Avrasya Ekonomik Birliği Anlaşması

Kazakistan, Rusya ve Belarus arasında Avrasya Ekonomik Birliği'ni hayata geçiren anlaşma Kazakistan'ın başkenti Astana'da imzalandı.

Astana Bağımsızlık Sarayı'nda yapılan resmi törende Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko anlaşmaya imza koyarak  Avrasya Ekonomik Birliği'ni resmen hayata geçirdi.

Törende, Kazakistan'ın geleceği açısından tarihi önemde olan anlaşmanın uluslararası organizasyonlardan gelen temel bakışı kapsadığını dile getiren Nazarbayev,  imzalanan belgede toprak bütünlüğü ve eşit egemenlik prensibiyle Avrasya Ekonomik Birliği'ne üye ülkelerin kendine has politik sistemlerine riayet edildiğini kaydetti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de atılan imzanın bir dönüm noktası olduğunu,  belgenin üye ülkelerin aynı zamanda ulusal egemenliklerini de koruyarak yepyeni bir entegrasyon aşaması sağladığını belirterek, "Avrasya Ekonomik Birliği'ni oluşturan Rusya, Kazakistan ve Belarus, sahip olduğu 170 milyonluk nüfus, devasa üretim, bilimsel ve teknolojik potansiyel ve muazzam doğal kaynaklarıyla dünya ekonomisinin anında ve doğrudan ilgisini çekecek" dedi.

Avrasya Ekonomik Birliği düşüncesini ilk dile getirenin 1994 yılında Moskova Üniversitesi'nde yaptığı konuşmayla Nazarbayev olduğunu hatırlatan Putin, imza töreninin Kazakistan'ın başkenti Astana'da olmasının bu nedenle sembolik bir anlam taşıdığını da vurguladı.

Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko da Sovyetler Birliği zamanında varolan ekonomik bağların yeniden tesis edilmesine ihtiyaç olduğunu, anlaşmada üye her ülkenin çıkarının gözetildiğini belirterek, "Birbirimizle rekabet etmeyecek birbirimizi tamamlayacağız" dedi.

Avrasya Ekonomik Birliği

Başkenti Astana olacak Avrasya Ekonomik Birliği'nin merkezinde Avrasya Ekonomik Komisyonu yer alacak, komisyon içindeyse konsey ve yönetim kurulu görev yapacak. Konsey üye ülkelerin başbakan yardımcılarından, yönetim kuruluysa üye ülkelerin her birinin temsilcilerinden oluşacak.

Avrasya Ekonomik Komisyonu'nun Rusya'nın başkenti Moskova'da yer alması kararlaştırılırken, kurulması durumunda Avrasya Ekonomik Birliği Mahkemesi'nin de Belarus'un başkenti Minsk'te olması bekleniyor.

Nazarbayev tarafından sunulan bir öneri ise Kazakistan'ın Almatı kentinin Avrasya Ekonomik Birliği'nin uluslarüstü finans pazarı regülasyonunu sağlayacak merkez olması.

1 Ocak 2015'de yürürlüğe girecek Avrasya Ekonomik Birliği  anlaşması sonrasında Kazakistan, Rusya ve Belarus arasında tedricen mal, hizmet ve iş gücünde serbest dolaşıma geçilecek.

Avrasya Ekonomik Birliği ile 2025'e kadar petrol ve petrol ürünleri üretiminde mevzuat sınırlamaları olmaksızın ortak pazara geçilmesi planlanıyor.

Elektrikte ortak pazara geçilmesi ve üye ülkelerin ulusal elektrik pazarların entegrasyonu konusunda ise 2019'da harekete geçilmesi bekleniyor.

Avrasya Ekonomik Birliği'ne katılması muhtemel diğer ülke olan Ermenistan'ın katılım süreciyle ilgili birkaç başlıkta sorun yaşandığı, imzanın Ermenistan tarafınca 15 Haziran'a kadar atılacağı belirtiliyor.

Kırgızistan'ın da katılım yol haritasını içeren yasanın ülke parlamentosundan geçmesinin ardından 2015 başlarında birliğe dahil olması planlanıyor. - Ankara