Anayasa Mahkemesi: Veri Bankası Anayasaya Kısmen Aykırı

Almanya'da Federal Mahkeme, terörizmle mücadele kapsamında kişi verilerinin toplandığı bir veri bankası düzenlenmesinin kısmen anayasaya aykırı olduğuna dair karar verdi.

Alman yayın kuruluşu DW'nin haberine göre, Karlsruhe'deki Federal Anayasa Mahkemesi'nin terörizmle mücadele kapsamında istihbarat kuruluşlarıyla polis teşkilatı arasında oluşturulan işbirliğinin temelde anayasaya aykırı olmadığını bildirdi. Yüksek mahkeme yasa koyucuların, 2014 yılının sonuna kadar "terörle mücadele veri bankasına" ilişkin yeni düzenlemeler getirmekle yükümlü olduğunu vurguladı.

Federal Meclis'ten 2006 yılında onay alan ve 1 yıl sonra uygulamaya konan terörle mücadele veri bankasında, Almanya'da federal ve eyaletler düzeyinde iç güvenlikten sorumlu 38 birimin elindeki bilgiler bir araya getiriliyor. Veri bankasına ellerindeki bilgileri aktaran en önemli birimler polis, federal iç istihbarat teşkilatı ile eyaletlerdeki kolları, dış istihbarat teşkilatı ve askeri istihbarat. Yasayla, terör zanlıları ve destekçilerinin izine daha kolay ulaşılabilmesi amaçlanıyor. Veri bankasında İslamcı şiddet eylemcileri ve bunların ilişki içinde oldukları çevrelere ilişkin veriler bulunuyor. Bu kişilerin komşu, akraba, iş arkadaşlarına ait verilerin de bu havuzda bulunduğu sanılıyor.

Veri bankasındaki şüphelilerin isimleri, doğum tarihleri, ikametgah adreslerinin yanı sıra banka bağlantıları, telekomünikasyon bağlantıları, dini aidiyetleri, terör saldırılarında kullanabilecekleri "özel becerileri" gibi bilgiler bulunuyor. Veri bankası hakkında eski bir Alman yargıç Federal Anayasa Mahkemesi'ne şikayette bulunmuştu.

Federal İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich, Federal Anayasa Mahkemesi veri bankası yasasını kısmen reddetmesine rağmen kararı memnuniyetle karşıladığını söyledi. Friedrich, 'Bu yasanın anayasaya uygunluğunun tasdik edilmiş olmasına genel anlamda hepimiz sevinmeliyiz. Anayasa Mahkemesi'nin yasada talep ettiği düzeltmeleri titizlikle inceleyerek ve uygulamaya koyacağız' dedi.

Alman İnsan Hakları Enstitüsü Müdürü Beate Rudolf, Federal Anayasa Mahkemesi'nin kararını değerlendirirken polis teşkilatı ile istihbarat servisleri arasındaki veri bankasının oluşturulmasından 6 yıl geçtiğini hatırlatırken Karlsruhe'deki mahkemenin, uluslararası terörizmle mücadelenin hukuk devleti prensipleri temelinde yapılması gerektiğini bir kez daha vurguladığını söyledi. Rudolf, mahkemenin, verilerin kullanılmasında şeffaf olunmamasını, şüpheli kişi tanımındaki belirsizlikleri, verilerin kontrolünde yaşanan güçlükleri ve terörle mücadele veri bankasında kaydı bulunan 17 binden fazla kişinin haklarını arama konusundaki yetersizlikleri haklı olarak eleştirdiğine dikkat çekti.

Kölner Stadt Anzeiger gazetesi, yargıçların, dengeli bir karara imza attıklarını belirterek terörle mücadele kapsamında oluşturulan veri bankasının, temelde anayasaya uygun olduğunu kaydederek, 'Anayasa Mahkemesi hakimleri, kurumların bilgi açlığına net bir sınır çizdi. Karlsruhe'de verilen hükümde daha az kişinin etkileneceği, daha şeffaf ve hepsinden önemlisi veri güvenliği açısından daha yüksek kriterler istendi. Hakimlerin yasa koyucuları, çok doğal olması gereken bu gibi hususlarda sürekli uyarması, sinir bozucudur. Anayasa Mahkemesi yargıçlarının siyasi akıllılığını gösteren bir başka husus da, bu yasayı düzeltme görevini, yeni hükümete devretmesi. Zira halihazırdaki Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ve Hür Demokrat Partili (FDP) koalisyon ortaklarının uzlaşması, imkansız gibi görünüyor' diye yazdı.

Süddeutsche Zeitung da, terörle mücadele söz konusu olduğunda güvenlik kurumlarının, hukuku engel olarak gördüğünü savunurken, 'Federal Anayasa Mahkemesi bunu sakıncalı buldu ve emniyet ve istihbarat teşkilatlarının harmanlanmasına karşı uyardı. Anayasa Mahkemesi'nin terörle mücadele kapsamında bir veri bankası düzenlenmesini anayasaya aykırı bulması iyi bir karardır ama gerçekte yeterli değildir. Zira sadece Karlsruhe'nin uyarıları, artık yeterli olmuyor" diye devam etti.