Kirazda İç Piyasada Sorun Yok, İhracat Ürününü Don Vurdu

Türkiye'nin en önemli kiraz üretim merkezlerinden olan ve ilk hasatın yapıldığı İzmir'in Kemalpaşa İlçesi'nde, rekolte geçen yılın çok üzerinde beklenmesine rağmen, üreticiler, 23 Nisan gecesi yaşanan donun özellikle ihracat ürünü olan Napolyon türü kirazı vurmasından yakındı. Ziraat Odası Başkanı Bülent Oray, üreticilerin manavdaki fiyatı gördüğü an büyük üzüntü yaşayıp yıkıldıklarını söyledi. Üreticiyle, tükeci arasında bağlantıyı sağlayan hal satıcısı Metin Altuntaş, ürünün kalitesine göre 4 ile 8 TL arasında fiyata aldıklarını, ürünün ise geçen yıla göre daha iyi olduğunu anlattı.

Kuzey yarım kürede kiraz hasatının ilk yapıldığı yer olarak bilinen İzmir Kemalpaşa İlçesi'de, 21 Mayıs'ta aniden bastıran sağanak yağmur ve dolu, üreticisinden satıcısına kadar hemen her kesimin kabus gibi bir gün yaşamasına neden oldu. Ancak İzmir kent merkezine yağan dolunun ilçeye uğramaması, korkulduğu gibi geçen yılki zararı yaşatmadı. Şimdilik iç piyasaya kiraz satışının olduğu ilçede, toplam 85 bin dönümlük alanda kiraz yetiştirildiği öğrenildi. İlçe genelinde ziraat odası verilerine göre, şu anda ekili bulunan yaklaşık 3 milyon kiraz ağacından 1 milyon 800 bin kökte kiraz hasatının olduğu, geri kalan 1 milyon 200 binlik bölümünü ise halen fidan olarak kabul edildiği ve kiraz elde edilmediği açıklandı.

REKOLTE BEKLENTİSİ GEÇEN YILA GÖRE DAHA İYİ

Geçen yıl 27 Nisan'da ilçede yağan dolunun önemli kiraz merkezi durumundaki Bağyurdu, Ören ve Yiğitler'de, büyük zarara uğrattı. Bunun sonucunda ise, çok yüksek beklenen rekolte ancak 20 bin tonda kaldı. Bu yıl da benzer bir tehlike yaşamaktan korkan üretici, sadece 21 Mart ile 23 Nisan, geceleri aşırı soğuk ve sonrasında yaşanan dondan zarara uğradı. Ancak bu zararda o zaman yeni çiçek açmış olan ihracata giden Napolyon türü kirazda oldu, iç piyasaya sürülen türde ise olumsuzluğa yol açmadığı öğrenildi. İlçede toplam rekoltenin bu yıl ise, 50 bin ton olarak beklendiği açıklandı.

ÜRETİCİYLE TÜKETİCİ ARASINDA YÜZDE YÜZ FARK

Kemalpaşalı üretici, yıllarca emek verip yetiştirdiği kirazı, hasat ettikten sonra getirdiği halde, ürünün kalitesi ve türüne göre, 4 ile 8 TL arasında fiyata satmaya başladı. Yetiştirdiği kirazı hale getirip 5 TL'den veren çiftçi Mehmet Gelgit, "Ben geçen yıla göre iç piyasa ürünümde iyi hasat yaptım. Dün yağan yağmur, dolu bizi vurmadı. İç piyasada sorun yaşamıyoruz ama 20 gün sonra hasatını yapmaya başlayacağımız, ihracaat ürünü Napolyon'da sıkıntı var. Onu don vurdu. Bu da beklentimizin altında bir gelir demek. Ama şimdilik sattığımız ürün karşılığında aldığımız fiyattan memnunuz" dedi.

Üreticiden 4 ile 8 TL arasında fiyata kirazı alıp kendi komisyonunu ekledikten sonra iç piyasaya yada ihracat için büyük firmalara pazarlayan Metin Altuntaş ise, "Ürün geçen yıla göre daha iyi. Kalitesi daha iyi. İç piyasa ürünlerinde genelde ikiz kiraz sıkıntısı yaşanır. Bu yıl bunlar pek yok. Bu da ürünün kaliteli olduğunu gösteriyor. Ancak bizim en büyük sıkıntımız, üriticiden malı alırken oluyor. Çünkü üretici pazarda ya da manavda fiylatları gördüğü zaman ona yakın bir fiyata bizlere satmaya çalışıyor. Onu da alması imkansız. Zaten o da bizimle ilgili değil. Bir pazarcı ya da manav ürünü alıyor, talebe göre bir fiyat belirleyip satıyor. Bizden ürün alanlara bazen belli bir fiyatın üzerinde ürün almamamızı istiyor. Biz de o zaman almıyoruz. Üreticinin ya da bizim, piyasadaki fiyatlarla bir ek kazancımız yok" dedi.

Kiraz üretiminin Kemalpaşa için büyük öneme sahip olduğunu anlatan Ziraat Odası Başkanı Bülent Oray da, "Üretici, manavdaki fiyatı gördüğü an büyük üzüntü yaşıyor. Üreticiyi bu fiyat yıkıyor. Çünkü kendisi onca emek ve masraftan sonra onu, ancak yarı fiyatına satabiliyor. Bu da farklı beklentileri yada olumsuzlukları getiriyor. Geçen yıl bölgesel zararlar oldu. Bu yıl da 80 bin ton civarında rekolta bekliyorduk ama 21 Mart ve 23 Nisan gecelerinde yaşanan don, bunu yüzde 40 oranında azalttı. Fiyatta biri sorunumuz yok. Geçenyılla aynı fiyattan üretici satabiliyor. Ürettiği malı da elinde kalmıyor. İhracat ürünlerinde ürün azlığından dolayı biraz sorun yaşanabilir. O da belli bir fiyat farkını beraberinde getirecektir" dedi.