8. Avm Yatırımları" Konferansı

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, alışveriş merkezleri ve ticari kiralama ile ilgili kanun hazırlanması gerektiğini söyledi.

Belgü, "8. AVM Yatırımları" konferansının açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye'de alışveriş merkezi (AVM) sayısının 365'e ulaştığını, geçen yıl 10 milyon 500 bin metrekare kiralanabilir alanda AVM'lerin 90 milyar lira ciro elde ettiğini belirterek, bu yıl 110 milyar lira ciro beklediklerini kaydetti.

Borçlar Kanununun yeniden yapılması gerektiğini ifade eden Belgü, "Burada 8 madde var, bunu incelerseniz kritik şeyler söz konusu. Bunlardan biri yabancı döviz ile kiralanan gayrimenkullerde enflasyon oranlarının yansıtılmaması ile ilgili karar. Alışveriş merkezlerinde veya ticari şeylerde kiralayana kiraladığı yeri istediği zaman terk etme serbestisi veriyor, bunun yanı sıra istediğine devretme yetkisi veriyor. Böyle olduğunda marka karması ve onların konumlandırılması gibi ciddi problem getirecektir. Burada bir problem olduğunun hükümetimiz de biliyor, bu yüzden 8 sene ertelenmişti, bunun tamamen kalkması lazım. Alışveriş merkezleri ve ticari kiralama ile ilgili kanun hazırlanması lazım" diye konuştu.

Türkiye'de alışveriş merkezlerinde yaklaşık 15 milyar dolarlık bir yabancı yatırımcıdan bahsedildiğine dikkati çeken Belgü, şunları kaydetti:

"Son 1-2 senedir yabancı yatırımcının iştahı kaçmış vaziyette, bunun sebeplerinden biri de Borçlar Kanunu. Yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye daha fazla getirebilirsek daha hızlı büyüyeceğimizi, gelişeceğimizi düşünüyorum. Türkiye'de hala alışveriş merkezi ihtiyacı var. Alışveriş merkezi olmayan 20'ye yakın il var. Bu arada artık Güneydoğu'daki olaylar da ne olursun bitsin, nihayete ersin, biz ülkemizde barış ve huzur içinde yaşayalım. Oraya da yatırım yapalım, oradaki insanlar da bu yatırımlardan faydalansın ve ülkeye barış gelsin. Önümüzdeki 3 sene içerisinde toplam kiralanabilir alanı 2 milyon metrekarelik alışveriş merkezi yapılacak."

"Müşteri yüksek katlı AVM istemiyor"

Konuşmasının ardından Belgü, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Yatırımlarını donduran yabancı yatırımcıların olup olmadığına ilişkin soru üzerine Belgü, alışveriş merkezi sektörüne bakıldığında yatırımın büyüdüğünü ancak yabancı yatırımcının çok fazla yer almadığını kaydetti. Belgü, her yerde enflasyon bulunduğunu, kiralanan yere enflasyondaki oranın yansıtılmadığında gayrimenkullerin değer kaybedeceğini vurgulayarak, Türk lirasıyla yatırım imkanı sağlandığı takdirde yatırımcının Türk lirasına geçebileceğini söyledi.

2,5-3 sene içerisinde yaklaşık 40 yeni AVM açılacağını ifade eden Belgü, kiralanabilir alanın 10,5 milyon metrekareden 12,5 milyon metrekareye çıkacağını bildirdi. Belgü, kapanan AVM'lerin bulunup bulunmadığına yönelik soruya Belgü, "Tabii ki oluyor. Her yapılan işte hatalı yatırım yapan oluyor. Bizim işlerde manevra yapmak da çok zor. AVM'lerde 6-7 katlıları da yapıldı artık çalışması mümkün değil. Müşteri yukarı çıkmak istemiyor. Yürüyen merdiven de yapsanız, asansör de koysanız müşteri işini 2-3 katta bitirmek istiyor" dedi.

"Güneydoğu'ya AVM yatırımı olacak mı?" sorusu üzerine Belgü, İstanbul'un büyük bir pazar olduğunu belirterek, "Aslında doğuya yatırım yapmak daha kolay ama son 1 senede yaşanan olaylar yatırımcının oraya yönelmesini zora sokuyor. Böyle olaylar olduğunda insanlar alışverişi düşünmüyor" dedi.

"Bizim bir enstrüman bulmamız lazım"

Asgari ücretteki artış ve kurdaki dalgalanmanın karlılıklara etkisine ilişkin soruya Belgü, "Asgari ücretteki artış perakende sektörünün maliyetini artırdı ama bunun da geri dönüşü olarak ticaret artacaktır. Kurdaki oynaklık bizim alışa geldiğimiz bir şey oldu. Artık herkes bununla yaşamayı öğrendi, perakendeci gelip bize bununla ilgili serzenişte bulunmuyor" yanıtını verdi.

Belgü, sektördeki kiraların yüzde 30'unun avro, yüzde 30'unun Türk lirası, yüzde 40'ının dolar olduğunu aktararak, "Borcunu ödeyen AVM'lerin bazıları ve yatırımcısı Türk olanlar Türk lirası kullanıyorlar ama borcunu ödemeyenler yapmazlar. Bizim bir enstrüman bulmamız lazım. Buna perakendeci ve AVM'ci olarak bakmamak lazım. Bankalarla oturup kurlar konusunda ne onların zarar göreceği ne bizim spekülatif bir oluşum karşısında ezileceğimiz çözüm bulmamız lazım. Bankaların bize önermesi önemli. Kiracı veya yatırımcı kendini hedge (güvenceye almak) etmeli. Güvencede hissedecekleri bir şey olması gerekiyor, bunun için çalışmamız gerekiyor" diye konuştu.