Doç. Dr. Fatma Mutlu Kukul Güven: "Mantar Zehirlenmesine Erken Müdahale Edilmezse Karaciğer veya...

Doç. Dr. Fatma Mutlu Kukul Güven: "Mantar zehirlenmesine erken müdahale edilmezse karaciğer veya böbrek nakli gerekebilir"

KASTAMONU - Kastamonu Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Mutlu Kukul Güven, mantar zehirlenmelerinin erken müdahale edilmediği taktirde karaciğer veya böbrek nakline kadar vücutta büyük hasarlara yol açabileceğini söyledi.

Yüzölçümünün yüzde 70'i ormanlarla kaplı olan Kastamonu'da, sonbaharın yağışlı geçmesi sonrası mantar bolluğu yaşanıyor. Ormanlarda yetişen mantarları toplayan vatandaşlar, topladıkları mantarları pişirerek yemesi sonrası zehirlenme vakaları da arttı. Kastamonu'da son 10 gün içerisinde 50 vatandaş, yedikleri mantarlardan zehirlendi.

Mantar zehirlenmelerinin ciddiye alınması gerektiğini ve geç tedavi edilmesi sonrası karaciğer veya böbrek yetmezliğine yol açabileceğini söyleyen Kastamonu Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Mutlu Kukul Güven, "Son zamanlarda Kastamonu'da mantar zehirlenmeleri olduğunu görüyoruz. Daha önce bu kadar çok mantar zehirlenmeleri gündeme gelmemişti. Son süreçte neden arttığı aklımıza gelebilir. Son iki yıldır Kastamonu'da mantara ulaşım bu kadar olmamıştı. Yağmurun artmasıyla birlikte sonbaharda mantara ulaşma imkanı arttığı için mantar zehirlenmelerini çok fazla görmekteyiz maalesef. Ama bu kadar mantarın yoğun olduğu bir ilde, mantar konusunda çok tecrübeli olduğunu iddia eden insanlarımızın olduğu böyle bir ilde acaba neden bu kadar mantar zehirlenmesi oluyor diye sorulduğunda hep bilinen bilgilerin aslında yanlış olduğunu görmüş oluyoruz. Örneğin ağaçta yetişen mantarlar zehirsizdir, çimenlerde ya da otlar arasında yetişen mantarlar zehirsizdir, böceklerin yediği mantarlar zehirsizdir. Mantar pişirildiğinde zehrin kaybolduğu gibi bilgiler yanlıştır. Bunlara kanılmaması gerekiyor. Bunun dışında farklı farklı mantarlar toplanıp yendiğinde, hangi mantarın olduğu bilinmeden karışık mantar zehirlenmeleri oluyor. Bu mantarların bir gurubu zehirsiz olabilir, bir gurubu zehirli olabilir. Bu durumda da sanki zehirsiz mantar yenmiş ama niye bu durum ortaya çıkmış gibi karışıklıklar oluşabilir. Bir başka zehirlenme durumu da aslında kültür mantarı ve aslında kültür mantarları ve zehirsiz mantarlardan oluşan mantar zehirlenmesi olarak algılanan durumlarda olabilir. Onlarda tüketim koşullarının uygun olmaması, mantarların saklanma koşullarının uygun olmaması gibi nedenlerle de daha çok besin zehirlenmesi kategorisinde ele alabileceğimiz tablolar oluşabilmektedir" dedi.

"Zehirli mantar pişirilse dahi zehri yok olmuyor"

Zehirli mantarın pişirilmesi durumunda dahi zehrinin yok olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Güven, "Doğada mantarları toplarken gerçekten uzman olan kişiler bulunuyor. Bunlar il bazında belki de ülkemizde bakanlık bazında değerlendirilip sertifika kazandırılıp ve halka bu konuda da eğitimler verilerek zehirlenme olgularını biraz daha azaltacaktır. Doğada toplanan mantarların özellikle çiğ yenmemesine dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü çiğ olarak yenen mantarlarda da zehirlenme olasılığı yüksek oluyor. Her ne kadar zehirli mantar pişirilse bile bu zehir gitmiyor. Ama pişirilerek yenmesi teşvik edilmelidir" diye konuştu.

"Dünyadaki 10 bin çeşit mantar türünün sadece 100 çeşidi zehirli"

Kastamonu'nun mantar çeşitliliği anlamında çok zengin bir il olduğunu ifade eden Doç. Dr. Güven, "Kastamonu, mantar çeşitliliği anlamında çok zengin bir il. Araştırdığınızda özelikle Küre Dağları eteklerinin bir sürü mantar türüne sahip olduğunu söyleyebiliriz. Aslında bütün dünyada 10 bin civarında mantar türü var ve bunlardan sadece 100 çeşit mantar türü zehirli. Bu 100 çeşidin sadece birkaç çeşidi bizim ülkemizde bulunuyor" şeklinde konuştu.

"Mantar zehirlenmesine erken müdahale edilmezse karaciğer veya böbrek nakli gerekebilir"

Mantar zehirlenmesine erken müdahale edilmediği taktirde karaciğer ve böbrek naklinin gerekebileceğini de sözlerine ekleyen Doç. Dr. Güven, şöyle konuştu:

"Mantar zehirlenmelerinde özellikle mide ve bağırsak sistemi belirtileri ön plandadır. Özellikle bulantı, kusma, ishal tablosu ortaya çıkar. Zehirlenme belirtileri erkende başlayabilir, geç dönemde de ortaya çıkabilir. Özellikle ilk 6 saatteki belirtiler erken belirtiler, sonrakileri ise geç belirtilerdir. Geç belirtiler, maalesef organ yetmezliği sebepleriyle karşımıza gelir. Daha çok karaciğer yetmezliği, böbrek yetmezliği ülkemizde de zehirlenmelerin son sürecinde karaciğer yetmezliği ve böbrek yetmezliği hakimdir. Kastamonu'daki mantar zehirlenmeleri de yine karaciğer ve böbrek yetmezliği tabloları maalesef ortaya çıkmaktadır. Bu da karaciğer nakli veya böbrek nakline kadar gidebilmektedir eğer erken müdahale edilmezse."