Çin Dışişleri Bakanı ile Özbekistan'ın Dışişleri Bakan Vekili İkili İşbirliğini Güçlendirme Konusunda Görüştü

NUR-SULTAN, 8 Haziran (Xinhua) -- Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi, Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Vladimir Norov ile Salı günü Kazakistan'ın başkenti Nur-Sultan'da biraraya gelirken Çin ile Özbekistan'ın gelecekte çeşitli alanlarda işbirliğini artırmaya devam edeceğini söyledi. Wang, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev'in yüksek düzeyde karşılıklı güveni ve derin dostluğu tesis ettiğini ve bunun ikili ilişkilerin gelişmesinde önemli bir stratejik kılavuz sağladığını söyledi. Wang, Çin'in, kalkınma stratejilerini uyumlu hale getirmek, ikili anlayış ve desteği artırmak, yönetim deneyimleri alışverişini derinleştirmek ve ikili ilişkileri daha yüksek düzeye birlikte taşımak için Özbekistan ile diplomatik ilişkilerin kurulmasının 30. ve stratejik ortaklığın kurulmasının 10. yıl dönümünü bir fırsat olarak kullanmaya hazır olduğunu söyledi.

Çin ile Özbekistan'ın çeşitli alanlardaki işbirliğinin sorunsuz biçimde gelişme kaydettiğini, bu yılın ilk çeyreğinde ikili ticaret hacminin önemli ölçüde büyüdüğünü ve bunun daha büyük bir potansiyel olduğunu gösterdiğini söyleyen Wang, Çin'in, Özbekistan'ın sanayileşmesini hızlandırılmasına ve bağımsız kalkınma kapasitesini güçlendirmesine yardımcı olmak için daha fazla pazarlanabilir Özbek ürününün Çin pazarına girmesinden memnun olduğunu ve Çinli girişimleri Özbekistan'da yatırım yapmaya ve iş kurmaya özendirdiğini sözlerine ekledi. İki tarafın, hükümetler arası ekonomik, ticari ve yatırım işbirliği için beş yıllık planı iyi uygulaması, yatırım işbirliği çalışma grubunun görevini yerine getirmesi için tam yetki vermesi ve stratejik öneme sahip bir dizi büyük işbirliği projesini seçmesi gerektiğini belirten Wang, her iki tarafın da geleneksel enerjide işbirliğini güçlendirmesi, Çin- Orta Asya Doğalgaz Boru Hattı'nın güvenli ve istikrarlı çalışmasını ortaklaşa sağlayıp sivil nükleer, güneş, rüzgar ve diğer yeni enerji kaynaklarında işbirliğini genişletmesi gerektiğini de kaydetti.

Norov ise bu yılın Özbekistan-Çin ilişkileri için büyük önem taşıdığını ve iki liderin derin dostluk ve rehberliği sayesinde ikili ilişkilerin eşi görülmemiş bir düzeye ulaştığını söyledi. Norov, Özbekistan'ın iki ülke arasındaki dostluğa büyük değer verdiğini, tek Çin politikasına sıkı sıkıya bağlı kalacağını, Kuşak ve Yol işbirliğini güçlendireceğini, ekonomi, ticaret ve yatırım, enerji üretim kapasitesi ve yeşil tarım gibi alanlarda kazan-kazan işbirliğini ilerleteceğini bunun devletten devlete ilişkilere iyi bir örnek teşkil edeceğini söyledi. İki taraf, karşılıklı bağlantıları iyileştirmek, gümrük işlemlerini kolaylaştırmak, karayolu-demiryolu kombine taşımacılığında işbirliğini güçlendirmek ve Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolunun yanı sıra diğer ulaşım koridorlarının çeşitlendirilmiş inşaatını hızlandırmanın yollarını keşfetmek konusunda anlaştılar. Her iki taraf da yoksulluğun azaltılması ve kalkınma deneyimlerinin paylaşılmasına ilişkin işbirliği mutabakatını uygulamaya koymak, geniş kapsamlı aşı işbirliğini teşvik etmek, Özbekistan'da bölgesel bir aşı araştırma ve geliştirme merkezinin kurulmasını desteklemek ve geleneksel Çin tıbbı ve teletıp alanında işbirliğini derinleştirmek konularında anlaştılar.

İki taraf ayrıca kültürel, turistik ve yerel düzeyde işbirliğini güçlendirmeyi, Çin-Orta Asya Tarım İşbirliği Merkezi'nin ortak inşaatını hızlandırmayı ve "üç kötü güç" ile, yani terörizm, savunma ve siber saldırılarla mücadele gibi alanlarda işbirliğini derinleştirmeyi kabul etti. Her iki taraf da Çin ile Orta Asya (C+C5) işbirliği mekanizmasının rolünü çok takdir ettiğini belirtti. Norov, Çin'in bölgesel işbirliğindeki önemli ve yapıcı rolünü takdir ettiğini belirterek, Orta Asya'nın kalkınması ve canlandırılmasının Çin ile yakından ilişkili olduğunu ve Özbekistan'ın üçüncü dışişleri bakanları toplantısına aktif olarak katılacağını ve olumlu sonuçlar elde edilmesi için çaba sarf edeceğini da sözlerine ekledi. İki taraf, Shanghai İşbirliği Örgütü (SCO) içindeki iletişimi ve koordinasyonu güçlendirmeyi kabul etti. Wang, SCO zirvesine Semerkant şehrinde başarılı bir şekilde ev sahipliği yapması için Özbekistan'a destek verdiğini dile getirdi. Her iki taraf Afgan meselesi hakkında da görüş alışverişinde bulundu. Norov, Afganistan'ın yeniden inşasında Çin'in önemli rolünden övgüyle bahsetti ve Afganistan'da barış, istikrar ve barışçıl kalkınmayı teşvik etmek için Çin ile birlikte çalışmaya istekli olduğunu ifade etti.