YÖK'ten 'Vakıf Yükseköğretim Kurumları 2019 Raporu'

Yükseköğretim Kurulu'nca (YÖK) 'Vakıf Yükseköğretim Kurumları 2019 Raporu' yayımlandı. Rapora göre, 8 vakıf yükseköğretim kurumu tarafından araştırma için harcama yapılmıyor.
YÖK, ilkini 2018 yılında hazırladığı raporun, vakıf yükseköğretim kurumlarına ait akademik, idari ve mali verileri içeren ikincisini kamuoyuyla paylaştı. Vakıf üniversitelerine ait en kapsamlı verileri içeren rapor, 2019 yılı verileriyle güncellenerek, yenilendi. Sistemin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyan raporda, bu sene ilk kez paylaşılan bazı akademik ve mali veriler de yer aldı. YÖK Denetleme Kurulu'nun nihai denetim raporlarına göre, vakıf üniversitelerinin toplam Ar-Ge bütçesi 1 milyar 595 milyon 540 bin 664 lira, toplam öz kaynaklı Ar-Ge bütçesi ise 41 milyon 399 bin 81 lira olarak tespit edildi. Dış kaynaklı Ar-Ge bütçesinin yüksekliğine dikkat çekilen raporda, her üniversitede Ar-Ge'ye aynı önemin verilmediği belirtildi. Bazı üniversitelerde öz kaynaklı Ar-Ge bütçesinin olmadığı, bazılarında ise araştırma için harcama yapılmadığı kaydedildi.
Raporda, "2017- 2018 eğitim öğretim yılında 30 vakıf yükseköğretim kurumunun öz kaynaklı araştırma proje bütçesinin bulunmadığı; ancak 22'sinin dış kaynaklı proje bütçelerinin olduğu, 8 vakıf yükseköğretim kurumunun araştırma için hiç harcama yapmadığı tespit edilmiştir" denildi.
REKLAM HARCAMASI, KİTAP HARCAMASININ 6 KATI
Raporda, vakıf üniversitelerinin reklam tanıtım giderleri ile Ar-Ge ve kütüphane harcamaları da karşılaştırıldı. Buna göre, vakıf üniversitelerince 2016- 2017 eğitim ve öğretim döneminde reklam ile tanıtım için toplam 194 milyon 823 bin 441 lira harcandı. 2017- 2018 eğitim ve öğretim döneminde ise bu harcama kalemi, yüzde 12,7 artarak, 219 milyon 476 bin 023 liraya ulaştı. Tanıtım ve reklam harcamalarının ortancası, 1 milyon 966 bin 75 lira olarak hesaplanırken, bu rakamın kütüphaneye yapılan harcamaların ortancası ile kıyaslandığında yaklaşık 6 katı olduğunun görüldüğü kaydedildi.
YÖK'ün, üniversitelerin marka değerleri ve yaptıkları projelerle ön plana çıkmasını tercih ettiğine işaret edilen raporda, vakıf üniversitelerindeki kütüphane harcamalarına ilişkin dikkat çeken rakamlara da yer verildi. 2016- 2017 eğitim ve öğretim döneminde, kütüphane için toplam 53 milyon 73 bin 27 lira harcama yapılırken, bu rakam 2017- 2018 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 13,5 oranında artarak, toplam 60 milyon 242 bin 501 liraya çıktı. Kütüphane alanlarında yüzde 40, basılı kitap sayısında ise yüzde 19 oranında artış meydana gelirken, raporda yeni kurulacak vakıf üniversitelerinin kütüphane alanlarına yeterli kapasitenin ayrılması ve mevcut kütüphanelerin de kapasitelerinin artırılması istendi.
25 ÜNİVERSİTEDE ÖĞRENCİ BAŞINA HARCAMA 10 BİN LİRA
Raporda, vakıf üniversitelerinin öğrenci başına yaptığı harcamalar ile ilgili veriler de paylaşıldı. 2016- 2017 eğitim ve öğretim döneminde öğrenci başına cari gider ortancası 9 bin 724 lirayken, 2017- 2018 döneminde öğrenci başına cari gider ortancası, yüzde 23,3 oranında artarak, 12 bin 992 lira oldu. Raporda, ayrıca 25 vakıf yükseköğretim kurumunun öğrenci başına cari gider harcamasının 10 bin liranın altında yer almasının da dikkat çekici olduğu belirtildi.
Rapora göre, 2016- 2017 eğitim ve öğretim dönemi için 67 vakıf yükseköğretim kurumu olağan denetime tabi tutulurken, 306 yaptırım uygulandı. Bu sayı 2017- 2018 döneminde 69 kurum için 438 yaptırım olarak gerçekleşti. Tüm süreçlerin sonunda uygulanan yaptırımların çoğunun 'uyarma' ve 'düzeltme istenmesi' olduğu kaydedildi.

Aslıhan ALTAY KARATAŞ/ANKARA,