Israr Ederlerse Ben de Ederim

İzmir’in Konak Belediyesi’nde işçi olan Sinan Işık, 2004’te nüfus kağıdındaki din hanesinde yazılı olan ‘İslam’ kelimesinin silinmesi ve yerine Alevi yazılması için İzmir Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açtı.

Bu Türkiye’de bir ilkti. Yerel mahkeme, Diyanet’ten gelen “Alevilik İslam içinde yer alan yorumlardan ve alt kültür gruplarından biridir” görüşünü gerekçe göstererek davayı reddetti. Yargıtay da bunu onaylayınca Işık soluğu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) aldı. AİHM dün, kimliklerde din ibaresi bulunmasının “insan hakkı ihlali” olduğunu ve devletin din konusunda tarafsız olması gerektiğini belirterek bu ibarenin kaldırılmasına hükmetti. Davayı kazanan Sinan Işık, Hürriyet’e şunları söyledi:

Din hanesi laikliğe aykırı denmiyor muydu

“Haklılığıma inanıyordum ama kararın bu şekilde geleceğini tahmin etmiyordum. Din ibaresi kaldırılsın deniyorsa daha güzel. Kimliklerde din hanesinin olması laikliğe aykırı denmiyor muydu. Tartışma bu değil miydi? Bunu ortadan kaldırmak için hükümete de güzel bir gerekçe. Ancak hakim, ‘Din hanesi yazılacaksa kişinin isteği doğrultusunda yazılmalı’ demiş. Benim istediğim de bu. Kaldıracaksanız kaldırın ama ısrar ederseniz ben de ısrar ederim.

‘Sen bizi yeniden katliama uğratmak mı istiyorsun’

Her türlü hakaret, tehdit, küfür, hainlik hatta bölücülük suçlamasıyla karşılaştım. Şu gerçeği kayıtlara geçirmiş olduk ki, Aleviler yoğun bir korku sürecinden geçiyorlar. ‘Sen bizi yeniden mi katliama uğratmak istiyorsun’ diyen bile oldu. Ben kimliğime Alevi yazıldığını görerek ölmek istiyorum. Eşim de dün ‘Alevi yazdıracak mısın, ne olacak halimiz’ diye sordu. Bu korku benim evimde varsa diğer vatandaşlara hak vermemek mümkün değil. Aleviliğin yok olmasına göz yumamam, bir kişi de kalsam bunu kayıtlara geçirmek istiyorum.”

Davayı 2004’te açmıştı

SİNAN Işık, 2004 yılında Türkiye’de mahkemeye yaptığı başvuruda, nüfus cüzdanındaki din hanesine “Alevi” yazılmasını istemişti. İzmir Mahkemesi, Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan aldığı görüş doğrultusunda, Aleviliğin başlı başına bir din olmadığı gerekçesiyle, başvuru yapan kişinin şikayetini reddetmişti. Türkiye’de 2006 yılından sonra, kişilerin istemesi halinde din hanesi boş bırakılabiliyor. Işık, AİHM’ye yaptığı başvuruda, adil yargılanma ve ayrımcılığın yasaklanmasıyla ilgili maddelerin de ihlal edildiğini ileri sürmüştü. Ancak mahkeme bu talepleri dikkate almadı.

Aleviler: Din hanesi kaldırılmalı

m Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş: “Kimliklerde din hanesinin yer alması kişinin özel hayatın gizliliğine ilişkin hakkının ihlalidir, laiklik anlayışına aykırıdır.Din hanesinin kaldırılması gerekir. Alevilerin de istediği din hanesine Alevi yazılması değil, din hanesinin kimlerden tamamen çıkarılmasıdır.”

m Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Ali Balkız: “AİHM kararı, beklediğimiz bir karar. Başbakan Tayyip Erdoğan bu kararı uygulamalıdır. Nüfus cüzdanlarında Alevi yazılmasını da istemiyoruz. Devlete lazım olan nüfus cüzdanlarındaki temel bilgilerdir; adı, soyadı, doğum tarihi gibi. Bunun dışında kişinin dindar olup olmadığının, dindar ise hangi mezhebe mensup olduğunun devlete bir yararı yoktur.”

Bir kritik talep de Danıştay’dan geldi

ALEVİLERİN isteklerine ilişkin bir kritik talep de, Danıştay’da görüşüldü.

Cem Vakfı avukatlarının, 2 bin kişi adına, Alevi isteklerini reddeden Başbakanlık kararının iptali için açtıkları davanın dünkü temyiz duruşmasında, Danıştay Savcısı Yalçın Macar, cemevlerine ibadethane statüsü verilmesini istedi. Duruşmaya Başbakanlık adına katılan Prof. Dr. Saim Yeprem ise, Cemevlerine ibadethane statüsü verilmesinin mevcut yasalarla mümkün olmadığını savundu, hiçbir mezhebe farklı bir ibadethane tahsis edilmediğini söyledi. Tarafları dinleyen Danıştay 10. Dairesi, davaya ilişkin belgeleri inceleyip esastan kararını açıklayacak.