Tayland'da İptal Edilen Genel Seçim

Tayland Başbakanı Yinglak Şinvatra ile seçim komisyonu, ülkede iptal edilen genel seçimin 20 Temmuz'da tekrarlanması konusunda anlaşmaya vardı.

Yinglak'ın 9 Aralık'ta parlamentoyu feshetmesinden sonra 2 Şubat'ta yapılan erken genel seçim, muhalefetin seçimi engellemesi nedeniyle iptal edilmişti.

Seçim tarihi konusunda anlaşmaya varılmasının ardından, muhalefetteki Demokrat Parti Genel Başkanı Abhisit Vejjajiva, seçimler öncesinde ülkede yapılacak siyasi reformlar konusunda anlaşmaya varılması ve seçimin ardından, kabul edilen bu reformların imzalanmasını öngören  "barış teklifini" kabul ettirme çalışmaları için kolları sıvadı.

Bu amaçla son birkaç haftadan beri ülkedeki askeri liderler, üst seviyeli bürokratlar, seçim komisyonu üyeleri ve politikacılarla görüşmelerde bulunan Abhisit'in, yakında Yinglak ile de bir araya gelmesi bekleniyor.

Ülkede Kasım 2013'ten beri gösteriler düzenleyen Halk Demokratik Reform Komitesi, siyasi reformlar yapılmadan seçime gidilmesine kesinlikle karşı çıkarken, Yinglak ise ancak seçimin ardından reformlara ilişkin görüşmelerin yapılmasını istiyor.

Siyasi gözlemciler, Yinglak'ın, seçimden önce iktidar ve muhalefet partilerinin görüşerek yerine getirilecek reformlara ilişkin bir taslak hazırlamasını içeren Abhisit'in teklifine yönelik cesaretlendirici açıklamalar yaptığına dikkati çekiyor.

Ancak  bu planının hayata geçirilmesi için Abhisit'i, siyasi müttefiki, HDRK lideri ve eski Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Suthep Taugsuban'ı ikna etmek gibi son derece zor bir süreç bekliyor. "Seçimden önce reformlar" sloganıyla aylardan beri son derece şiddetli bir kampanya yürüten Suthep,  Abhisit'in başlattığı girişimi, "ihtilafa burnunu sokmak" olarak niteleyerek ciddiye almadığını belirtiyor. Suthep'in diğer müttefikleri de Abhisit'in hükümet tarafıyla "gizli bir anlaşma" yaptığını ileri sürüyor.

-Uzmanlar ne diyor-

Abhisit'in yaptığı teklifi AA'ya değerlendiren Tayland'daki Mahidol Üniversitesi İnsan Hakları ve Barış Etüdleri Direktörü Avustralyalı Gotham Arya, bu öneriyi olumlu bir girişim olarak gördüğünü belirtti. Arya, buna karşılık her iki tarafın da verdikleri taahhütleri yerine getireceklerini garanti altına almak için, silahsızlanma anlaşmasına benzer, bir çeşit doğrulama mekanizmasına ihtiyaç bulunduğunun altını çizdi.

AA'ya konuşan siyaset bilimci Somjai Phagaphasvivat ise Abhisit'in teklifi konusunda ümitli olmadığını söyledi. "Abhisit'in başarıya ulaşma şansı çok düşük. Abhibit, Anayasa Mahkemesi ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu'nun gelecek iki hafta içinde Yinglak hakkındaki kararlarını açıklamaya hazırlandığı sırada, son savaşını veren Suthep'i ikna etmeyi başaramayacak" dedi.

Tayland Anayasa Mahkemesi, üst seviyedeki bir bürokratı, yetkileri elinden alınmış güçsüz bir danışman seviyesine indirdiği iddiasıyla 2 Nisan'da Yinglak hakkında dava açılmasına karar vermişti.

Yinglak ayrıca, Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu'nda da açılmış bir "görevi ihmal" davasıyla karşı karşıya bulunuyor. Tayland anayasası uyarınca bağımsız bir kuruluş olarak görev yapan Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu'nda açılan dava,  büyük yolsuzlukların yapılmasına zemin hazırlayan, devletin pirinç üretimine destek programıyla ilişkili bulunuyor. Yinglak, söz konusu davada ülkeye büyük mali kayıplara neden olan bu programı durdurmak için hiçbir şey yapmamakla suçlanıyor.

Komisyon'un dava açılmasına karar vermesi durumunda, Yinglak'ın başbakanlık görevi askıya alınacak ve hakkındaki azil süreci, muhalefetteki Demokrat Parti'nin çoğunluğu oluşturduğu senatoda başlatılacak.

Siyaset bilimciler, söz konusu davalara ilişkin belirsizliklerin yanı sıra Abhisit ve HDRK'nın yapılması çağrısında bulunduğu reformların içeriğinin de açık olmadığına işaret ediyor.

Somjai, AA'ya yaptığı açıklamada, "Reformlardan söz ediliyor ancak bunların ne çeşit reformlar olduğunu bilmek güç. Çünkü bir reform bir tarafın yararına, öbür tarafın ise zararına olabilir" dedi.

Tayland medyasındaki analizciler, bu reformların seçime hile karıştırılmasına engel olmayı amaçlayan katı tedbirler ve siyasi partiler ile seçilmiş politikacıların seçim sistemindeki rollerinin azaltılmasına yönelik olacağı şeklindeki görüşlerini dile getiriyor. - Krung Thep