Çiftçiye Sezon Öncesi "Karşılıksız Çek" Uyarısı

TOLGA ALBAY - Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, her yıl çok sayıda çiftçinin karşılıksız çekle dolandırıldığını belirterek, bunu engellemek için uygulanan karekod sisteminin riski yaklaşık yüzde 80 azalttığını, üreticinin bu sistemin farkında olması gerektiğini belirtti.

Akdeniz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, karşılıksız çekten kaynaklanan mağduriyetleri gidermek için 1 Ocak 2017'den itibaren karekodlu çek uygulamasına geçildiğini, sisteme yönelik farkındalığın hızla arttığını söyledi.

Sistemin geçen yıl 4 bin olan aylık kullanım miktarının mart ayında 120 bini aştığını kaydeden Akdeniz, tüm reel sektör gibi çiftçilerin de sistemi kullanması gerektiğini belirtti.

Her hasat döneminde Anadolu'nun dört bir yanından tüm yılın emeğini dolandırıcılara kaptıran çiftçilerin haberlerinin geldiğini aktaran Akdeniz, şöyle devam etti:

"Her yıl çok sayıda çiftçi, çek yoluyla dolandırılıyor, kolay bir şekilde önlenebilecek bu olayları halen görmek bizi üzüyor. Çiftçi malını en yüksek fiyata satmak istiyor. Bazı kötü niyetliler de bir miktar peşin verip kalanını çekle ödemeye ikna edip normalde olması gereken fiyattan daha yüksek fiyata satın alıyor ancak çekleri ödemedikleri için malı çok ucuz fiyata almış, dolandırmış oluyorlar. Büyük mağduriyetler yaşanıyor. Kolay bir şekilde önlenebilecek bu olayları halen görmek bizi üzüyor. Çiftçilerin dikkatli olmaları ve dolandırıcılığı önlemek üzere kurduğumuz Findeks sistemini kullanmaları gerekiyor."

Sahte çek anında anlaşılıyor

Üreticilerin öncelikle üzerinde karekodu olmayan çekleri kabul etmemesi gerektiğine işaret eden Akdeniz, "Çeki elinize alıp cep telefonuna indireceğiniz uygulamaya karekodunu okuttuğunuzda sahte olup olmadığı, çeki yazan kişinin ödeme performansını saniyeler içinde görebilirsiniz. Çekin üzerinde yazan bilgilerle telefondaki uygulamada çıkan bilgiler aynıysa burada bir sahtecilik yoktur. İkinci aşamada ise çeki yazanın geçmişteki çek ödeme performansını inceleyebiliriniz. Kaç çek kesmiş, kaçının arkası yazılmış ve halen ödemediği çek var mı? En önemlisi de arkası yazılı ve halen ödenmemiş çeki bulunan bir kişiyle kesinlikle alışveriş yapılmaması gerekiyor. Ne kadar uzun zamandır sorunsuz çek keşide ettiyse risk o kadar azalıyor." ifadelerini kullandı.

Çeklerin ileri vadeli bir ödeme aracı olduğunu, ödenmeme riskinin her zaman bulunduğunu ancak karşılıksız çek yazan kişilerin yaklaşık yüzde 80'inin geçmişte de karşılıksız çekinin bulunduğunu anlatan Akdeniz, "Sistem karşılıksız çek mağduru olma riskini yaklaşık yüzde 80 azaltmış oluyor." dedi.

Akdeniz, her bir çek için 60 kuruşluk sorgulama ücretinin bulunduğunu, burada bir kar amaçlarının bulunmadığını belirterek, sistemin tanıtım kampanyaları sonrası kullanımında hızlı artış yaşandığını, 120 bine ulaşan aylık işlem sayısını 1,5 milyon seviyesine ulaştırmayı hedeflediklerini kaydetti.

Şubat itibarıyla piyasadaki açık çeklerin yüzde 60'ının karekod basılı olduğunu, bu yüzde 70'e ulaştığında piyasada dönen çeklerin tamamına yakınını kapsayacağını düşündüklerini ifade eden Akdeniz, "Karşılıksız çek konusunda tüm zamanların en iyi dönemini yaşıyoruz. 2017'de her 100 çekten 2,2'si karşılıksız çıkarken 2018 Şubat itibarıyla bu oran yüzde 1,9'a geriledi. Tüm dünyada 2'nin altı güvenilir bir orana işaret ediyor." diye konuştu.