Boxing Day Geleneği

Premier League'de diğer liglerden farklı olarak fikstür hafta hafta değil, maçların oynanacağı güne kadar belirleniyor. Her coğrafyada fikstürün belli olduğu gün ilk bakılan karşılaşmalar elbette derbiler ve ligin büyükleri arasında oynanacak maçlar. İngiltere'de ve İskoçya'da farklı olarak taraftarların dikkat ettiği maç günlerinden biri ise Boxing Day. Avrupa'da birçok ligin ara verdiği dönemde hız kesmeden devam eden Premier League 'in en özel fikstür günü, her yıl 26 Aralık'ta oynanıyor ve Ada futbolunun en önemli geleneklerinden biri olmayı sürdürüyor.

Özellikle Birleşik Krallık'ta (İskoçya ve İngiltere'de) ve eski İngiltere sömürgelerinde önemi devam eden Boxing Day, 26 Aralık gününe, yani Noel'in ertesi gününe denk geliyor. Zenginlerin, işverenlerin Noel'in ertesi günü çalışanlarına, yardımcılarına ve fakirlere hediyeler vermesi geleneği, Aziz Stephen'ın bu hediyeleri metal kutularda dağıtması sonrası güne adını vermiş. Her ne kadar tanıtımı böyle yapılsa da, anlatılanlara göre Noel akşamlarında çok çalışan hizmetçilerin hediyelerini açmalarına izin verilmez, yoruldukları için ertesi gün ev sahipleri tarafından izin verilirmiş. Bugünlerde daha çok bankacıların tatil günleri olarak bilinen bu dini bayramın, aradan geçen yıllarda toplumdaki seküler kesimin tatil günü halini aldığını söylemekte de fayda var.

Boxing Day maçlarının tarihi İngiliz futbolunun başlangıcına kadar gidiyor. 26 Aralık 1860'ta Sheffield FC ile Hallam FC arasında oynanan karşılaşmada 2-0 kazanan ev sahibi takım olurken, bir geleneğin de başlamasına vesile oluyorlardı. Henüz ulusal ligin olmadığı İngiltere'de bu gelenek diğer şehirlere de yayılırken, ligin kurulmasının ardından ilk sezonda Noel günü ve Boxing Day fikstüre özel olarak eklenmesi 1957 yılında gerçekleşti. 1957'den itibaren yerel derbiler, denk gelen maçlar bir kenara bırakılarak, tüm liglerde 26 Aralık günü fikstürünün olmasına karar verildi. Noel günlerinde oynama geleneği bir süre sonra rafa kalksa da, özel durumlarda takımların 25 Aralık'ta oynadığı karşılaşmalar da mevcut.

Tepe ligde 66, toplamda ise 39 maçta 157 golün atıldığı 26 Aralık 1963 ise İngiltere futbol tarihinin unutulmazları arasında yer alan Boxing Day günlerinin başında geliyor. O günlerde Liverpool forması giyen Ian St John yaptığı açıklamada, "Hayret verici bir gündü ve unutulmazlar arasında yerini aldı. Sanki takımlar önceki yılların telafisini yapıyorlar gibiydi" ifadelerini kullanıyordu. Gerçekten de inanılmaz skorlar ortaya çıkmıştı. Fulham, Craven Cottage'ta Ipswich Town'ı 10-1 gibi unutulmaz bir skorla mağlup ediyordu. Fulham'dan 10 gol yiyen oyuncuların Sir Alf Ramsey ile İngiltere şampiyonu olmaları da bu zaferin anlamını pekiştiriyor. Tabii bu Ipswich sezon sonunda küme düştüğünde kalesinde toplam 121 gol görmüştü. Karşılaşmada gol atan isimlerden biri de 2009 yılında hayatını kaybeden İngiliz futbolunun efsane ismi Sir Bobby Robson'dı.

Manchester United'ın Burnley deplasmanında 6-1 kaybetmesi de 1963'ün unutulmayan anıları arasında yerini aldı. West Ham United, lider Blackburn'e deplasmanda 8-2'lik skorla kaybediyordu. Bill Shankly'nin Liverpool'u ise evinde Stoke City'yi 6-1 mağlup etmeyi başarmıştı. Ian St John, "Shankly Liverpool'da çalışmaya başladığında sürekli hücum ediyorduk ve insanlar buna bayılıyordu. Ancak daha sonra Avrupa kupalarına katılma hakkı elde ettik ve daha savunmacı bir hale büründük. Gol yemek istemiyorduk. Bu oyunumuzu etkiledi. Dolayısıyla ligdeki oyunumuz da değişti. Daha dengeli ve güçlü bir takım haline geldik" açıklamalarını yaparken Stoke City karşısında alınan galibiyeti işaret ediyor. Sezonu Liverpool şampiyon tamamlarken, Ada'da Kızıllar'ın 30 yıl sürecek hakimiyeti başlıyordu. Liverpool'un 1992'de kurulan Premier League tarihinde de bir ilki var. Kızıllar Boxing Day'e lider girip de şampiyon olamayan tek kulüp, hem de iki kere(1996/97 ve 2008/09).

Fikstür çekimlerine hile karıştığına dair çok sayıda söylenti vardır ve İngiltere'de de Boxing Day'e boş karşılaşma gelmemesinin bir açıklaması olmalı. 1996'da Premier League'in karavana attığını ve pek de rekabetçi bir fikstürün olmadığı tek 26 Aralık olduğunu da hatırlatmakta fayda var. Öte yandan kimse ilgilenmese de alt liglerdeki büyük rekabetler de bugüne özel olarak den getirilmeye devam ediyor. Ada'da artık futbol tatiline dönüşen özel günde, Premier League'in en çok gol atan iki takımı Manchester City ve Liverpool bu senenin özel maçını oynayacak. Birçok dükkanın, restoranın kapalı olduğu ve insanların çoğunlukla evinde vakit geçirdiği bir günde, herkesin beklentisi bol gollü bir hediye…