Bu Helva Yılda Sadece 1 Ay Üretiliyor

ATAKAN ÇITLAK - Giresun'un Bulancak ilçesinde her yıl sadece bir ay üretimi yapılan ve birçok hastalığa iyi gelen "mayıs helvası" tezgahlardaki yerini aldı.

Yörede meyan kökü, limon tuzu ve şeker karışımından üretilen "mayıs helvası", yaklaşık 200-250 yıllık bir tarihi geçmişe sahip.

Sadece mayıs ayında yapılan bu helva, aylarca bozulmadan rahatlıkla tüketilebiliyor. Mayıs helvası, son yıllarda İstanbul başta olmak üzere gurbetçiler sayesinde metropol şehirler ile yurt dışında da ilgi görmeye başladı.

İlçede helva imalatı yapan Hayri Apaydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 50 yılı aşkın süredir devam ettiği mesleğini babasından öğrendiğini söyledi.

Bölgede helva üretiminin 200-250 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu aktaran Apaydın, "Bu helvanın özelliği yılda sadece 1 ay üretilmesi. İlkbahardan yaz dönemine geçiş ayı olan mayısta üretilmesi nedeniyle bölge halkı tarafından 'mayıs helvası' olarak adlandırılmış." dedi.

Meyan kökü, limon tuzu ve şekerden üretiliyor

Apaydın, helvanın imalat şeklinin yıllardır hiç değişmediğini belirterek "Meyan kökünü eziyoruz, parçalayıp suda kaynatıyoruz. Daha sonra suyunu alarak elektrikli ayran makinesinde karıştırıyoruz. Beyaz bir köpük elde edene kadar bu işlemi sürdürüyoruz. Daha sonra bir pekmez tavasında bu köpüğü şeker ve limon tuzu ile karıştırarak helva haline getiriyoruz." diye konuştu.

Son yıllarda gurbetçilerin sayesinde helvanın ününün başta büyük kentler olmak üzere yurt dışına da yayılmaya başladığına işaret eden Apaydın, yoğun siparişler aldıklarını, gelen bazı taleplere ise olumlu yanıt veremediklerini anlattı.

Apaydın, yılda 5 ton helva ürettiğini, ilçede yıllık üretim miktarının ise yaklaşık 25 ton olduğunu ifade etti.

Şeker Ahmet 30 yıldır helva satıyor

Bulancak ilçesinde helva satıcılığı yapan ve "Şeker Ahmet" olarak tanınan Ahmet Günaydın ise 30 yıldır bu işi yaptığını söyledi.

Bölgedeki yayla şenlikleri ve festivallerde de helva sattığını dile getiren Günaydın, Giresun'da mayıs ayının çok önemli olduğunu aktardı.

Giresun'da Hıdırellez ile "Mayıs yedisi" olarak nitelendirilen ve yazın müjdeleyicisi olan günü etkinliklerle kutladıklarına işaret eden Günaydın, bu önemli günlerde mayıs helvasının üretilip tüketildiğini belirtti.

Mayıs helvası sağlık deposu

Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji ABD üyesi ve Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Başkanı Doç. Dr. Selçuk Takır ise "Mayıs helvası, birçok hastalığa iyi gelen sağlık deposudur." dedi.

Takır, helvanın içerisinde herhangi bir katkı maddesi bulunmadığına dikkati çekerek şöyle devam etti:

" Karadeniz Bölgesi'ne özgü bir lezzettir. Adından da anlaşılacağı gibi mayıs ayında üretilir. Meyan birçok hastalıkta fayda gösteren tıbbi özelliği olan çok yıllık 50-150 santimetre uzunluğunda sulak ve nemli bölgelerde yabani olarak da yetişebilen bir bitkidir."

Meyan kökünün tıbbi ve ticari değeri olduğunu ve ilaç endüstrisinde tatlandırıcı olarak yoğun şekilde kullanıldığını vurgulayan Takır, şunları kaydetti:

"Normal şekerden daha fazla tatlılık gösteren glisirizin içerir. Bunun yanı sıra flavonoidler, kumarin türevi kimyasallar, steroid yapıda maddeler ve uçucu yağ içerir. Mayıs helvası içerisinde bulunması bu tatlının kıymetini daha da arttırmaktadır. Mide ağrıması durumunda bir kaşık tüketilmesi ağrıların azalmasına yardımcı olur. Halk arasında içeriğindeki meyan kökü özü nedeniyle gastrit veya ülseri olan hastalarda kullanımı tavsiye edilir. İçeriğinde bulunan glisirizin midenin tahriş olmuş bölgesinin yeniden yapılanmasına ve iyileşmesine yardımcı olur. Bunun yanı sıra göğsü yumuşatır. Mukolitik etkisi nedeniyle balgam çıkarmayı kolaylaştırır. Öksürüğün azalmasına yardımcı olur. Ses kısıklığında faydalıdır. Üst solunum yolu hastalıklarında rahatlatıcı özellik gösterdiği de düşünülmektedir çünkü yapılışında kullanılan meyan kökünün içerdiği kimyasalların antiviral ve bakteriostatik etkinliği vardır. Karaciğeri koruyucu etki gösterdiği düşünülmektedir."