Uyuşturucuda Çipli Tedavi Dönemi

Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Serdar Nurmedov, bağımlıların deri altlarına yerleştirdikleri implantlar ile eroin alma isteklerini azaltılıp, düzenli ilaç kullanmalarını sağladıklarını böylece tedaviyi reddeden ya da tedavi olmaktan vazgeçen bağımlılarda da tedavi başarısı sağladıklarını söyledi.

Eroin bağımlılığının kronik bir hastalık olduğunu, tedavide en önemli sorunun da ilaç ve tedavi uyumunun sağlanmasının zorluğu olduğunu belirten Yrd.Doç.Dr. Nurmedov, şunları kaydetti:

'Madde bağımlılığında bağımlı kişiyi tedaviye aldığımızda, ilk bir hafta arındırma tedavisi uyguluyoruz. Yani bağımlılık yapan maddeyi vücuttan uzaklaştırmaya çalışıyoruz. Sonrasında ise bağımlılık nedenini araştırıp tedaviye geçiyoruz. Ancak bu ilk aşama ve sonrasında bağımlı kişide yoksunluk krizleri dediğimiz belirtiler meydana geliyor. Bağımlı o maddeyi alamadığı için krize giriyor ya da bu süreci tedaviden vazgeçecek kadar sıkıntılı geçiriyor. Bu aşamada onun yoksunluk krizlerini en aza indirip, çok fazla sıkıntı çekmeden vücudunun maddeden arınmasını sağlayıp tedaviye hazırlamayı amaçlıyoruz. Madde yerine, örneğin eroinin yerine o kişiyi eroinden uzak tutabilecek, isteğini azaltabilecek, ilaçları kullanıyoruz. Ancak şimdiye kadar elimizde olan ilaçlar, hep tablet, draje ya da kapsül formunda günlük tek doz, ağızdan alım biçiminde kullanılmaktaydı. Yapılan çalışmalarda kronik hastalıklarda olduğu gibi özellikle bağımlılık hastalarında da tedavi ve ilaç uyumları son derece düşük olduğunu gördük. Kişi kimi zaman ilaç almayı unutuyor, tedaviden vazgeçiyor ya da uzun süreli tedavide ilacı düzenli almayı ihmal ediyordu. Ancak hastalarımızın çip dediği implant yönteminde ilaç-tedavi uyumsuzluğu sorunu ortadan kaldırıldı."

Deri altına yerleştirilen çip ile 2 aylık doz vücuda veriliyor

Dr. Nurmedov, implant ya da çip takma yöntemiyle hastaya uygulanacak ilacın bir santimlik bir kesi ile cilt altına yerleştirildiğini söyleyerek şöyle devam etti:

"Deri altına yerleştirilen, hastalarımızın arasında çip dediği bu yöntemle ilaç vücutta yaklaşık 1.5-2 ay etkili oluyor. Aslında hasta baştan itibaren tedaviye çok istekli gelmiyor. Yani her an kararından vazgeçip tekrar madde kullanabileceği için ilacı kesebiliyor. Bu nedenle daha yolun başında yani tedavi için yola çıktığımızda bu riskleri ortadan kaldırmak için implant yöntemini tercih ediyoruz. Deri altına yerleştirilen implant ya da çip ile isteği azaltıyoruz, aynı zamanda maddeyi kullandığında, maddeden başlangıçta aldığı etki ya da hazzı almıyor."

Bağımlılıkta implant ya da çipli tedavinin Türkiye'de yeni uygulanmaya başladığını, tıp dünyasında bu tür araştırmaların sürdüğünü de kaydeden Nurmedov şunları söyledi:

Çip herkese uygulanıyor mu?

"En fazla 6 ay ya da 1 yıllık bir uygulama bu. Bu ilaçlar Türkiye'de ruhsatlı olan ilaçlar. Biz de hastanemizde bağımlılık birimi olarak şu anda dünyada var olan, denenmiş teknikleri getirip hastalarımıza en doğru ve en iyi tedavi imkânlarını sunmak için kullanıyoruz. Bir süreden beri biz de kendi kliniğimizde bunu uyguluyoruz. Ama her hastaya uygulamıyoruz, tedavi motivasyonları olan, takiplerini bizimle birlikte götürebilecek hastalarımıza uyguluyoruz. Şimdiye kadar uyguladığımız hastalardan da çok iyi sonuçlar aldık. Duruma göre hastanın 2-2,5 ayda bir tekrar implantının değişimi oluyor. İkinci, üçüncü implant değişimine gelen hastalarımız var. Bu süre içinde de kullanmıyorlar bizim istediğimiz de bu zaten. Özellikle bir eroin bağımlısının uzun süreli eroinden uzak kalması daha sonra da uzak kalma şansını artırıyor. En az bir yıl boyunca bu implant yönteminin hastada devam etmesini öngörüyoruz."

Çip 'Kafayı bulmaya' engel oluyor

Çipin en önemli özelliğinin kişilerin maddede eskiden bulduğu tadı bulamadıklarını ve tedaviye devam da motivasyonu sağladığını kaydeden Nurmedov şöyle konuştu:

"Bağımlılar bu süreci anlatırken, eskisi gibi kafayı bulmadıklarını söylüyorlar. Yani maddenin eski etkisini bulamıyor. Çünkü implantın içindeki kısmi antigolst dediğimiz ilaç; eroinin gelip yapıştığı reseptöre kısmen yapışıyor. Böylece reseptörün etkisini eroinin geleceği ve yapışacağı yeri kısmen işgal ettiği için o reseptörü etkilediği için eroin artık hastada o istediği, beklediği etkiyi yapmıyor. Bu da tabii tekrar kullanmaması için yeni bir motivasyon kaynağı oluyor. Tedavinin başında gözlem altında, hastanemizde yaklaşık bir 7-10 günlük yatışla birlikte önce sıfırlamayı sağlıyoruz, arkasından implantımızı uyguluyoruz, bu 5-7 günü alıyor, implantı uyguladıktan sonra da hastanın o bir kaç günde durumunu gözlemleyerek onuncu günde de hastayı taburcu ediyoruz. Ama şu da önemli implantı koymadan önceki süreçte hastalarımızın çoğuna önce bir oral yani ağızdan bu ilacı verip, ilaca bağlı alerjik bir şey olup olmadığını, ilacı hastanın ne kadar tolere ettiğini görebilmek için önce ağızdan veriyoruz, sonra da implantını takıyoruz."

Tedaviden vazgeçse de çip görevini yapmaya devam ediyor

Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Serdar Nurmedov yöntemin uygulama şekli ile ilgili de şu bilgileri verdi:

'Her hastaya uygulamayı yapmıyoruz. Hastanın bir takım kriterleri tamamlaması lazım. Daha önce ayakta ya da yatarak tedaviyle oral-natresyon dediğimiz ilaçlarla birlikte tedavi olup, ilaçta fayda gördüğü fakat ilaca uyumun olmadığını görmemiz lazım. Böyle bir durumda hastalarımızın öncelikle bağımlı olduğu maddeyi vücuttan tamamen atılmasını beklemek durumundayız. Bu ortalama yaklaşık olarak 5-6 gün kadar bir sürüyor. Sonra ufak bir cerrahi işlemle birlikte daha çok karnın alt bölgesine doğru, yaklaşık bir santimlik bir cilt altı kesi yaparak implantı yerleştiriyoruz. 24 saat kadar hastayı gözlemliyoruz. Sonrasında taburcu ediyor ve implantın kullanım süresini takip ediyoruz. 1,5 ya da 2 ay sonra implantı değiştiriyoruz. Bu süre içinde hasta normal hayatına devam ederken bir taraftan da bağımlılık tedavisini sürdürebiliyor. Tedaviden vazgeçse dahi çip vücudunda olduğu için hastayı iyileştirmeye devam ediyor."