Mısır'da Ordunun Yönetime El Koyması

Mısır'da ordunun yönetime el koymasının ardından geçici Cumhurbaşkanı olarak görevlendirilen Adli Mansur'un ilan ettiği 33 maddelik geçici anayasa, darbe karşıtlarının yanı sıra destekçilerinin de tepkisine neden oldu.

Ordunun atadığı geçici Cumhurbaşkanı Mansur'un ilan ettiği geçici anayasa, darbe karşıtı olan parti ve sivil toplum örgütlerinin yanı sıra ordunun yönetime el koymasını destekleyen bazı partilerin de tepkisini çekiyor. Geçici anayasanın meşruluğu, "Mansur'un atanmışlığı" ve "istişare yapılmaması" gibi temel ilkeler çerçevesinde tartışıyor.

-Kim, ne dedi?-

Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) Siyasi İşlerden Sorumlu Yöneticisi Hüsam el-Mirgani, geçici Cumhurbaşkanı Mansur tarafından ilan edilen 33 maddelik geçici anayasayı "batıl" olarak nitelendirerek, anayasanın, hukuka ve demorasiye müdahale eden "darbecilerin" elinden çıktığı için meşruiyetinden söz edilemeyeceğini dile getirdi.

Mirgani, "Meşruiyete darbe vuranlar tarafından açıklanan anayasa geçersizdir. İhvan, halkın iradesine darbe vuranlar tarafından açıklanan hiçbir uygulamayı kabul etmiyor" açıklamasını yaptı.

İhvan'ın siyasi kanadı iktidardaki Hürriyet ve Adalet Partisi (HAP) Genel Başkan Yardımcısı Isam el-Uryan, "darbecilerin" yasama erkini halkın seçtiği Meclis'in elinden aldığını ve bu hukuk dışı uygulama ile ülkenin demokrasi yolundaki kazanımlarını yitirip, "sıfır noktasına" geri döndüğünü belirtti.

HAP liderlerinden Mahmud Amer de ilan edilen 33 maddelik geçici anayasayı tanımadıklarını kaydetti.

Amer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Parti, askeri darbenin tüm şekillerini ve eserlerine karşı çıkıyor. Darbecilerin aldığı hiçbir kararı ve uygulamayı tanımıyoruz" dedi.

Darbe karşıtı barışçıl mücadelerinin devam edeceğini diye getiren Amer, "Sanki askeri darbeye teslim olmuşuz gibi gösterilmeye izin vermeyeceğiz" diye konuştu.

-Nur Partisi: "Yeni anayasa komisyonu üyelerini halk belirlemeli"-

Mısır'da ordunun açıklamasını ve Mansur'un geçici cumhurbaşkanı olarak atanmasını onaylayan Selefi eğilimli Nur Partisi ise yeni anayasayı düzenleyecek komiteyi oluşturacak üyeleri atama yetkisinin cumhurbaşkanına verilmesine ve bu yetkilendirmenin halkın görüşüne danışılmadan yapılmasına itiraz ederek, geçici anayasayı kabul etmediklerini açıkladı.

Nur Partisi Genel Başkanı Yunus Mahyun, AA muhabirine, partisinin Mısır Milli Savunma Bakanı Abdulfettah es-Sisi ile anayasada değişiklik yapacak komitenin üyelerinin halk tarafından seçilmesi üzerine anlaştıklarını ifade etti.

-Darbe destekçileri de tepkili-

Mursi karşıtı 6 Nisan Gençlik Hareketi de Mansur'un geçici süreyle yürürlüğe sokulduğunu duyurduğu 33 maddelik geçici anayasada düzenlemelerin yapılması gerektiğine dikkati çekerek, Mısır'daki siyasi ve sivil toplum kuruluşları ile istişare yapılmadan anayasanın ilan edilmesini eleştirdi.

Orduyu destekleyen 6 Nisan Gençlik Hareketi, yeni anayasada düzenlemelerin yapılmasını talep ederek, anayasaya göre geçici cumhurbaşkanının yeniden aday olmasının önünde engel olmaması, geçici cumhurbaşkanlığının tabiatına aykırı olarak Mansur'a geniş yetkilerin verilmesi ve yasama yetkisinin Mansur'un elinde toplanması gibi itirazlarını sıraladı.

Mursi'nin iktidardan uzaklaştırılması için 30 Haziran gösterileri öncesinde imza kampanyası yürüten Temerrüd (İsyan) Hareketi ise anayasanın toplumu temsil eden gruplarla görüş alışverişi yapılmaksızın ilan edilmesine sert tepki gösterdi.

Hareketin kurucularından Mahmud Bedir, bir sosyal paylaşım sitesindeki hesabında  yaptığı açıklamada, Ulusal Kurtuluş Cephesi (UKC) Genel Koordinatörü Muhammed Baradai aracalığı ile geçici Cumhurbaşkanı Mansur'la iletişim kurduklarını ve bu konudaki itiraz ve taleplerini ilettiklerini aktardı.

-UCK da desteklemiyor-

Mısır Halk Akımı Paltformu Başkanı ve UKC liderlerinden Hamdin Sabbahi, darbe sonrası geçici süreyle yürürlüğe konulan anayasa hakkında UKC'nin tutumunun belirgin olduğunu ve anayasanın hazırlanmasında tarafsız kalacaklarını söyledi.

Hamdin, UKC'nin, anayasanın cumhurbaşkanının onayına sunulmadan önce düzenlemelere ihtiyaç duyduğu görüşünde birleştiğini kaydederek, anayasanın düzenlenmesi, yeniden formülize edilmesi veya sil baştan yapılması gerektiğini vurguladı.

-Mısır'daki kiliseler de geçici anayasayı reddetti-

Mısır'daki kiliseler ve hareketler, geçici anayasayı, Hristiyanların haklarını güvence altına almadığı gerekçesiyle kabul etmediklerini açıkladı.

Evangelist Protestan lideri Safvet el-Beyadi, "Anayasada Kıptiler görmezden geliniyor. İslam hükümlerinin ilkeleri, özel maddeyle anayasa kapsamına alındı ancak Kıptilerin kanunlara başvurma haklarının yer aldığı madde görmezden gelindi" dedi.

Katolik Kilisesi Sözcüsü Refik Ceriş ise "Anayasa kurucu komitesindeki kiliselerin temsilcileri, Kıptilerin haklarını güvence altına alan bu maddeden vazgeçmeyecektir" diye konuştu.

Maspero Gençlik Hareketi de Hristiyanların haklarını garanti altına alan maddenin çıkarıldığı geçici anayasayı kabul etmedikleri belirtilerek, "Dini partilere meşruiyet verilmesini reddediyoruz. 30 Haziran gösterileri, ulusal anayasa hedefiyle düzenlendi, dini anayasa için değil" ifadesi kullanıldı.

-"Geçici anayasa, kusurlu"-

Mısır Azınlıklar Koalisyonu ise yaptığı açıklamada, geçici anayasada birçok kusur olduğunu belirterek, "İlk madde vatandaşlığa dayalı demokratik sistem ibaresi kullanılırken diğer maddeler bununla çelişiyor. Kanunların ana kaynağı İslami hükümlerken nasıl oluyor da vatandaşlığa dayalı bir sistemden bahsediyorsunuz" değerlendirmesinde bulundu.

Önceki anayasada Yahudi ve Hristiyan Mısırlıların aile hukuku ve dini işlerini düzenleyen kendi ruhani liderlerini seçmelerine hak tanıyan düzenleme bulunuyordu.

Ordu tarafından göreve getirilen geçici Cumhurbaşkanı Adli Mansur, geçen önceki gün 33 maddelik geçici anayasa ilan etmiş, Hazım Biblavi'yi hükümeti kurmakla görevlendirmiş, Muhammed Baradai'yi de Dış İlişkilerden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak atamıştı. - Kahire