Torba Tasarı" Plan ve Bütçe Komisyonu'nda

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, "Bölgenin coğrafi konumu, sosyal ve ekonomik yapısı, nüfus, ulaşım, haberleşme ve diğer hususlar göz önünde bulundurularak Hakkari ve Şırnak illerinin kaldırılması, Yüksekova ve Cizre illerinin kurulması amacıyla bu düzenleme hazırlanmıştır." dedi.

AK Parti Isparta Milletvekili Süreyya Sadi Bilgiç başkanlığında toplanan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı'nın görüşülmesine devam ediliyor.

Bakan Soylu, Hakkari ve Şırnak'ın il statüsünden çıkarılması, Cizre ve Yüksekova'nın il yapılmasıyla ilgili maddelerinin görüşmeleri sırasında söz aldı.

Hakkari'nin il statüsünden çıkarılıp yerine havaalanının da bulunduğu Yüksekova ilçesinin il yapılmasının tasarıda yer aldığını belirten Soylu, şunları söyledi:

"Kamu hizmetlerinin verimli ve etkin bir şekilde yürütülmesi aynı zamanda da ülkemizin coğrafi yapısı, sosyal, kültürel ve ekonomik durumundaki değişikliklerin izlenmesi ve mülki teşkilatımızın zaman içinde değişen bu şartlara bağlı hale gelmesi gerekçesiyle böyle bir değerlendirme ortaya konuldu. Burada ekonomik, kültürel ve sosyal yönden hızlı gelişme gösteren ülkemizde kamu hizmetlerinin daha verimli şekilde yürütülmesi genel gerekçenin temel esaslarından biridir. Hakkari'nin, özellikle bölgenin coğrafi konumu, sosyal ve ekonomik yapısı, nüfus, ulaşım, haberleşme ve diğer hususlar göz önünde bulundurularak Hakkari ve Şırnak illerinin kaldırılması ve ilçeye dönüştürülmesi, Yüksekova ve Cizre adıyla da iki il kurulması amacıyla bu düzenleme hazırlanmıştır. Gerek Hakkari, gerekse Şırnak, daha çok kendi merkezlerini, ana unsur olarak Cizre ve Yüksekova'da daha yoğunluklu hale getirmişlerdir."

Söz konusu yerleşim yerlerinin nüfuslarına işaret eden Bakan Soylu, bu düzenlemenin uzun zamandır Türkiye'nin gündeminde olduğunu kaydetti.

Soylu, Hakkari ve Şırnak'ın il olarak önemli görevler ifa ettiğini vurgulayarak, "Ama şimdi bölgenin daha iyi gelişebilmesi için çok önemli bir değişiklik olduğunu düşünüyorum." dedi. Bakan Soylu, Hakkarili ve Şırnaklı vatandaşların bu düzenlemeyi anlayışla karşılayacakları düşüncesini de dile getirdi.

-"Vicdanları kanatır"

Bakan Soylu'nun konuşmasının ardından söz alan CHP, HDP ve MHP milletvekilleri Hakkari ve Şırnak'ın il statüsünden çıkarılmasını eleştirdi.

CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, düzenlemenin zamanlamasına işaret ederek, "Bu tamamen iyi niyetli bir düzenleme dahi olsa bulunduğumuz konjonktür içinde böyle bir düzenlemenin yapılması ister istemez orada yaşayan vatandaşlarımızın vicdanını kanatacaktır." ifadesini kullandı.

Ülkenin büyük sıkıntılar yaşadığı bir dönemde, iki ilin ilçeye dönüştürülmesinin yanlış olduğunu savunan Çam, yeni iki il yapılmasına itirazları bulunmadığını ancak Hakkari ve Şırnak'ın tenzili rütbe anlamına gelebilecek bir düzenlemeyle il statüsünden çıkarılmasının sorunlara yol açabileceğini belirtti. Çam, "Yüksekova ve Cizre'nin il yapılmasına 'evet' ama Hakkari ve Şırnak'ın ilçe yapılmasına hepimizin 'hayır' demesi gerekiyor. Hepimizin tarihsel görevleri vardır. Bu kararın bir kez daha gözden geçirilmesini istiyorum." diye konuştu.

CHP İzmir Milletvekili Zekeriya Temizel de tarihi bir oturum gerçekleştirildiğini, iki ilin ilçeye dönüştürülmesinin, etkileri gelecek nesiller üzerinde de hissedilecek bir karar olduğunu öne sürü.

HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan böyle kapsamlı bir değişikliğin kent halkına sorulmadan yapılmasının doğru olmadığını savundu. Aydoğan, bir kentin il yapılması için sadece havaalanı bulunmasının gerekçe gösterilemeyeceğini de kaydetti.

-"Hakkari ve Şırnak açıkça cezalandırılıyor"

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı da iki kentin ilçeye dönüştürülmesi için ortaya konulan gerekçelerin tatmin edici olmadığını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Hakkari ve Şırnak neden ilçeye dönüştürülüyor bir türlü anlayamadık. Hakkari ve Şırnak açıkça cezalandırılıyor. Devlete küstürülüyor. Devlete güveni, bağlılığı örselenecek. Hakkari'ye, Hakkariliye, Şırnak'a Şırnaklıya yazık etmeyin. Herkesin planı, programı var. Birden bire olan bu statü değişikliği ile neler yaşanabileceğini hepimiz tahmin ediyoruz. MHP olarak bu yanlış yapılmasın diyoruz. Gelin dört siyasi parti ortak önerge verelim, Hakkari ve Şırnak'ın ilçeye dönüştürülmesine ilişkin düzenlemeyi tasarıdan çıkaralım."

CHP İstanbul Milletvekili Bihlun Tamaylıgil ise Türkiye'nin birlik, beraberlik ve uyumunu ortaya koyması gereken bu günlerde iki ilin statüsünün ilçeye dönüştürülmesinin hatalı bir yaklaşım olduğunu ileri sürdü.

Hakkari ve Şırnak'ın ilçeye dönüştürülmesinin etki analizinin çok iyi yapılması ve kararın bu doğrultuda yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini dile getiren Tamaylıgil, "81 olan plakamız 83'e çıksın ama kimsenin kalbini kırmayalım. Kimsenin zaman içinde oluşmuş birikimini, bir yasa maddesiyle hiçe saymayalım." diye konuştu.

HDP Hakkari Milletvekili Nihat Akdoğan, 7 bin yıllık tarihi bir şehirden bahsettiklerini ifade ederek, Yüksekova'nın şehir olmayı hak ettiğini ama Hakkari'nin ilçe olmayı hak etmediğini söyledi. "Yarın siz bunun kararını verirseniz 60 bine yakın insan yollara düşecek." diyen Akdoğan, konunun halka sorulmasını istedi.

-Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı bilgi verdi

Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Servet Taş da yapılacak değişikliğin Hakkari üzerinde yaratacağı etkilere ilişkin komisyona bilgi verdi.

Taş, Hakkari ve çevresinde yaşayan insanların geleceğiyle ilgili endişelerini dile getirmek üzere Meclis'e geldiklerini ifade ederek, "Bölgede çok ciddi acılar yaşadık. Şiddet, kan, ölümler gördük fakat kent kültürümüzü ve değerlerimizi koruduk. Hakkari aşiretler, beylikler, medreseler geleneğinden gelen çok ciddi bir kenttir." diye konuştu.

Hakkari'nin idari yapısının Yüksekova'ya taşınması halinde 80 bin olan il nüfusundan sadece kamu görevlilerinin, aileleri ile birlikte gideceğini, bunun 25 bin insanın zorunlu göçü anlamına geldiğini kaydeden Taş, Hakkari'de kamuyla çalışan kurumların iflasının da çok kısa bir zamanda gerçekleşeceğini söyledi.