Enerji ve Maden Yatırımlarına "Ekosistem Ayarı"

SEVAL OCAK ADIYAMAN - "Ekosistem Değerlendirme Tebliğ Taslağına" göre, orman sayılan, korunan ve belirlenen bazı alanlarda enerji ve madencilik faaliyeti talepleri değerlendirmeye alınmayacak.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından hazırlanan taslağa göre, korunan alanların mutlak koruma bölgelerinde, planlama aşamasında olan ve planı tamamlanmayan korunan alanlarda, türlerin korunması için ayrılan ve coğrafi sınırları belirlenmiş olan alanlarda, plan ve projesi mevcut olan baraj veya gölet gövdelerinin inşa edileceği alanlarda, mevcut baraj ve gölet yapılarının güvenliğini tehlikeye atacak yaklaşım alanlarında, işletmeye alınmış mevcut baraj ve göletlerin işletme ve rezervuar alanlarında, koruma alanları ilan edilen içme suyu temin amaçlı kuyu, pınar, kaynak, kaptaj, tünel, galeri gibi yapıların mutlak koruma alanlarında (50-100 metre), içme suyu havzasına ilişkin özel hükümler getirilinceye kadar içme kullanma suyu mutlak ve kısa mesafeli koruma alanlarında enerji ve madencilik faaliyeti talepleri değerlendirilmeyecek.

AA muhabirine konuya ilişkin görüşlerini aktaran Enerji Yatırım Uzmanı Cengiz Güneş, Türkiye'deki mevcut uygulamada, önce enerji ve madencilik yatırımlarına izin verildiğini, daha sonra sınırlama getirildiğini anlattı. Güneş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Halbuki gelişmenin tam tersi olması beklenir. Yani başvuru alanları belirlendikten sonra başvuruların alınması, çevresel önceliklerin başvuru sahipleri tarafından önceden bilinebilir olması gerekir ki boşa masraf yapılmasın, zaman kaybı olmasın, girişimciler ve devlet hukuki işlemlerle uğraşmasın. Tebliğle çok geniş düzenlemeler getiriliyor. Orman sayılan alanlarda ve Bakanlık yönetiminde olan korunan alanlarda, GES faaliyetlerinin ve orman sayılan alanlarda lisanssız elektrik üretim faaliyetleri değerlendirmeye alınmayacağı düzenleniyor."

Güneş, taslağa göre, İstanbul sınırları içinde, Tekirdağ'ın Şarköy ilçesinden Yeniköy, Evreşe ve Kocaçeşme yerleşim yerlerinin güneyinde kalan Gelibolu yarımadasında, planlama, proje ve inşaat aşamasında bulunan baraj ve gölet rezervuar alanlarında, gen koruma ormanlarında, muhafaza ormanlarında, tohum meşcereleri ve mesire alanlarında Rüzgar Enerji Santralleri (RES) ve RES ölçüm direği müracaatlarının değerlendirilmeyeceğini de kaydetti.

"Uyuşmazlıklar çıkacak"

Cengiz Güneş, taslakta, tebliğin yayım tarihinden önce yapılan başvurulardan müracaat aşamasında olanların, düzenleme hükümlerine göre değerlendirilmesi esasının benimsendiğini de ifade ederek, şunları söyledi:

"Hukuki uyuşmazlıklar da bu noktada çıkacak. İstanbul il sınırları içerisinde ve Gelibolu Yarımadasında yer alan RES faaliyetleri hariç Tebliğin yayımından önce Bakanlıkça verilen ön izinlerin kesin izne dönüştürülmesinde, ayrıca izin raporu tanzim edilerek onaya sunulan izin taleplerinde tebliğ hükümleri uygulanmayacağına ilişkin istisna getiriliyor. Başvurular alınmadan önce yapılması gereken düzenlemeler, başvurular alındıktan sonra yapılacağı için başvuru sahipleri için bir regülasyon riski söz konusu. Hukuki uyuşmazlıklara konu olması beklenen geriye yönelik düzenlemeler öngörülüyor. Düzenlemeler yürürlüğe girdiği takdirde en çok yenilenebilir kaynaklı yatırımlar ve lisanssız üretimler etkilenecek." - Ankara