Asırlık Kapı Tokmakları Ziyaretçilerin Gözdesi

LEVENT KİŞİ - Marmaris'in ilk yerleşim yeri olan Kale Mahallesi'nde tarihi evler kadar, asırlık kapı tokmakları da ilgi çekiyor.

Kanuni Sultan Süleyman'ın yaklaşık 500 yıl önce çıktığı Rodos Seferi sırasında yaptırdığı Marmaris Kalesi'nin etrafında oluşan ilçenin ilk yerleşim alanı, hala cazibesini koruyor. Mahalledeki tarihi evler kadar, kapıların üzerindeki her biri değişik anlamlara gelen tokmaklar da zamana adeta meydan okuyor. Kimileri 100, kimileri ise 150 yıllık kapı tokmakları, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oluyor.

Bölgeye özgü begonvil çiçeklerinin açmasıyla gelin gibi süslenen tarihi mahalle, ilçeye gelen fotoğraf sanatçılarının ilk adresi. Kale Mahallesi'nin daracık sokaklarında dolaşanlar, ahşap kapıları ve üzerindeki tokmakların fotoğraflarını çekerek ölümsüzleştiriyor.

Marmaris Kültür ve Doğayı Koruma Derneği üyesi arkeolog Bora Ayyıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kale Mahallesi'nde Osmanlı'nın son dönemleri ve Cumhuriyet'ten itibaren yerleşimin arttığını söyledi.

Geçmişte Marmaris halkının tamamının burada ikamet ettiğini belirten Ayyıldız, "Ancak 1980'de yapılan turizm hamlesiyle nüfus etrafa yayılmaya başladı. Hala otantik ve güzel özelliğini koruyan tek yer Kale Mahallesi" dedi.

- "El figürü, Fatma Anamızın elini simgeliyor"

Kale'deki birçok kapı tokmağının 150 yıllık olduğunu anlatan Ayyıldız, tarihi evlerle bu tokmakların da korunması gerektiğini ifade etti. Tokmaklardan her birinin ayrı hikayesi olduğuna değinen Ayyıldız, "El figürü şeklindeki kapı tokmakları, Fatma Anamızın eli gibi düşünülüyor. Bereketi simgeliyor. Anadolu kültüründe en çok görülen sembollerden birisi bu. Kapıya tokmağın vurmasıyla eve gelecek bereket ve bolluk inancı var. Bazı tokmaklarda ise güç simgesi olarak aslan başı kullanılmış" diye konuştu.

Marmaris'te yaşayan çoğu insanın Kale'deki tarihi zenginliğin farkında olmadığına dikkati çeken Ayyıldız, bu alanı daha çok akademisyenler, fotoğraf sanatçıları ve üniversite öğrencilerinin gezdiğini belirtti. Kale Mahallesi'nin hala eski özelliğini koruduğunu kaydeden Ayyıldız, şöyle konuştu:

"Her sokağa dönüp kafanızı kaldırdığınızda bir hikaye görebiliyorsunuz. Şu an için Marmaris'in sahip çıkılması gereken en önemli yeri. Evleri, bacaları, kapıları, pencereleri ve tokmaklarıyla eski olarak elimizde kalan tek otantik bölge burası. Kale Mahallesi, yaşayan bir etnografik müze haline getirilebilir. Çok basit projelerle önemli bir çekim merkezi olacağına inanıyorum."