Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Işık Açıklaması

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Türkiye'nin başta biyoteknolojik ve biyobenzer ürünler olmak üzere daha yüksek katma değerli ilaçlar üreten rekabetçi bir yapıya kavuşmayı hedeflediğini belirterek, "Türkiye, ilaç ile aşı alanında Ar-Ge ve yenilik kapasitesini artıracak, yüksek teknoloji ürünleri ihraç edecek noktaya gelecek" dedi.

Işık, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında dün gerçekleştirilen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 27. Toplantısı'nda alınan kararları açıkladı.

BTYK toplantısının ana gündeminin "Ulusal Yenilik Sistemi ve Medikal Biyoteknoloji" olduğunu bildiren Işık, toplantıda medikal biyoteknoloji alanında atılması gereken adımları, Ar-Ge, yenilik sistemi ve eğitim konusunda yapılan çalışmaların değerlendirildiğini belirtti.

Türkiye'nin 2023'te dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasında yer almayı amaçladığına hatırlatan Işık, şunları kaydetti:

"Uluslararası teknolojik eğilimlerle ilgili yapılan projeksiyon çalışmalarında yaşam bilimleri ve biyoteknolojinin, 21. yüzyılın öncül teknolojileri arasında yer alacak alanlardan biri olduğu belirtiliyor. Dünyanın ilk 10 ekonomisine baktığımızda, ülkemizin biyoteknoloji alanında teknolojik yeterliliğinin ve ihracattan aldığı payın oldukça düşük kaldığını görüyoruz. Hedefimiz, başta biyoteknolojik ve biyobenzer ürünler olmak üzere daha yüksek katma değerli ilaçlar üreten rekabetçi bir yapıya kavuşmak."

Işık, yüksek katma değerli ürün odaklı üretim yapısına ulaşmak için yurt içi tıbbi cihaz ve tıbbi malzeme ihtiyacının yüzde 20, yurt içi ilaç ihtiyacının ise yüzde 60'ının yerli üretimle karşılanmasını planladıklarını ifade ederek, biyoteknoloji endüstrisinde en büyük bileşenin medikal biyoteknoloji olduğunu belirtti. Işık, dış ticaret açığına etki potansiyelinin en yüksek başlıca bileşenlerin de biyomedikal ekipmanlar, tanı ürünleri, biyomalzemeler, ilaç ve aşılar olduğunu vurguladı.

Bu alanda stratejik projelerin başlatılmasına yönelik çalışmalar yapılması ve güdümlü projelerin oluşturulmasının kararlaştırıldığının altını çizen Işık, kararlar sayesinde Türkiye'nin ilaç ile aşı alanında Ar-Ge ve yenilik kapasitesini artıracak, yüksek teknoloji ürünleri ihraç edecek noktaya geleceğini ifade etti.

Mükemmeliyet merkezleri kurulacak

Sağlık ve biyoteknoloji alanında dış ticaret açığını azaltmak ve teknolojik yetkinliği artırmak amacıyla ilaç, aşı, biyomedikal ekipmanlar, tıbbi tanı kitleri ve biyomalzemeler alanlarında Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesine karar verildiğini bildiren Işık, bilimsel ve teknolojik yetkinliğin en üst seviyede olduğu araştırma altyapılarının, insan kaynaklarının bir araya getirileceği mükemmeliyet merkezlerinin kurulacağını belirtti. Işık, bu merkezlerde yürütülecek Ar-Ge ve yenilik çalışmalarının, hem sağlık sektörüne hem de toplum refahına en fazla katma değer sağlayacak şekilde yönlendirilmesi gerektiğine işaret etti.

Işık, Kalkınma Bakanlığı tarafından biyoteknolojik ilaç, biyomalzeme, biyomedikal ekipman, kök hücre, genombilim, nörobilim ve kanser konularında mevcut araştırma altyapılarının kapasitelerinin güçlendirilmesine ve yeni altyapıların kurulmasına öncelik verileceğini ifade etti. Işık, TÜBİTAK tarafından uygulanacak "Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı"nda ise biyoteknolojik ilaç, biyomalzemeler, biyomedikal ekipman, kök hücre, genombilim, nörobilim ve kanser konularına öncelik verileceğini söyledi.

Uluslararası şirketlerin Ar-Ge laboratuvarları

Işık, uluslararası şirketlerin Ar-Ge laboratuvarlarının Türkiye'de kurulmasına yönelik TÜBİTAK bünyesinde destek programı oluşturulmasının kararlaştırıldığını belirtti.

Uluslararası büyük şirketlerin Ar-Ge laboratuvarlarını ülkelerine çekerek ilgili alandaki bilgi birikimi ve teknoloji konusunda avantaj sağlayan ülkelerin, teknolojik açıdan diğer ülkelerin önüne geçtiğine işaret eden Işık, bunu yapabilen ülkelerin hibe, insan kaynağı, altyapı, danışmanlık desteği ve vergi indirimi gibi konularda şirketlerin Ar-Ge laboratuvarlarına yönelik destek sunduklarını kaydetti. Küresel Hizmetler Konum Endeksi'nde Türkiye'nin 48. sırada yer aldığına dikkati çeken Işık, şirket laboratuvarlarının ülkeye çekilmesi için diğer ülkelerin sunduğu olanaklara ek imkanlar sunulmasının şart olduğunu vurguladı.

Devlet desteği genişletilecek

Türkiye'nin 2023'te, 500 milyar dolar ihracata ulaşarak, dünya ticaretinde lider ülkeler arasında yer almasını hedeflediklerinin altını çizen Işık, "2023 hedeflerimize ulaşmak istiyorsak, ülkemizin yüksek teknolojili ürün üretme kapasitesinin artırılması şart" ifadelerini kullandı.

Işık, bu kapsamda da yüksek teknoloji içeren ürünlerin ihracat içindeki payının ve teknoloji kapasitesinin artırılması için medikal biyoteknoloji alanındaki firmalar da dahil olmak üzere yüksek teknoloji şirketlerinin satın alınmasında, Ekonomi Bakanlığı'nın uyguladığı devlet desteğinin genişletilmesine karar verildiğini belirtti.

AB Çerçeve Programlarının, Türkiye'nin ulusal bilim, teknoloji ve yenilik kapasitesinin artırılması, çok disiplinli ve ortaklı proje kültürünün geliştirilmesi hedefine önemli katkılar sağladığına işaret eden Işık, 2014-2020 arasında yürütülecek araştırma ve yenilik programı Horizon 2020'ye katılımı kararı doğrultusunda; 6. ve 7. Çerçeve Programının Türkiye'deki koordinasyonunu üstlenen TÜBİTAK'ın, AB Çerçeve Programları Ulusal Koordinasyon Kuruluşu görevini devam ettirmesine karar verildiğini kaydetti.

Işık, 2014-2016 yıllarında kamu Ar-Ge ve yenilik fonlarının kullanımında izlenecek politikalarda, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesi için ayrılan kamu kaynaklarının, BTYK'nın 22. Toplantısı'nda onaylanan Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016 kapsamında belirlenen amaç ve stratejilerin etkin bir şekilde yerine getirilmesine yönelik kullanılması için politikalar belirlenmesinin kararlaştırıldığını ifade etti. - Ankara