Seramiği İşleyen Hünerli Parmaklar

BEHÇET ALKAN - Nevşehir'in el sanatlarıyla ünlü ilçesi Avanos'ta imal edilen seramik tabak ve vazolar, usta ellerce çeşitli motiflerle nakış nakış işlenerek sanata eserine dönüştürülüyor.

Kapadokya bölgesine gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini en çok ham maddesi toprak ve su olan malzemeler çekiyor. Killi toprağın yoğrularak hamur haline dönüştürüldüğü atölyelerde, hazır kalıplardan geçirilerek ortaya çıkarılan vazo çeşitleri ve tabaklar, ressamların çizim ve boyamaları sonrası adeta hayat buluyor.

Üzerlerine, bölge tarihinde önemli izler bırakan Hitit ve Selçuklu motiflerinin işlendiği tabaklar, el sanatları satış galerilerinde sergilenerek alıcısını bekliyor.

İlçedeki bir seramik çizim atölyesinde işletme sorumlusu olan Seyfettin Maçan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tabak ve vazolara yapılan çizimlerin desen yoğunluğu ve obje boyutuna göre değiştiğini, her bir eser üzerinde ortalama iki gün boyunca uğraş verildiğini söyledi.

İlçede el sanatlarının Hitit döneminden beri süregeldiğini, çini işlemeciliğiyle yeniden yorumlandığını belirten Maçan, ortaya çıkarılan çalışmaların bölgeyi ziyarete gelen turistlerin ilgisini çektiğini ifade ederek, "Avanos'ta, geçmişte sadece çanak imalatı yapılırken günümüzde farklı ürün ve desenler galerilerde sergileniyor." dedi.

Maçan, çamur haline getirilen tabaktan atölyelerde hazır kalıplarla çeşitli ürünler elde edildiğini, bu ürünlerin belirli bir süre kurumaya bırakıldıktan sonra çizim atölyelerine getirilerek ressamların hünerli ellerine teslim edildiğini aktardı.

Çizimlerde ısıya dayanıklı özel boyaların kullanıldığını dile getiren Maçan, şöyle devam etti:

"Bölgemizden çıkarılan topraklar çamur haline getirilir. Kalıplarda tabak ve vazo şeklini aldıktan sonra ressamlarımız üzerine motif çiziyor. Turistlerin daha çok dikkatini çektiği için bölgenin tarihi geçmişine özgü desen ve motifler çiziliyor. Her ürünle bir ressam arkadaşımız ilgileniyor, tamamlanması ise desen yoğunluğu ve ürün ebatına göre ortalama 2 gün sürüyor. Ardından yüksek ısıda pişiriliyor ve kullanıma hazır hale getiriliyor. Ancak, ürünün topraktan başlayan işleme süreci kurumaya bırakılması ve dinlenme dönemiyle birlikte yaklaşık üç hafta sürüyor. Bu özveri ve sabır isteyen bir sanat."

8 yıldır çizim atölyesinde çalışan Aynur Karataş da ürünlere yapılan çizimlerin boyaların kalıcılığı nedeniyle hata götürmediğini belirterek, özellikle boyamalarda başarının odaklanmayla paralel ilerlediğini ifade etti.

Çizimlerinde Hitit, Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait motifleri kullandığını söyleyen Karataş, "Avanos'a özgü ürünlerin yapıldığı toprak, teknoloji sayesinde çeşitli işlemlerden geçirildikten sonra ortaya seramik tabak ve vazo çeşitleri çıkarılıyor. Biz de üzerine motifler işleyerek toprağın cazibesini yükselip, hoş görünümlü tabaklara dönüştürüyoruz." diye konuştu.

Ressam Gülşah Yılmaz ise seramik boyama sanatına duyduğu merak nedeniyle atölyedeki ustalardan eğitim aldığını, 6 yıldır devam ettiği çalışmalarında ortaya sayısız eser çıkardığını ifade etti.

"Bazen günlerce aynı tabak veya vazo üzerinde çalışıyoruz ama işimi zevkle yapıyorum." diyen Yılmaz, çizimlerinde Hitit dönemini anlatan desenleri tercih ettiğini belirtti.

Yaz tatilini atölyelerde çizim ve boyama dersi alarak geçiren lise öğrencisi Esma Uğurlu, Hitit dönemi eserlerinden olduğu bilinen halkalı testi üzerine rapido çalışmaları yaptığını, ileride bu sanat dalında eserler ortaya çıkarmayı hedeflediğini anlattı.