Grafikli - Filistin Ulusal Konseyi

ABDURRAUF ARNAVUT - Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yönetim Kurulu Başkanlığı'ndan istifasının ardından gündeme gelen Filistin Ulusal Konseyi, yurtiçi ve dışındaki bütün Filistinlileri temsil eden bir "parlamento" olarak görülüyor.

Abbas ve 9 üyenin Ulusal Konsey Başkanlığı'nın, olağanüstü toplanması ve Hamas ile İslami Cihad dışındaki tüm Filistinli grupları kapsayacak yönetim kurulu üyelerinin seçilmesi için istifa ettiğini açıklamasının ardından gözler Ulusal Konsey'e çevrildi.

Meclis işlevini çeşitli sebeplerle tam olarak yerine getiremese de Konsey, Filistinlileri temsil eden bir "parlamento" olarak görülüyor.

Ulusal Konseyi resmi sitesinde, konseyin bütün bölgelerdeki Filistin halkını temsil ettiği belirtilerek, bağımsızlık, egemenlik, dönüş hakkı ve başketi Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması gibi meşru ulusal hakların elde edilmesi için FKÖ'nün politikasını ve programlarını belirlediği kaydediliyor.

Konseyin, FKÖ'nün ve ona bağlı birimlerin programını, planlarını ve siyasetini belirlemenin yanı sıra, Yönetim Kurulu'nun FKÖ'nün çalışmaları hakkında sunduğu yıllık raporun incelenmesi, Kurul ile Konsey'e bağlı komitelerin önerilerini değerlendirmesi, Milli Fon'un yıllık raporunun incelenmesi ve bütçe değerlendirmesi olmak üzere 4 temel görevi bulunuyor.

FKÖ tüzüğüne göre Filistin Ulusal Konseyi'nin daimi merkezi Kudüs'te, Başkanlık Ofisi'nin geçici merkezi ise Amman'da bulunuyor. Gazze ve Nablus'ta da Filistin ulusal yönetimi kurulduktan sonra açılan şubeler yer alıyor.

-Konsey'in bugüne kadar düzenlediği toplantılar

Ulusal Konsey, Kudüs'te 1964'te yapılan kuruluş koferansından bu yana son olarak 1996 'da Gazze'de toplandı. Konseyin oturumları zaman zama Mısır, Cezayir, Suriye gibi farklı ülkelerin başkentlerinde yapıldı.

Oturumlar, 1965, 1968 -1974 arasında ve 1977 tarihlerinde Mısır'ın başkenti Kahire'de, 1979, 1981'de Suriye'nin başkenti Şam'da, 1983, 1987, 1988, 1991 yıllarında Cezayir'de, 1984'te Ürdün'ün başkenti Amman'da olağan olarak gerçekleştirildi. Olağanüstü toplantılar ise 1970'de Amman'da,1998'de Gazze'de, 2009'da Ramallah'ta yapıldı.

Konseyin oturumlarında üye sayısı 100 ila 730 arasında değişiklik gösterdi. 1996'da Gazze'de yapılan olağan oturuma 730 üye katıldı.

-Cezayir'de Filistin devleti ilan edildi

Cezayir'de 1988'de yapılan Ulusal Konsey, en önemli oturum olarak görülüyor. 1987 Aralık ayında Birinci Filistin İntifadası'nın başlamasının ardından gerçekleşen söz konusunu oturumda, başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devleti ilan edildi.

Söz konusu ilan da "Filistin devleti, nerede bulunursa bulunsun Filistinlilerindir. Devlet, Filistinlilerin, kültürel ve ulusal kimliklerini koruyarak, hukuki eşitlik sağlayacak. Halk, ifade ve parti kurma özgürlüğü temeline dayanan demokratik parlamenter sistem çerçevesinde dini ve siyasi inaçlarına uygun onurlu bir yaşam sürecek" ifadelerine yer verildi.

Toplantıda ayrıca en kısa zamanda Filistin devletine geçici hükümet kurulması kararı alındı.

-Filistin Merkez Komitesi

En büyük yetki organı Ulusal Konsey'in Mart 1977'de düzenlenen 13'üncü toplantısında Konsey ile Yönetim Kurulu arasında bir bağ işlevi görmesi için kurulmasına karar verdiği "Filistin Merkez Komitesi" konseyin toplanamadığı dönemlerde devreye giriyor.

Ulusal Konsey'in başkanı Merkez Komitesi'nin de başkanı oluyor. Merkez Komitesi, başkan, yönetim kurulu üyeleri, Filistinli grupların temsilcileri ile öğrenci ve öğretmen birlikleri, işçi sendikaları, kadın birlikleri gibi çeşitli kesimlerin temsilcilerini barındırıyor ve ayrıca komitede 6 gözlemci bulunuyor.

Komite'nin bugüne kadar aldığı en önemli kararlar arasında Filistin Devlet Başkanı'nın seçilmesi, Filistin Ulusal Yönetimi kurulması yer alıyor.

-FKÖ Yönetim Kurulu

Ulusal Konsey tarafından politikası ve programlarının belirlendiği FKÖ Yönetim Kurulu'nda Yönetim Kurulu Başkanı Mahmud Abbas dahil 18 üye bulunuyor. Ayrıca 2 üye de gözlemci sıfatıyla yer alıyor.

Yönetim Kurulu'nda 8 bağımsız üye, 3 Fetih üyesi bulunuyor, kalanlar ise FKÖ bünyesindeki diğer çeşitli grupları temsil ediyor.

FKÖ Yönetim Kurulu Başkanı Abbas ile 9 üyenin, 24 Ağustos'ta Filistin Ulusal Konseyi'nin olağanüstü toplanması için görevinden istifa ettiği bildirilmişti.

Bazı kesimler, istifaları, "Abbas'ın bazı yönetim kurulu üyelerini diskalifiye ederek, yeni bir kurul oluşturmaya çalıştığı" şeklinde yorumlamıştı.

Abbas'ın istifasını "ulusal uzlaşıya sırt çevirmek" şeklinde değerlendiren Hamas da Abbas'ı, yönetim kurulunu yeniden yapılandırarak, tek taraflı siyasi karar alma politikası izlemek ve muhaliflerin olmadığı yeni bir yönetim kurulu oluşturmakla suçlamıştı.

Yılda bir toplanan Konsey, Hamas ve İslami Cihad hareketleri hariç Filistinli tüm tarafları, Filistin Yasama Meclisi üyelerini, birliklerin ve sendikaların temsilcileri ile bağımsız kişileri bünyesinde barındırıyor.

Ulusal Konseyin yönetmeliğine göre, yönetim kurulu üyelerinin üçte birinin vefatı ya da istifa etmesi durumunda yeni üye seçimi için olağanüstü toplantıya gidiliyor.

Yurt içi ve dışındaki Filistinlileri temsil amacıyla kurulan konseyin, 14-15 Eylül'de toplanması bekleniyor.