Libya'da Yeni Hükümeti Kurma Çalışmaları Devam Ediyor

Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başbakanı Fayiz es-Sirac'ın General Halife Hafter ile görüşmesinin UMH kuruluş sürecine yönelik olumsuz etkileri devam ediyor. Basına kapalı gerçekleşen görüşme, Libya'daki siyasi krizi çözmeyi amaçlayan UMH kuruluş sürecinin dönüm noktalarından biri olmaya aday. Görüşmeye tepki olarak Trablus ve Tobruk taraflarından gelen kınama ve reddetme mesajları, UMH görüşmelerindeki çözüm yollarını kapatıyor.

Uluslararası toplum tarafından tanınan ve Tobruk'ta görev yapan Temsilciler Meclisi'nin (TM) Ulusal Mutabakat Hükümeti'ni (UMH) 25 Ocak Pazartesi günü veto etmesinin ardından Libya'daki siyasi kriz daha karmaşık bir hal aldı. TM, Fayiz es-Sirac'dan bakan sayısını 32'den 17'ye indirmesini, Suheyrat Anlaşması'nın 8. maddesini yeniden düzenlemesini ve on gün içinde yeni hükümeti kurmasını talep etti.

El Mecr şehrinde gerçekleşen ziyaret hakkında sosyal medya hesabından kısa bir açıklama yapan Sirac, bunun basit bir ziyaret olduğunu ve krizin iki ana aktörünün karşılıklı görüş ve endişelerinin aktarıldığını söyledi. Kaynaklar bu ziyaretin amacının, Hafter'i Suheyrat Anlaşması'nın 8. Maddesine ikna etmek olduğunu iddia ediyor. 8. madde Libya'daki tüm askeri gücü ve silah kullanma yetkisini sadece UMH'nin kontrolüne veriyor.

Yeni kurulacak olan UMH'nin önündeki önemli engellerden birisi de darbeci general General Hafter'in durumu. Silah bırakmama konusunda ısrarını, Suudi Arabistan'da yayın yapan el Yevm Gazetesi'ne Cuma günü verdiği röportajda bir kez daha dile getiren Hafter, UMH'den Batılı devletlerin askeri müdahalesine izin vermesini ve kendi yönettiği askeri gücü desteklemesini istedi. Bingazi, Sirte, Misrata ve Trablus'u yakın zamanda özgürleştireceğini söyleyen Hafter, kendisine destek veren herkese teröristlerle savaşmaya devam edeceğinin sözünü verdi. Hafterin bu açıklaması üzerine Cumartesi günü Trablus'taki silahlı gruplar askeri konvoy ile gösteri yaparak, Trablus'u ve MGK'yı koruyacaklarını bir kez daha tekrarladı.

-Sirac-Hafter görüşmesine gelen tepkiler

Başkanlık Konseyi üyesi olan ve UMH'de başbakan yardımcılığı görevi verilen Ahmet Muaytık, Sirac'ın Hafter ile görüşmesini eleştirdi. Suheyrat Anlaşması'nın 8. maddesinin pazarlığının söz konusu dahi olamayacağını belirten Muaytık, "Ziyaretten önceki gece geç saatlere kadar Sayın Fayiz es-Sirac ile beraberdik. Ancak bize böyle bir niyeti olduğuna dair hiçbir şey söylemedi" ifadelerini kullandı.

Sirac-Hafter görüşmesinin olumsuz sonuçları ilk olarak UMH'nin temel unsuru olan Başkanlık Konseyi'nde görüldü. Başkanlık Konseyi üyelerinden Muhammed Emmari, Ali Gatrani ve Ömer Esved görevlerinden ayrıldı.

MGK'nın Suheyrat Anlaşması'nı destekleyen üyelerinden Abdurrahman es-Suveyhli, bu görüşmenin Suheyrat Anlaşması'nı ihlal ettiğini vurgulayarak, "Bir savaş suçlusu ile buluşan Sirac derhal istifa etmelidir" dedi. General Hafter'i Libya'daki siyasi krize neden olan çatışmaların ana sorumlusu olarak tanımlayan Suveyhli, Sirac'ın bu ziyaretinin çatışmaların artmasına ve ulusal mutabakatın gerilemesine neden olacağını iddia etti.

TM üyelerinden Fethi Baş Ağa yaptığı açıklamada, Sirac'ı Başkanlık Konseyi üyelerini provoke etmekle suçladı ve bundan sonra yaşanacaklardan Sirac'ın sorumlu olduğunu söyledi. Adalet ve İnşa Partisi üyelerinden Abdurrezzak el Eradi ve MGK üyelerinden Eşref Şih yaptıkları açıklamalar ile Sirac'ın Hafter'i ziyaret etmesini kınadı.

-Cuma gösterileri devam ediyor

Cuma günü Trablus ve Misrata şehirlerinde düzenlenen gösterilerde, Suheyrat Anlaşması ve UMH protesto edildi. Trablus'ta şehitler meydanında toplanan göstericiler, UMH'yi yabancı güçlerin hükümeti olmakla suçladı. Misrata'daki göstericiler ise MGK ve üyelerini öven sloganlar attılar. Göstericiler, Libya'daki partileri ülkenin ulusal egemenliğini korumak için birleşmeye çağırdı.

Libya Fetva Meclisi (LFM) yayınladığı bir bildiri ile BM Libya Destek Misyonu'nun (UNSMIL) Libya'nın yeni anayasa taslağı hakkında yaptığı açıklamayı, yabancı müdahaleye davet çıkardığı ve Libya halkını provoke ettiği gerekçesiyle kınadı. Bildiride, UNSMIL'in açıklamalarının Libya halkını İslam'dan uzaklaştırmak niyetinde olduğu iddia edildi. Yeni anayasada Şeriat kurallarının etkisinin azaltılmasının hedeflendiğini vurgulayan LFM, UNSMIL'i Libya halkının tamamının Müslüman olduğu gerçeğini göz ardı etmekle suçladı.

Libya'da son olarak gelinen durumda Trablus merkezli Milli Genel Kongre (MGK) ile Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi (TM) çatısı altında iki farklı yönetim bulunuyor. UMH'nin güvenoyu alması durumunda MGK'nın kendisini feshetmesi gerekiyor. Ülkedeki siyasi anlaşmazlıktan doğan otorite boşluğundan faydalanan DAEŞ ise Libya'da yeni bölgeler ele geçirmeye devam ediyor. Siyasi krizin yanında ekonomik sıkıntıların da halkı etkilemesi yeni insani krizlerin ortaya çıkmasına neden oluyor.