Bosna Hersek'te "Beyaz Kurdele" Günü

Bosna'daki savaşta, ülkenin kuzeyindeki Priyedor şehrinde Sırp olmayan sivillere yönelik katliam unutulmadı. "Beyaz Kurdele" Günü kapsamında, Priyedor'un yanı sıra Saraybosna, Tuzla, Brçko ve Banya Luka'da da anma etkinlikleri düzenlendi.

Sırp birlikleri, 1992 yılı Mayıs ayında işgal ettikleri Priyedor'da, Sırp olmayanların evlerinin pencerelerine beyaz çarşaf, evden çıkarken de kollarına beyaz kurdele bağlamaları talimatı vermiş, bu şekilde tespit edilen büyük çoğunluğu Boşnak binlerce sivil esir kamplarına götürülerek katliam, işkence ve tecavüze maruz kalmıştı.

Priyedor'da, "Çünkü Umrumda" inisiyatifi tarafından düzenlenen anma etkinliği kapsamında, kollarına beyaz kurdele bağlayan vatandaşlar şehir merkezinde yürüyerek, Priyedor'da öldürülen 102 çocuk için 102 beyaz gül bıraktı.

İnisiyatif adına konuşma yapan Hana Obradoviç, 31 Mayıs 1992 tarihinin Priyedor'un geçmişindeki "kara gün" olduğunu belirterek, kurban yakınlarına destek olmak amacıyla toplandıklarını söyledi.

"İzvor" Derneğinden Edin Ramuliç de Bosna'daki savaşta büyük çoğunluğu Boşnak 3 bin 176 sivilin öldürüldüğünü bildirdi. Ramuliç, aynı dönemde Hırvat, Roman ve Arnavutların da hayatını kaybettiğini ifade etti.

Öldürülenlerin üçte birinin Omarska, Keraterm ve Trnopolye toplama kamplarında bulunduğuna işaret eden Ramuliç, Priyedor'daki en büyük katliam, sürgün ve tecavüzlerin 1992 yılı mayıs ve ağustos ayları arasında gerçekleştiğini belirtti.

Katliama dikkat çekmek amacıyla ayrıca, 3 bin 176 adet beyaz kurdele dağıtıldı.

Kentin işlek caddelerinden Ferhadiya'da düzenlenen anma etkinliğine vatandaşlar da ilgi gösterdi.

"AntiDayton" hareketinin kurucularından Nihad Aliçkoviç, kurbanların yanı sıra, sürgün edilen 30 bin Priyedorlu'nun da unutulmaması ve sorumlularının yargılanmasını istedi.

- Priyedor'da ne oldu?

Bosna'daki savaşın başlarında, 1992 yılı Mart ayında, eski Yugoslavya'daki Devlet Güvenlik Teşkilatının (UDBA) başına getirilen Sırp kökenli Simo Drlyaça, Priyedor'da bir ayda 13 polis karakolunda görev yapan bin 775 Sırp'ı silahlandırdı. Sırp birlikleri, 29 Nisan gecesi nüfusunun çoğunluğu Boşnak olan Priyedor kentini ele geçirdi.

Ağır silahlara sahip Sırp birlikleri, 23 Mayıs 1992'de Priyedor civarındaki köylere saldırarak, 102'si çocuk 3 bin 176 sivili katletti.

Sırplar, 1992 yılı Mayıs ayında yerel radyolar üzerinden verdiği ilanla, "Sırp olmayanların evlerinin pencerelerine beyaz çarşaf asmalarını, sokağa çıkarken de kollarına beyaz kurdele bağlamalarını" emretti.

İşgalci Sırpların talimatlarını yapmak zorunda kalan vatandaşlar, bu yöntemle tespit edildi. Tespit edilenler, esir kamplarına götürülerek, soykırıma, işkenceye ve tecavüze maruz kaldı. Bu dönemde, yaklaşık 30 bin Priyedorlu Omarska, Keraterm, Kozarats, Trnopolye ve Manyaça'daki toplama kamplarına götürüldü, on binlercesi ise doğdukları bu topraklardan sürgün edildi.

Priyedor'da işlenen suçlar nedeniyle bugüne kadar 38 kişi hapis cezasına çarptırıldı.