Diyarbakır'da 'Halepçe-Kayıp Çocuklar' Filmi

Yönetmenliğini Ekrem Heydo'nun yaptığı Halepçe- Zarokên Winda (Halepçe-Kayıp Çocuklar) belgesel film gösterimi ile Fakhradin Hadji Salim'in resim ve heykel sergisi Amed Sanat Galerisi'nde açıldı.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Aram Tigran Kent Konservatuvarı Sinema Bölümü hocalarından Ekrem Heydo, yönetmenliğini yaptığı "Halepçe – Kayıp Çocuklar" belgesel filminde Halepçe'deki kayıp çocukların izini sürüyor. Filmde 16 Mart 1988 Halepçe Katliamı'nda kısmi yaralı olarak kurtulan ve İran askerleri ile yardımsever aileler tarafından sahiplenilen yaklaşık 500 çocuğun kayıp olduğu anımsatılıyor.

Yönetmen Ekrem Heydo; katliamın ardından götürüldüğü İran'dan kayıp ailesini bulmak için 21 yıl aradan sonra Halepçe'ye dönen kayıp çocuklardan Ali'nin hikayesini anlatıyor. Ali'yi bağrına basan Halepçe'de, beş aile Ali'yi kaybettikleri kendi çocuğu olduğunu ümit ederek, sahipleniyor. Yapılan DNA testi sonucu Ali ailesine kavuşuyor ama sembolik olarak tüm Halepçe'nin çocuğu olarak görülüyor. Yönetmen tüm bu aşamaları kaydederken, Halepçe katliamında üç çocuğu ölen ve iki çocuğunu kaybeden filmin diğer kahramanı Mamoste Fakhradin ise yaşanan acıları sanatla hatırlatmaya çalışıyor.

Halepçe'nin direngen, pozitif enerji veren güçlü yönlerinin anlatıldığı filmde; Mamoste Fakhredin'in sanata tutunarak ve kayıp çocukları bulmak için dernek kurarak, verdiği mücadele belgesele konu oluyor. Mamoste Fakhradin katliamda kaybettiği çocuklarının öldülerse ruhunun, eğer yaşıyorlarsa da onların anısının temas ettiği taşlarda yaşadığını düşünerek, sokaktaki taşları oyarak, sanat eseri haline getirip, aynı kıyımda çocuklarını kaybetmiş diğer ailelerin kapılarına asıyor.
Filmde katliamın sadece bir dakikalık görüntüsü kullanılırken, acınası bir durum yaratmak yerine derindeki öykülere iniliyor. Halepçe'deki herkesin gözlerinde yaşanan tanıklığın dehşeti okunurken, konuştukları zaman hepsi yarasından söz ediyor.

Amed Sanat Galerisi'ndeki film gösterimi ve sergi açılışına Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak, Kültür ve Turizm Daire Başkanı Muharrem Cebe, Kültür Müdürü Cevahir Sadak Düzgün ve çok sayıda kişi katıldı. Tarihe tanıklık eden çarpıcı bir belgesel olan filmin ardından sahneye gelen Mamoste Fakhradin, 6 bin insanın doğasıyla birlikte yok edildiği Halepçe katliamının çok acımasız bir olay olduğunu anımsatarak, katliam sonucunda birçok ailenin yok edildiğini ve kayıp çocukların olduğunu belirtti.

Kayıp iki çocuğunun izini arayan Mamoste Fakhradin, Irak Kürdistan Cumhurbaşkanı Celal Talabani'ye başvurduğunu o da kendisine dernek kurmasını önerdiğini, bunun üzerine dernek kurarak, çocuklarını aramaya devam ettiğini söyledi.

Ardından konuşan Kültür ve Turizm Daire Başkanı Muharrem Cebe, bu projenin; dünya çapında birçok ödül alan filmden yola çıkılarak, düşünüldüğünü ve sergiyle birlikte Diyarbakır'a taşındığını söyledi. Cebe, Mamoste Fakhradin'in tüm eserlerinin Halepçe'yle bir ilgisi olduğunu ve katliamla sanatı birleştirdiğini söyleyerek, "Bu büyük sanata verdiğimiz değeri ifade etmek istedik" dedi. Daha önce yaşanan Koçgiri, Zilan, Dersim gibi katliamları hatırlatan Cebe, "Kanalizasyon çukurunda bulunan Saddam örneğinde olduğu gibi bütün diktatörler tarihin çöplüğüne atıldılar. Kürt halkı özgürlük mücadelesiyle dimdik ayakta" diye konuştu.

Daha sonra Mamoste Fakhradin'in Kışanak'a sergiyi gezdirerek, her bir eserin hikayesini anlattı.
Kışanak da yaşanan acıların ortak olduğunu ve derinden hissettiklerini ifade ederek, Dersim katliamında benzeri olayların yaşandığını anımsattı. Binlerce kız çocuğunun kayıp olduğunu ve nerede olduklarının bilinmediğini anımsatan Kışanak, asker ve subayların yanına hizmetçi olarak verilen bu kız çocuklarının geçmişlerinin unutturulmaya çalışıldığını söyledi. Son yıllarda yapılan araştırmalar sonucunda bu kızlardan birkaçının bulunduğu ve filme çekilerek geçmişin hatırlatıldığını söyleyen Kışanak, bu kızların sayısının devletin kayıtlarında bulunduğunu bildirdi. Kışanak, "Dolayısıyla kaderimiz aynı ama kurtuluşumuz da aynı olacak" diye konuşarak, Mamoste Fakhradin'i verdiği mücadeleden ötürü kutladı.

Film gösterimi ve resim sergisi 27 Mart tarihine kadar Amed Sanat Galerisi'nde açık olacak.