Suudi Arabistan 83. Yılını Kutluyor

Haber Analiz/ ÖMER KUŞ - Bölgedeki olaylarda aktif rol oynamaya çalışan Suudi Arabistan, kuruluşunun 83. yılını farklı bir atmosferde kutluyor. Vatandaşlarının yaşam standardını arttırmaya çalışan ülke yönetiminin, bölgesel bir güç olmak için de Ortadoğu'da etkin bir politika izleme çabaları dikkati çekiyor.

Kuruluşundan bu yana küresel ölçekteki birçok gelişmede rol oynayan Suudi Arabistan, "İslam ülkeleri arasındaki işbirliğini güçlendirmek amacıyla" Ağustos 2012'de Mekke'de düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (İİT)  "Olağanüstü zirvesi"ne de ev sahipliği yaptı.

Ülke, sahip olduğu zengin petrol rezervleri sayesinde G20'de petrol piyasalarını da önemli oranda etkiliyor.

- Suriye ve Mısır'daki olaylara yaklaşımı-

"Arap baharı" ve sonrasında yaşanan gelişmeler karşısında farklı politikalarıyla da dikkati çeken Suudi Arabistan, Suriye'de rejime karşı halkın yanında yer alırken, Mısır'da 25 Ocak Devrimi'nden sonra seçimle işbaşına gelen Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi görevinden uzaklaştıran askeri yönetime ise siyasi ve ekonomik destek dahil her türlü yardımı sağladı.

Körfez ülkelerinin güvenliğinin Bahreyn'den geçtiğine inanan Suudi Arabistan, burada yaşanan olaylara aktif şekilde müdahale ederek, askeri birliklerini önemli merkezleri korumaları için bu ülkeye gönderdi.

Yemen'de ise muhalefet ve rejim arasındaki diyalog görüşmelerine öncülük eden Suudi Arabistan, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) çatısı altında hazırlanan yol haritasını uygulamaya koyarak, Yemen'in içinde bulunduğu zorlu süreçten çıkmasına katkı sağlamaya çalıştı.

-Etkin güç olma isteği-

Suudi Arabistan'ın bölgedeki bir başka aktör olan İran'la ilişkilerinde ise sürekli gel-gitler yaşanıyor. İki ülkenin de "bölgede etkin güç olma isteği" Lübnan, Suriye, Irak, Sudan ve Bahreyn'de yaşanan olaylarda bariz şekilde ortaya çıkıyor.

Bu nedenle söz konusu ülkelerin, İran ve Suudi Arabistan arasındaki güç kavgasının sahnelendiği bölgeler haline geldiği yorumu yapılıyor.

Tarihi ve mezhepsel faktörlerden kaynaklandığı değerlendirilen çatışma ve anlaşmazlıkların son olarak, Suriye krizinde de 2 ülkeyi karşı karşıya getirdiği değerlendiriliyor.

İran'ın, Irak ve Lübnan'da "nüfuz oluşturmak için izlediği" politikalar, bu bölgede İran ile Suudi Arabistan'ı karşı karşıya getiriyor. Suudi Arabistan yönetimi, İran'ın bu tavırlarını ülkenin kuzeyinde bir tehdit olarak görüyor.

Aynı zamanda Suudi Arabistan'ın, "İran'ın nükleer silah programını, varlığına karşı tehdit unsuru olarak görmesi" de 2 ülke arasında uzlaşmanın ne kadar zor olduğunu ortaya koyuyor.

Siyasi analistler, "Arap baharı" sonrasında bazı eski yönetimler ve özellikle Mısır'daki darbe yönetimine desteği, Suudi Arabistan'ın "Bölgedeki rolüne gölge düşürdüğü" yorumunda bulunuyor.

- Türkiye ile ilişkiler-

Suudi Arabistan'ın Türkiye ile ilişkilerini ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ifade ettiği "İki ülke arasındaki ilişkiler çok köklüdür" ifadesi özetliyor.

Suudi Arabistan-Türkiye ilişkilerine bakıldığında, iki ülkenin Ortadoğu'da yaşanan problemlere çözüm noktasında benzer tutumları sergilemesi daha da yakınlaşmalarına neden oldu. Özellikle Filistin meselesindeki ortak tutum ve Suriye'de rejime karşı halkın desteklenmesi, ilişkilerin resmi düzeyde gelişerek etkin şekilde devam etmesine katkı sağlıyor.

Bölgede başta Mısır olmak üzere Suriye, Filistin, Lübnan ve Irak'taki sorunların çözümünde aktif rol almak için çaba harcayan Suudi Arabistan, "bölgesel arena"da etkin 2 güç olan Türkiye ve İran'la dengeli politikalarını geliştirmeye de çalışıyor. - İstanbul