Köylerini Terk Edenlere "Köye Geri Dönün" Çağrısı

ABDULLAH ÇELİK - 1980'li yıllarda hayvancılığın deposu olarak nitelendirilen ancak çeşitli nedenlerle hayvan varlığında zamanla düşüş yaşanan Bingöl hayvancılıkta geçmişteki görkemli günlerine kavuşması için köylerini terk edenlerin geri dönmesi bekleniyor.

3 yılda gerçekleştirilen çalışmalarla ilde kayıtlı hayvan varlığı 168 binden 754 bine yükselirken çözüm sürecinin getirdiği huzur ortamı ve yaylaların kullanıma açılmasıyla bu yükselişin hızla artacağı belirtiliyor.

Köylerinden ayrılanlara geri dönün çağrısı yapılırken, Bingöl Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nce geri dönüş yaparak üretime dahil olmak isteyenlere özel kredi imkanı sunuluyor.

Bingöl Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği (DKKYB) Başkanı Ali Kaysadu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1980'li yıllarda hayvancılığın deposu olarak nitelenen bölgede yaşanan olumsuzluklar nedeniyle yok olma eşiğine gelen hayvancılığın toparlanma sürecine girdiğini belirterek, hayvan varlığının yeniden artması için yürütülen çalışmalarla 2010 yılında 168 bin olan küçükbaş hayvan varlığının bugün 754 bine ulaştığını söyledi.

1980'li yıllarda sayısı milyonla ifade edilen küçükbaş hayvan varlığının 1990-2010 yılları arasında önemli oranda düştüğünü ifade eden Kaysadu, son yıllarda bölgede yaşanan olumlu hava ve yaylaların kullanıma açılmasıyla küçükbaş hayvancılığın hızla geliştiğini belirtti.

Kaysadu, bölgede yaşanan olaylar nedeniyle insanların köylerini bırakarak kent merkezlerine göç ettiklerini vurgulayarak, "Bu nedenle küçükbaş hayvan varlığında büyük bir azalma oldu. Biz bunu yeniden toparlamak için büyük gayret gösteriyoruz. Hayvan varlığında kayıt dışı oranı yüzde 5. Bazı yetiştiriciler yeşil kartlarının iptal edileceği korkusu ile kayıp yaptırmıyor" dedi.

"Köye geri dönün" çağrısı

Bingöl'ün iklimi ve coğrafyasının küçükbaş hayvancılığa elverişli olduğuna dikkati çeken Kaysadu, yayla ve meraların da küçükbaş hayvancılığına son derece müsait olduğunu kaydetti.

Kaysadu ancak hayvan varlığının hala istenilen düzeyde olmadığına işaret ederek, "Vatandaşların çoğunluğu geçimlerini sağlamak için hayvancılık yapıyor. Zaten bölgemizde hayvancılığın bir tabanı var. Bakanlığın verdiği destekler, son yıllarda bölgede yaşanan rahatlama, yaylaların kullanıma açılması hayvancılığın yeniden canlanmasını sağladı. Çözüm süreciyle birlikte bu varlığın daha da artacağına inanıyorum" diye konuştu.

Başka illere göç edenlere "köye geri dönün" çağrısı yapan Kaysadu,  şöyle dedi:

"Eğer köylerine geri dönüş için niyetleri varsa, her türlü desteği veriyoruz. Kent merkezlerinde sefalet içinde yaşamaktansa, köylerinde kendi işinin patronu olması daha güzel olur.  Köye kesin dönüş yapacaklar için Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nce 5 yıllığına faizsiz 50 koyuna kadar özel kredi söz konusu. Bu kredi 2 sene ödemesiz, 5 yıl geri ödemelidir. Herkes bu krediyi alabiliyor. Gelsinler bu işi yapsınlar, keçi ve koyun varlığı çoğalsın. Hayvancılığımız tekrar eski görkemli dönemine geri dönsün."

Kırsalda yaşayan ailelerin hala geleneksel yöntemlerle hayvancılık yaptığını anlatan Kaysadu, hayvancılıkta zihniyet değişikliği için çaba gösterdiklerini kaydetti.

Yetiştirilen hayvan sayısının artırılması önerisi

Kaysadu, "Bu bölgede işletme bazında üretimde başarı sağlanamaz. Bu nedenle hayvan ıslahı ve üretimin artırılması için en az 150 hayvan beslenmesi lazım. Eğer 50 hayvan besleniyorsa bunun 150'ye çıkarılmasını öneriyoruz. Sayı ne kadar fazla olursa geçim o kadar rahat sağlanır. Bu nedenle üreticilere daha fazla hayvan yetiştirmelerini tavsiye ediyoruz" dedi.

Çobanların özlük hakları için bir çalışma yaparak rapor halinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına sunduklarını ifade eden Kaysadu, "Bakanlık taban 200 baş olsun diyor. Yani 200 küçükbaş hayvan besleyen bir kişiye çoban zorunlu olsun. Biz de 150 hayvan beslenmesi üzerinde duruyoruz. İlimizde 2 bin 595 işletmemiz var. Her birine bir çoban verilse bu  2 bin 600 kişi eder. Bunun için çalışmalarımız sürüyor" diye konuştu. - Bingöl