Halil Özgüldü: "Aslında en mantıklı hükümet AKP ve CHP hükümetidir. HDP ve MHP iki uç partidir. Özellikle MHP daha uç bir partidir. İkisini dengeleyebilecek yegane güç AKP ve CHP hükümetidir. Bu şekilde olursa barış süreci de devam eder."

ADEMOĞLU: MHP-HDP BİRLİKTELİĞİ KARDEŞLİĞİ PEKİŞTİRİR

Gıda İmalatçısı-Selim Ademoğlu: "Madem Kürd'üyle, Türk'üyle biz kardeşiz. Madem aynı mahalleyi, aynı sokağı, aynı apartmanı paylaşabiliyoruz. Ve bir arada yaşayabiliyoruz o zaman meclis çatısında da bir arada olmalıyız. MHP ve HDP her şeyi unutup kesinlikle aynı koalisyonda olursa o zaman kardeşlik pekişir. O zaman aslında sorun olmadığını aslında herkesin acı çektiğini bir olabilirsek güçlü olabileceğimizi ispatlarız. Biraz hayalperest bir yaklaşım gibi gelebilir ama MHP ve HDP'nin güzel bir birlikteliği bu ülkeye neler kazandırır bir hayal etsenize… Çözüm süreci dedikleri olay sonuca farklı bir şekilde ulaşır. Bu ülkenin aslında profilini net gördük bu seçimde. Kutuplaşamayız zira biz farklılıkların olduğu bir ülkeyiz. Bir arada kendi sorunlarımızı kendimizin çözebileceğini gösterebilme fırsatı doğdu. Ve bunu da dini alet etmeden başka ülkeleri karıştırmadan başarabiliriz. HDP-MHP elele olup tabandaki birlikteliği meclise taşımalı. Hayaldi gerçek oldu diyebilmek umuduyla."

POLAT: HERKES BEKLEMEDE

20 yıllık esnaf Ahmet Polat: "Seçimin sonucu esnafı büyük ölçüde etkiledi. Tekrar koalisyon korkusu vatandaşı sardı. Dolar ve altındaki hareketlenme alım gücünü büyük ölçüde etkiledi. Böyle giderse Türkiye 90'lı yıllar gibi ekmek, tüp, gaz kuyruğuna gitme ihtimali çok yüksek. Esnaf büyük şaşkınlıkla ne olacak merak ediyor. İşyerine sabahtan beri ne gelen var ne giden, fırtına öncesi sessizlik gibi. Olan esnaf da kimse şuan için ne olacağını bilemediği için beklemede."

İNAL: HDP DESTEKLİ CHP-MHP KOALİSYONU

Avukat-Şeyhmus İnal: "CHP ile MHP ortak hükümet kurmalı. HDP'nin de dışarıdan güven oyu verebileceğini sanıyorum. Veya AK Parti'nin azınlık Hükümet'ini dışarıdan desteklenebileceğini düşünüyorum."

PALA: ÇOĞULCU BİR ALT ZEMİN OLUŞTURULMALI

Aktivist, Yazar- Mehmet Pala: "AK Parti ile MHP'nin kendi aralarında koalisyon kurmaları gerekir. Çözüm Sürecine MHP'nin de dahil edilmesi gerekir. Kürt sorunun sistem içindeki çözümü böyle bir birlikteliği ve koalisyonu dayatıyor. Fakat Kürdistan illerindeki çatışma potansiyelini ortadan kaldırmak için Hüda-Par çevresinin de bir şekilde dahil edilmesi gerekir. Geniş tabanlı bir koalisyona dönüştürme çabası olmalı. Halkların toplumsal sözleşmesini hazırlamalı bu koalisyon. Çoğulcu bir yapının alt zemini oluşturulmalı."

GÜNDOĞMUŞ: HDP İLE AKP ÖNE ÇIKIYOR

Şükrü Gündoğmuş: "Ben HDP ile AKP yapmalı diye düşünüyorum. Gelen müşterilerime soruyorum Arap olanlardan bile benimle aynı fikirde olan var."

AVCI: AKP VE HDP GERÇEKÇİ ADIMLARLA GÜZEL İKİLİ OLUR

Fotoğraf Sanatçısı-Şahin Avcı: "Hükümetin oluşturulmasında şimdilik AKP ve HDP koalisyonunu en mantıklısı olarak görüyorum. Zira MHP'nin inkârcı tavrı ve CHP'nin içindeki Ulusalcı-Kemalist kesim hala parti içersinde etkin bir biçimde var. Tabi AKP ve HDP koalisyonu kolay olmayacaktır, bazı şartlara bağlı olarak; daha demokratik ve yaşanabilir bir anayasa, güvenlik yasası, seçim barajı ve en önemli mevzuların başında gelen çözüm süreci konusunda artık oyalama mantığını bırakıp, gerçekçi adımlar atarak güzel bir ikili oluşturabilirler kanaatindeyim."

DENEK: CHP-MHP-HDP HÜKÜMETİNİ 10 İSTİFA DÜŞÜRÜR

Esnaf-Sedat Denek: "Görünen o ki halk bu oyu vermiş. Buna göre AKP ile HDP'nin koalisyonu şart. Diğer partiler toplanıp koalisyon kursa bile 285 vekille olmaz. Hükümet her zaman diken üstünde olacaktır. 10 istifa hükümeti düşürür. Bu ülke AKP'ye mahkum."
(Kaynak: Gazeteipekyol)