"Sukuk Büyük Projelere Finansman Sağlayabilir"

Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) Genel Sekreteri Osman Akyüz, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) hazırladığı 5 farklı sukuk türünün kullanımına imkan verecek tebliğ taslağına ilişkin, "Yakın gelecekte Türk özel sektörü yatırımların finansmanında sukuk ihracını kullanacaktır. Katılım bankaları ve büyük aracı kurumlar, sukuk ihracı yoluyla elde edilecek finansman sayesinde büyük projelerde rol oynayabilirler" dedi.

SPK'nın 24 Mayıs'taki toplantısında gündeme gelen 5 farklı sukuk (kira sertifikası) türünün sermaye piyasalarında kullanılmasının önünü açacak tebliğ taslağı Başbakanlığa gönderildi. Düzenleme ile şu an 1 türde gerçekleşen sukuk ihracının 5 farklı türe çıkması beklenirken, tebliğin yakın zamanda Resmi Gazete'de yayımlanması öngörülüyor.

Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan TKBB Genel Sekreteri Osman Akyüz, sukukun Türkiye için yeni bir enstrüman türü olduğunu belirterek, geçen yıl Hazine Müsteşarlığı'nın ilk sukuk ihracını gerçekleştirdiğini hatırlattı.

"Likidite ihtiyacımıza karşılık veriyor"

Taslak ile dünyada kullanılan 5 farklı sukuk türünün ihraç edilmesinin yolunun açılacağını dile getiren Akyüz, "Bizim açımızdan önemli bir menkul kıymet türü. Katılım bankalarının likidite ihtiyacına karşılık veriyor" dedi.

Küresel anlamda sukuk ihracı piyasasının geldiği nokta hakkında da bilgi veren Akyüz, geçen yıl 131,2 milyar dolarlık sukuk ihracı gerçekleştirildiğini, bunun 80,2 milyar dolarının devletler, 51 milyar dolarının da özel şirketler tarafından yapıldığını söyledi. İkincil piyasalar açısından ulaşılan tutarın 231,4 milyar dolar olduğunu anlatan Akyüz, sukuk ihracının yüzde 64'ünün Malezya'da gerçekleştirildiğini ifade etti.

Türkiye'de sukuk ihracının geleceğini olumlu gördüğünü dile getiren Akyüz, "Yakın gelecekte Türk özel sektörü yatırımların finansmanında sukuk ihracını kullanacaktır. Körfez Bölgesi'ndeki ülkeler yaygın şekilde sukuk ihracını kullanıyor. Dubai'nin şehirleşmesinin finansmanında sukuk ihracının rolü büyük. Türkiye özelinde bakıldığında katılım bankaları ve büyük aracı kurumlar sukuk ihracı yoluyla elde edilecek finansman sayesinde büyük projelerde rol oynayabilirler" değerlendirmesinde bulundu.

Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği (SPYD) Başkanı Arif Ünver de sukuk ihracının son 4-5 yıldır gündemde olan, özellikle Körfez Bölgesi'ne yönelik bir menkul kıymet türü olduğunu söyledi.

Yeni düzenleme ile sermaye piyasalarında enstrüman çeşitlililiği yaratılacak olmasına karşın hisse senedi ve tahvil piyasaları kadar ilgi görmeyeceğini düşündüğünü dile getiren Ünver, "Hiçbir enstrüman, değişken getirili enstrümanların yarattığı cazibeyi yaratamaz. Sukuk ihracı, tasarruf sahiplerinin tamamına hitap eden bir ürün değil ancak katılım bankaları veya faizsiz bankacılık yapan kuruluşlar açısından bir anlamı olabilir" dedi.

Sukuk ihracı nedir?

İslami Finansman Bonosu olarak da bilinen sukuk, sertifika veya vesika anlamına gelen Arapça "sak" kökünün çoğulu olarak biliniyor. Arap piyasalarında bono ve tahviller için "senet", İslami finansman bonoları olan saklar için ise "sukuk" ifadesi kullanılıyor. İslami finansman bonolarının çeşitli türleri olmakla birlikte temelde 6 türü bulunuyor.

Türkiye'de mevzuat kiralama endeksleme sukuk (icara) ihracına imkan verirken yeni düzenleme ile risk sermayesi endeksli (mudaraba), kar-zarar ortaklığı yatırımına endeksli (müşaraka), genel amaçlı finansman desteğine endeksli (murabaha) ve özel altyapı finansmanına endeksli sukuk (istisna) türleri de ihraç edilebilecek. İleri vadede teslim sözleşmesine endeksli sukuk (salam) ise düzenlemenin kapsamında yer almıyor.

Teknik olarak varlık senedi şeklinde de isimlendirilebilecek olan sukuklar diğer senetlerden farklı olarak varlığa dayanmak zorunda. Faizsiz bankacılık modelinde nakit kredi kullandırmanın ve ticari olmayan kredi kullandırımlarının yasak olduğu biliniyor. Bu durumda kredi (fon) kullandıran kurumun, kaynağı nereye aktardığını bilmesi gerekiyor. Sukuk sisteminde de ihraç edilen bütün sertifikaların temelinde gerçek bir ticari ilişki ve gözle görülebilir maddi bir gerçeklik isteniyor. Arapların da sistemlerini senet ve sukuk olarak ayırmalarının temelinde bu gerçeklik yatıyor. - Ankara