Enflasyon Rakamlarının Yankıları

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, "2016 yılı nisan ve ekim aylarında bu rakamların altında kalma potansiyelimiz, tüketici enflasyonunun düşmeye devam etmesi için bir fırsattır. Umuyorum ve diliyorum ki bu fırsatları kaçırmayız" değerlendirmesinde bulundu. Aynı zamanda Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı olan Çandır, mart ayı enflasyon rakamlarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, gıdada yaşanan fiyat düşüşünün, Rusya ambargosu nedeniyle iç piyasaya sürülen ürünlerin oluşturduğu arz fazlasından kaynaklandığını savundu.Son 14 yılın mart aylarında ilk kez TÜFE'nin yüzde eksi 0,04 ile negatif enflasyon olarak ilan edildiğini belirten Çandır, şunları kaydetti: "Bu gerçekleşmede en büyük etken, gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde yaşanan yüzde eksi 1,53'lük fiyat düşüşü oldu. Son 14 yıldaki mart aylarında ilk kez gıda fiyatları negatif gerçekleşmiştir. Mart ayı itibarıyla ilan edilen yıllık TÜFE (manşet enflasyon) ise yüzde 8,78'den, yüzde 7,46'ya düşmüştür çünkü yıllık gıda enflasyonu da yüzde 8,83'ten, yüzde 4,58 gibi neredeyse yarı yarıya düşmüştür. Gıda kaleminden kaynaklanan bu hızlı düşüş, diğer enflasyon kalemleriyle desteklenmediği için çekirdek enflasyon katılığını korumuş ve yıllık olarak yüzde 9,72'den ancak yüzde 9,51'e gerileyebilmiştir." Çandır, yılın geriye kalan 9 ayındaki geçen yıl gerçekleşmeleri dikkate alındığında, tüketici enflasyonunda düşme eğilimi için fırsat sunan ayların nisan ve ekim olduğunun altını çizdi. Ali Çandır, "Çünkü sadece bu ayların geçen yılki rakamları sırasıyla yüzde 1,63 ve yüzde 1,55 olarak ilan edilmiştir. Bu demektir ki 2016 yılı nisan ve ekim aylarında bu rakamların altında kalma potansiyelimiz, tüketici enflasyonunun düşmeye devam etmesi için bir fırsattır. Umuyorum ve diliyorum ki bu fırsatları kaçırmayız. Katılığını halen devam ettirmekte olan çekirdek enflasyon için de bu düşme fırsatları mevcuttur" ifadesini kullandı. Yurt içi üretici enflasyonundaki (Yİ-ÜFE) mart ayı gerçekleşmelerinin gelecek için bünyesinde benzer fırsatlar barındırmadığını öne süren Çandır, şöyle devam etti: "Yani mart ayında aylık yüzde 0,40 ve yıllık yüzde 3,80 olarak ilan edilen Yİ-ÜFE, katılığını korumaya devam edeceği beklentisinde olmak daha gerçekçidir. Ekonomik aktörlerin enflasyon beklentilerini gerileten ve kendilerini iyimserliğe sevk eden nedenler arasında, bir önceki anket döneminde 3,14 olan yıl sonu döviz kuru (dolar/TL) beklentisinin, bu anket döneminde 3,11'ye gerilemiş olmasıdır. Yani döviz temelli maliyetlerin azalacağı beklentisi yatmakta ve aylık negatif gerçekleşme de bu beklentiyi desteklemektedir."

"Batı Akdeniz'de fiyatlar arttı" Çandır, Batı Akdeniz'deki fiyat değişimlerine ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu: "TÜİK verilerine göre, Antalya, Burdur ve Isparta'nın yer aldığı bölgemizde mart ayında TÜFE'de ülke geneline ters yönlü olarak bir artış gerçekleşmiş ve bu artış oranı yüzde 0,02 olmuştur. Bir başka deyişle mart ayında ülke genelinde tüketici fiyatları gerilerken, Batı Akdeniz'de artış olmuştur. Yıllık olarak ise bölgedeki fiyat artış oranı yüzde 7,68 şeklinde gerçekleşti. Böylece uzun bir aradan sonra Batı Akdeniz enflasyonu, Türkiye genel enflasyonunun üzerine çıkmıştır. Mart ayındaki bu rakamlar ışığında Batı Akdeniz bölgesinin 26 alt bölge içinde fiyatların arttığı 8 bölge arasında yer aldığını da söyleyebiliriz. Bölgemizde ve kentimizde ekonomik faaliyetlerin daraldığı bir dönemde fiyatların, ülke genelinin üzerinde seyreder duruma gelmesi, gelecek için ekonomik hareketlilik ve büyüme bakımından iyi bir öncü gösterge değildir."

"Fiyat düşüşünde Rusya etkisi"

Ürün bazında sivri biberin yüzde 17,78'lik artışla harcama grubunda ise yüzde 1,21 artışla sağlık hizmetlerinin zam şampiyonu olduğunu aktaran Çandır, ürün fiyat artışı sıralamasında sonraki sıralarda her ne kadar tarımsal ürünler gelmiş olsa da ürün grupları içinde en fazla fiyat azalmasının olduğu grubun yüzde eksi 1,53 gerilemeyle gıda ve alkolsüz içecekler olduğunu belirtti.Gıda ve alkolsüz içecekler ile haberleşme grupları dışında tüm ürün gruplarında aylık bazda fiyat artışı olurken, TÜFE'nin negatif değere sahip olmasının tarımsal fiyatların önemini ortaya koyduğunu belirten Çandır, "Gıda fiyatlarının bu denli azalmasının altında, önceki dönemlerde Rusya'ya gönderilen ihraç mallarının artık iç piyasaya sürülmesi, bunun da arzı artırması yatmaktadır. Ayrıca kurların düşmesinin yanında şubat ayındaki yüzde eksi 0,20'lik Yİ-ÜFE de mart ayında TÜFE'ye yansımış bulunmakta" ifadesine yer verdi.