Bankaların Kar Artış Hızı Düştü

ERDAL ÇELİKEL - Türk bankacılık sektörünün karı 2013 sonu itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artarken, söz konusu artış oranı son 10 yılın en düşük verisi olarak kayıtlara geçti.

AA muhabirinin, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, 2001 krizinin ardından kurulan BDDK'nın düzenlemelerinin ardından hızlı büyümesini sürdüren Türk bankacılık sektörünün 2003 yılındaki karı, 2002 yılına göre yüzde 93 artarak 5,6 milyar lira oldu. Sektör, karını 2004 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 15, 2006 yılında yüzde 90,5, 2007'de de yüzde 33 artırmayı başardı. Söz konusu dönemde sektörünün daralma yaşadığı tek yıl yüzde 7,5 ile 2005 yılı oldu.

Küresel kriz dönemi

Bankacılık sektörü, 2008 ve 2011 yıllarındaki daralmalar dışında yüksek kar artışını sürdürdü. 2008 ve 2011 yıllarında karları sırasıyla yüzde 9,7 ve 10,2 azalan sektör, 2009, 2010 ve 2012 yıllarında ise karını yüzde 50,4, yüzde 9,6 ve yüzde 10,5 artırmayı başardı.

Son açıklanan 2013 verilerine göre Türk bankacılık sektörünün karı 2013 sonu itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artarken, söz konusu artış oranı son 10 yılın en düşük verisi olarak kayıtlara geçti.

"Kredilerdeki yavaşlama karlılığı etkiledi"

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan İntegral Menkul Değerler Analisti Beste Naz Süllü, son 10 yılda yaşanan daralma dönemlerinde bile, özellikle ABD'de yaşanan finansal kriz sonrasında, Türk bankacılık sektörünün mevcut konjonktürün etkilerinden kendini korumayı başardığını belirtti.

2013 yılında sektörün net karının bir önceki yıla göre yüzde 5,1 arttığını hatırlatan Süllü, "Aralık 2013 içerisinde hem yurt içi hem de yurt dışı piyasalarda oluşan gelişmeler konjonktürdeki gidişatı etkilemekle beraber, TL bazında yaşanan değer kaybı ve risk primlerinde gözlemlenen artış sebebiyle Merkez Bankası, sürdürdüğü ihtiyatlı para politikasında sıkılaştırmaya devam ederek faiz oranlarında radikal bir artış gerçekleştirmişti. Bununla birlikte, yılın ikinci yarısından itibaren yükselen faizler nedeniyle daralan makas, bankacılık sektörünün net faiz marjını azalış eğilimine sürüklemiştir" dedi.

Geçen yılın ilk çeyreğinde 1 yıla kadar olan vadeli mevduat ve katılım hesaplarında artırılan zorunlu karşılık oranları ve bu çeyrekten sonra bankacılık sektöründe mevduat faiz oranları başta olmak üzere, fonlama maliyetlerinde yükseliş görüldüğünü dile getiren Süllü, kur etkisine rağmen 2013 yılı içerisinde ilk çeyreğe göre daha ılımlı bir büyüme hızı elde edilmiş olmasının olumsuz bir durum olarak gözükmediğini söyledi. Süllü, "2012 yılından bu yana 252,7 milyar lira artan kredilerde büyüme hızının yavaşlamış olması, bankacılık karlılığını önemli ölçüde etkileyen nedenler arasında yer almaktadır" değerlendirmesinde bulundu.

2003-2013 yılları arasında bankalar dönem net karı ve bir önceki yıla göre değişim oranları şöyle:

Yıllar Kar tutarı (milyon TL) Bir önceki yıla göre değişim oranı (yüzde) 2003 5.608 93 2004 6.452 15 2005 5.965 -7,5 2006 11.364 90,5 2007 14.859 33 2008 13.421 -9,7 2009 20.182 50,4 2010 22.116 9,6 2011 19.844 -10,2 2012 23.523 18,5 2013 24.733 5,1

Not: 2013 yılı verisi, kesinleşmemiş geçici veridir. - Ankara