Kentsel Dönüşümde Çözüm Tarafların İş Birliğinde"

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, başta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olmak üzere tüm paydaşların kentsel dönüşümde hızlı ve etkin çözüm için çalıştığını belirterek, kentsel dönüşümde hızlı ve etkin bir çözümün bakanlık, kamu ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının iş birliğiyle olacağını bildirdi.

İNDER'den yapılan açıklamaya göre, derneğin organizasyonuyla Maltepe'de düzenlenen Kentsel Dönüşüm Çözümleri Konferansı'nda, kat karşılığı iş yapım sözleşmeleri ve modelleri, finansman ve hukuk süreçleri, teminat ve uzlaşma çözümleri ele alındı.

Açıklamaya göre, konferansta konuşan İNDER Başkanı Durbakayım, Kentsel Dönüşüm Yasası olarak bilinen 6306 sayılı Afet Riski altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun ile ilgili yönetmeliklerin uygulanmasında yaşanan sorunların kentsel dönüşüm hızını azalttığını belirterek, başta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olmak üzere tüm paydaşların hızlı ve etkin çözüm için çalıştığını ifade etti.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki'nin kentsel dönüşüme büyük ilgi gösterdiğini kaydeden Durbakayım, başta İNDER olmak üzere ilgili sivil toplum kuruluşlarının da bakanlıkta istişare yaparak çözüme katkıda bulunduğunu bildirdi. Durbakayım, "Kentsel dönüşümde hızlı ve etkin bir çözüm bakanlık, kamu ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının iş birliğinde." ifadesini kullandı.

Durbakayım, Türkiye'nin master planları olmayan şehirler, yüzde 80'i risk taşıyan, enerji tasarrufu sağlanmamış binalar, yetersiz donanım alanlı yerleşimler, gecekondulaşma ve kaçak inşaatlardan oluştuğunu belirterek, kentsel dönüşümün çok hızlı ve kesintisiz olması gerektiğini vurguladı.

Firmaların sınıflandırılması talebi

Nazmi Durbakayım, yıl içinde Avustralya ve Japonya'da yaşanan depremlerdeki can kaybının yok denecek kadar az olduğunu hatırlatarak, şunları kaydetti:

"Mahalle aralarındaki küçük çaplı, yerinde dönüşüm projelerinin ada bazında dönüşümler şeklinde yapılabilmesi için gerekli teşvikler verilmeli. Birkaç parselin birleşimi şeklinde yapılan dönüşümler, daha rasyonel kullanılan donatı alanları, daha fazla yeşil alan, daha ekonomik işletme gideri ve yer altında daha fazla otopark alanı sağlayacaktır. Arsa payı karşılığı inşaat yapımı ve hasılat paylaşımı sözleşme modellerinin imar mevzuatları, mali, hukuk ve pazarlama açılarından yeniden ele alınıp günümüz şartlarına uygun hale getirilmesi gerekir. Sayıları 300 bine ulaşan inşaat firmalarındaki anormal durum da bir an önce düzeltilmeli. Bakanlığın koyacağı kriterler ile yapı müteahhitleri A, B, C gibi sınıflandırılabilir. Firmaların sınıflarına göre ne çapta iş yapabilecekleri ve bir üst sınıftaki firmaya hangi hizmetleri almak suretiyle franchising bağlantısı olacağı belirlenebilir. Bu da her büyüklükteki konut üretiminde arzulanan standardın olmasını sağlar."

Durbakayım, tüketicilerin korunması için atılan her adımın destekçisi olduklarını belirterek, inşaat firmalarını da koruyan bir kanunun olması gerektiğini bildirdi.

"Gayrimenkul Üst Kurulu'na ihtiyaç var"

Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören de kentsel dönüşümde uzun ve kısa vadeli politikaların belirlenmesinin önemine işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bu kapsamda gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları temsilcileri ile ilgili bakanlık temsilcilerinden oluşacak Gayrimenkul Üst Kurulu'na ihtiyaç var. Gayrimenkul konusunda uzman mahkemelere ve bunların kullanacağı acele yargılama sistemine ihtiyaç duyuluyor. İl ve İlçe belediyeleri, kentsel dönüşüme başlamadan önce bulundukları bölgenin 50 yıllık ekonomisini, nüfusunu ve altyapısını planlayacağı master planlarını yapması gerekir. Ayrıca riskli alanlarda kentsel dönüşüm için Emlak Konut ve TOKİ'nin deneyim ve vizyonuna ihtiyaç var."

Konferans kapsamında gerçekleştirilen oturumda moderatörlük yapan İNDER Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel ise mevcut yapı stokunun depreme dayanıklı hale getirilebilmesi için en önemli meselenin finansman ve kentsel dönüşümün "malum" sebeplerden dolayı finansmanı kolay olmayan bir proje şekli olduğunu bildirdi.

Çamlıbel, "Sürdürülebilirlik ve optimizasyon kentsel dönüşüm için en önemli iki kavram. Bu iki hedef yakalanırsa ve kamu destekli bir organizasyon oluşabilirse finansman daha kolay bulunur." ifadelerini kullandı.

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Kiraz, riskli alan uygulamalarındaki 15 dönüm sınırının kaldırıldığını, kira yardımının 36 aya çıkarıldığını hatırlatarak, riskli yapılarda artık yıkım yapmadan açık artırma sürecinin yapılacağını bildirdi.