Tzd Genel Başkanı Yetkin Açıklaması

Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, yüksek aracı karlarından kaynaklanan gıda enflasyonunun yalnızca tüketiciye değil, üreticiye de zarar verdiğini ifade etti.

Yetkin, yazılı açıklamasında, Türkiye'de bu yıl sebze ve meyve sektöründe yer alan bir çok üründe ciddi rekolte düşüşleri yaşandığını, tarım ürünlerinde rekolte düşüşlerinin gıda maddelerinde fiyat artışına yol açtığını belirtti.

Gıda fiyatlarındaki artışın sadece kuraklıktan kaynaklanmadığına işaret eden Yetkin, en az rekolte düşüşleri ve tarım ürünleri girdilerinin yarattığı maliyet artışları kadar üretici ile tüketici arasında yer alan aracıların aşırı yüksek kar marjlarının da bunda etkili olduğunu kaydetti.

Yetkin, Ekonomik Koordinasyon Kurulu toplantısında da bu konunun ele alındığını ve gıda enflasyonunu düşürmek için üreticiden markete gelene kadar fiyatları ikiye katlayan aracıların sayısının azaltılması için çalışmalar yapılmasının kararlaştırıldığını anımsattı.

Kışlık sebze ve meyve fiyatlarında geçen yıla göre yüzde 20 civarında bir artış görüldüğüne işaret eden Yetkin, ülke genelinde üretim kıtlığı söz konusu olmayan patates, narenciye, elma, domates gibi ürünlerde fiyatların genel enflasyon oranının çok üzerinde seyrettiğini belirtti. Aynı durumun, tarım ürünleri genelinde de görüldüğüne dikkati çeken Yetkin, şunları kaydetti:

"Ekim ayı itibarıyla üreticinin 50 kuruşa sattığı ıspanak markette 2 lira 50 kuruş, 10 kuruşa sattığı maydanoz 70 kuruş, 50 kuruşa sattığı mandalina 2 lira 30 kuruştan satılmıştır. Salatalık, lahana, sivri biber, karnabahar, pırasa, havuç gibi sebzelere baktığımızda herhangi bir üretim kaybı olmayan ekim ayı itibarıyla fiyatların düşmediği ancak market fiyatları ile üretici fiyatları arasındaki farkın yüzde 200'ün üzerinde seyrettiği görülmüştür. Bu durum, spekülatif aracı karlarına karşı üretici ve tüketicinin çıkarlarının ortak olduğunu ve bu duruma karşı mutlaka önlem alınması gerektiğini göstermektedir. Özellikle enflasyonun artmasının beklendiği önümüzdeki dönemde, tarım ürünlerinde üretimin arttırılmasına ve aşırı aracı karlarının sınırlanmasına yönelik önlemler içeren bir paket programın en kısa zamanda hazırlanması giderek önem kazanmaktadır."

Yetkin, gıda enflasyonunun, bir diğer kaynağının da ithal ürünler olduğunu savundu.

- "Kayıt dışılığın önlenmesi gıda fiyatlarının denetlenmesinin ön koşuludur"

Gıda fiyatlarının denetlenmesinde en büyük güçlüğün sektördeki işletmelerin büyük bölümünün kayıt dışılığından kaynaklandığını ifade eden Yetkin, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Devletin kayıt dışılıktan dolayı uğradığı zarar 30 milyar gibi önemli bir rakamdır. Salt meyve/sebze sektöründeki kayıt dışının önlenmesiyle destekleme miktarı üç katına çıkarılabilir. Bu da Türkiye'de tarımın kaynak sorununun önemli ölçüde çözülmesi anlamına gelir. Vergi kaybı açısından bakıldığında, kayıt dışılığın yılda 5 milyar liralık vergi kaybına yol açtığı hesaplanmaktadır. Kayıt dışılık, sektörde sağlanmaya çalışılan standardizasyonun da önündeki en büyük engellerden biridir. Standartlaşma sorunu yüzünden tüketilmeden heba edilen meyve sebze miktarının üretimin dörtte birine ulaştığı, bunun da maddi değer olarak 18 milyar civarında bir kayba neden olduğu tahmin edilmektedir."

Yetkin, kayıt dışılığın önlenebilmesi için üreticilerin üretimlerini kendi birlikleri içinde gerçekleştirebilmeleri ve pazarlayabilmeleri gerektiğini bildirdi. - Ankara