BM Genel Kurulu Genel Görüşmeleri

ABD Başkanı Barack Obama, İran ile varılan nükleer anlaşmanın tam anlamıyla uygulanması halinde, "nükleer silahlara yönelik yasakların güçleneceğini, potansiyel bir savaşın önleneceğini ve dünyanın daha güvenli olacağını" söyledi.

BM 70. dönem Genel Kurul Genel Görüşmeleri kapsamında, genel kurula hitap eden Obama, dünyada düzenin tamamen bozulduğu yerlerde, harekete geçmeleri gerektiğini kaydetti.

Ancak bu noktada da uluslararası toplumun birlikte hareket etmesi halinde, daha güçlü olacağına işaret eden Obama, "Bu tür çabalarda ABD daima üzerine düşeni yapacaktır. Bunu, geçmişin derslerini dikkate alarak yapacağız: Sadece Irak dersi değil, aynı zamanda katliamı önlemek için uluslararası koalisyona katıldığımız Libya örneğini de (baz alarak). Bir tiranın iktidarına son vermede Libya halkına yardım etmiş olsak bile, koalisyonumuz, açılan güç boşluğunu doldurmada daha fazlasını yapabilirdi ve yapmalıydı".

Ülkeyi bir araya getirmek için çalışan her bir meşru Libya hükümetine yardım edeceklerini belirten Obama,  "Ama aynı zamanda uluslararası toplum olarak, gelecekte, zor durumda olan ülkelerin kapasitelerini, onlar çökmeden önce inşa etmek için daha etkili çalışmamız gerektiğini kabul etmeliyiz" dedi.

Obama, bu nedenle, bugün ABD'nin, BM Barış Gücü'nün kuvvetlendirilmesi için on binlerce askeri güç, hastane, helikopter, istihbarat servisi ve yeni kapasitelerin sağlanması noktasında 50'den fazla ülkeyle birlikte destek olacaklarını duyurdu.

Bu yeni kapasitenin katliamları önleyebileceğini ve barış anlaşmalarının bir kağıt parçasının ötesinde bir şey olduğunu ortaya koyabileceğini ifade eden Obama, "Düzenin bozulduğu yerlerde ve kalıcı barış arayışında olanlar için kolektif kapasitemizi güçlendirmeliyiz" ifadesini kullandı.

-"Anlaşma tam uygulanırsa, potansiyel savaş önlenir"

BM Güvenlik Konseyi'nin, nükleer silahsızlanma anlaşmasını ihlali nedeniyle İran'a yaptırımlarını artırmasının, kanunlar ve anlaşmaların bir anlam taşıdığının dünyaya gösterildiğini dile getiren Obama, "Amaç İran'ı cezalandırmak değil, gittiği yoldan dönüp dönmeyeceğini, nükleer programının barışçıl olduğunu dünyanın teyit etmesine izin verip vermeyeceğini test etmekti" dedi.

Obama, ABD ve partnerlerinin, Rusya ve Çin de dahil, iki yıl boyunca İran ile karmaşık müzakereler yürüttüğünü anımsatarak, bunun da İran'ın nükleer silah elde etmesini önleyen ama aynı zamanda barışçıl enerjiye erişimine de izin veren kalıcı ve kapsayıcısı bir anlaşmayla sonuçlandığını kaydetti.

Obama, "Eğer bu anlaşma tam anlamıyla uygulanırsa, nükleer silahlara yönelik yasaklar güçlenir, potansiyel bir savaş önlenir ve dünya daha güvenli olur" diye konuştu.

İran ile müzakerelerde ülkelerin birlikte çalışmasının uluslararası sistemin olması gerektiği gibi çalıştığında nasıl güçlü olduğunu ortaya koyduğunu ifade eden Obama, ancak İran'ın mezhepsel savaşları körüklemesinin tüm bölgeyi tehlikeye attığına ve kendisinin de ticaretten soyutlamasına neden olduğuna işaret eden Obama, "Amerika'ya ölüm" sloganlarının da İran halkı için istihdam sağlayıp ülkeyi daha güvenli hale getirmeyeceğini vurguladı.

Obama, bu noktada, "Eğer İran farklı bir yolu seçerse bu, hem bölgenin güvenliği, hem İran halkı hem de dünya için daha iyi olur" değerlendirmesinde bulundu.

-"Amaç soğuk savaş dönemine dönmek değil"

Konuşmasında Rusya'nın Kırım'ı ilhakı ile doğu Ukrayna'daki agresif tavırlarına da değinen Obama, Rusya ile Ukrayna arasındaki derin ve karmaşık tarihin farkında olduklarını ama bir ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlal edilmesini de kabul edemeyeceklerini söyledi.

Obama, "Eğer böyle bir şey Ukrayna'da, (bunu yapanlara) bir bedeli olmadan gerçekleşirse, bugün burada toplanan başka herhangi bir ülkenin başına da gelebilir. Rusya'ya ABD ve diğer ortaklarımızın yaptırım uygulamasının temelinde yatan neden de bu. Yoksa, soğuk savaş dönemine geri dönme isteği değil" ifadesini kullandı.

Obama, Rusya eğer Ukrayna ile sorunlarını gerçek diploması yoluyla çözmeye çalışmasının, hem her iki ülke hem de dünya için daha iyi olacağını bildirdi.

Öte yandan, ABD'nin güney Çin denizinde herhangi bir toprak talebinin bulunmadığını ama özgür deniz seferi ve ticaretinin olması gerektiğini ifade eden Obama, anlaşmazlıkları askeri güçlerle değil, uluslararası hukukla ve barışçıl yolla çözmeyi amaçladıklarını kaydetti.

Obama, ABD'nin 50 yılı aşkın süredir devam eden ve "işe yaramayan" Küba politikasını değiştirdiğini anımsatarak, iki ülke arasında ilerleme sağlandıkça ABD Kongresi'nin de nihayetinde ambargoyu kaldıracağından emin olduğunu dile getirdi.

Obama konuşmasında, iklim değişikliği, temiz enerji, Ebola virüsüyle mücadele gibi konulara da değindi.

(Sürecek)