Bakan Davutoğlu: Referandumu Tanımıyoruz, Herhangi Bir Meşrutiyeti Yok

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin Kırım'da yapılan ve bölgenin Rusya'ya bağlanması yönünde bir sonuç çıkan referandumu tanımayacağını vurgularken referandumu "emrivaki" olarak niteledi ve "Herhangi bir meşrutiyeti yoktur" dedi.

Ahmet Davutoğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile dün İzmir'de görüşen Kırım Tatar Tatar Milli Meclisi eski Başkanı ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Cemil Kırımoğlu ile Dışişleri Bakanlığı'nda buluştuktan sonra düzenlenen ortak basın toplantısında Türkiye'nin Kırım'da düzenlenen referandumu tanımadığının altını çizdi.

Kırımoğlu ile yaptıkları görüşmede konunun ayrıntılı biçimde ele alındığını, kendisi ile sürekli temas içinde olduklarını anlatan Davutoğlu, Türkiye'nin Kırım Tatar Türklerini "her şeyin önünde tuttuğunu" da ifade etti.

-"HEMEN HEMEN HER GÜN DOKUZ ÜLKE DIŞİŞLERİ BAKANLARIYLA TELEKONFERANS YAPTIK"-

Davutoğlu, Ukranya'daki gelişmeler konusunda devamlı temaslar içinde olduklarını belirtirken "Son günlerde hemen hemen her gün dokuz ülke Dışişleri Bakanlarıyla telekonferans yaptık dün akşam yine yaptık. Rusya dışında kalan G-20 ülkeleri yanı sıra ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, Kanada ve Avrupa Birliği ve BM Genel Sekreteriyle. Bu istişareler sürdüreceğiz" şeklinde konuştu.

"Kırım'da dün biraz emrivaki şeklinde gerçekleşen referandum konusunda uluslararası toplumla temas halindeyiz" diyen Davutoğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya'nın Devlet Başkanı Vladimir Putin ve kendisinin Rus Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ile yapılan görüşmelerde Türkiye'nin tutumunun net biçimde ortaya konulduğunu söyledi.

Dünya liderleriyle görüştüklerini da söyleyen Davutoğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da bugün Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüşeceği bilgisini de aktardı.

Türkiye'nin Rusya ile temaslarında "ilkesel" tutumunu çok açık biçimde ortaya koyduğunu vurgularken Ukrayna krizi konusunda birinci ilkesel perkspektifin "uluslararası hukuk ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğü" olduğunu söyleyen Davutoğlu, "Ukrayna'nın toprak bütünlüğü esastır, ortaya çıkan her mesele Ukrayna'nın toprak bütünlüğü etrafından konuşulmalı" dedi.

Özellikle Türkiye'nin "toprak bütünlüğü" ilkesine bağlılığına vurgu yapan Davutoğlu, referandumun "toprak bütünlüğü" ilkesine aykırı olduğu için "kabul edilemez" olduğuna dikkat çektikten sonra "Türkiye'nin stratejik ortağı" olarak nitelediği Ukrayna'nın toprak bütünlüğü konusunda ilkeli bir tutumun esas olduğunu da ifade etti.

Bakan Davutoğlu, Kırım Tatar Türklerin sürülmesinin insan hakları açısından "yüz kızartıcı bir suç" olarak nitelediği açıklamaların Kırım Tatar Türklerin sonsuza dek topraklarında yaşayacaklarını belirtikten sonra "Bu konuda herhangi bir şüphe kabul edilemez" sözlerini kullandı.

Tüm tarafları sağ duyuya çağırdıklarını, soruna diplomasi yöntemleriyle çözüm bulunmaya çağırdıklarını da vurgulayan Bakan Davutoğlu, referandum soncunun yeni gerginliklere yol açmaması umudunu da dile getirdikten sonra Kırım Tatarlarının "efsane mücadelesini" övdü.

-"'ÇATIŞMALAR OLMAYACAK, KAN DÖKÜLMEYECEK' DEMEK MÜMKÜN DEĞİL"-

Mustafa Cemil Kırımoğlu ise, Rusya'yı ülkesini işgal etmekle suçladığı açıklamalarında sorulan soruların hiç birinin uygun olmadığı için referandumu boykot ettiklerini anlattı. Sorunun diplomasi yoluyla kamuoyu önünde çözüme kavuşturulmasını isteyen Kırımoğlu, yarın ne olacağı konusunda "Çatışmalar olmayacak, kan dökülmeyecek demek mümkün değil" sözlerini kullandı.

Sorunun Ukrayna çapında düzenlenecek bir referandum ile çözümlenebileceğini de ifade eden Kırımoğlu, Türkiye'nin desteğine çok ihtiyaçlarının olduğunun altını çizdi.

-"SENARYO BAŞKA BİR YERDE YAZILDI"-

Kırımoğlu, referandumun sonucuna ilişkin bir soru üzerine de gözlemcinin olmadığı için rakamların istendiği biçimde gösterilebileceğini söylerken Tatarlar "referanduma katılsaydı hiçbir fark olmazdı çünkü senaryo başka bir yerde yazıldı" dedi.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, aynı soruyu yanıtlarken de maalesef gelişmelerin engellenmesi için gerekli adımların atılmadığı için referanduma kadar gelindiğini söyledi ve toprak bütünlüğü ilkesinin korunması önemini bir kez daha vurgulayarak bölgede bir "domino" etkisinin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

-"ÇÖZÜM YOLLARININ HEPSİ KAPANMADI"-

Referandumun yapılmış olmasına rağmen tüm çözüm yollarının kapanmadığına inanan Davutoğlu, Ukrayna'nın anayasal reform ile görüşmelerin yapılmasının sağlanmasını istedi ve Türkiye'nin sağduyu çağrısında bulunduğunu anımsattı.

Davutoğlu "Ondan sonra atılacak adımlar konusunda istişarelerimiz sürüyor" dedi ve toprak bütünlüğü ilkesi çerçevesinde çözüm olması gerektiğinin altını çizdi. Rusya'nın tek başına kalmış olmasının iyi olmadığını da ifade eden Davutoğlu, "Türkiye, referandum konusunda ne yapacak? Hangi blokta yer alacak?" yönündeki bir soru karşısında da "Türkiye'nin referandumu tanımadığını açıkça söyledim" karşılığını verdi ve AB ülkeleriyle görüşmeler ve üyesi olduğu NATO içinde istişarelerin süreceğini kaydetti.

Davutoğlu, Türkiye'nin özel konumuna da dikkat çekerken Türkiye'nin "Bütün bu ülkeler içinde hem Ukrayna hem de Rusya ile aynı anda komşu olan ve aynı zamanda Kırım'a doğrudan akses (erişim) olan yegane ülke" dedi. "Dolayısıyla her gelişmeden, herhangi bir ülkeden çok daha fazla etkilenmemiz doğal" diyen Davutoğlu, Türkiye'nin diplomasi yoluyla bu sürece destek olmasını da "doğal" olarak niteledi.

Gürcistan krizi gibi bir krizin tekrarlanmamasının taşıdığının önemi vurgulayan Davutoğlu, Türkiye'nin bu konularda inandığı, savunduğu evrensel değerler doğrultusunda her türlü yardım sağlamada ve destek vermede tereddüt etmeyeceğini sözlerine ekledi.