Komisyon Madencileri Dinliyor (2)

Film YAPILMASI ÖNERİSİ

TBMM Maden Kazalarını Araştırma Komisyonu üyelerinin Soma maden kazasının tanıklarını dinlediği programın öğle arasında Komisyon Başkanı Ak Parti Aksaray Milletvekili Ali Rıza Alaboyun basın mensuplarına açıklamada bulundu. Soma maden faciasının gündemde kalmasını ve ibret alınmasını sağlamak amacıyla bir filminin çekilmesi gerektiğini söyleyen Komisyon Başkanı Alaboyun, şöyle dedi:

"13 Mayıs'ın sürekli hatırlanması, bu olayın sürekli gündemde olması açısından bizim ortaya çıkacak raporumuzdan sonra Meclis'teki kayıtlarda incelenerek işin uzmanı bir senarist tarafından bu ocağın sinemaya, filme veya bir diziye bir şekilde aktarılması lazım. Bu çok ibret alınması gereken bir olay. Biz soruşturma komisyonu değiliz. Hiç kimseyi suçlu, 'Şunun şu var' deme yetkisinde değiliz. Zaten bunu konuyu savcılık ve idare araştırıyor. Ama biz olayın net ortaya koymamız açısından işçilerin ifadeleri ve yaşadıkları çok önemli. Orada kurtarma çalışmaları, havanın ters çevrilmesindeki mücadeleler, kurtarmak adına verilen mücadeleler dışarıdan görüldüğü gibi değil. O nedenle komisyon üyeleri olarak sürekli ocağa giriyoruz. Her girdikçe bakış açımız değişiyor. Bu ifadeleri bütünleştirip bir senaryo yazmak ve film çekmenin çok faydalı olacağının düşünüyorum."

BİLİRKİŞİ RAPORU HENÜZ ULAŞMAMIŞ

Maden kazasıyla ilgili olarak yayınlanan bilirkişi raporuna değinen TBMM Maden Kazalarını Araştırma Komisyonu Başkanı Alaboyun, "Bilirkişi raporunu biz resmen istedik. Ancak elimize henüz ulaşmadı. Elimize ulaşmasa da bu kanuni muhataplarına iletildiği için sanırım internete konmuş. Bize de bu bir şekilde geldi" dedi.

Raporda en çok elektrik konusunun üstlendiğini, havalandırma konusuna çok değinilmediğini anlatan Alabayon, sözlerini şöyle sürdü:

"Sensor konusunu işlemişler. Ama kazanın nasıl olduğuna yönelik çok detaylı, bizim arzu ettiğimiz türden bir bilgi yok. Bulguları var. Bu bulgular faydalı ve değerlendirilmesi gereken bulgular. Biz bu bulguları daha da genişletmek istiyoruz. Dün biz ocağa girdiğimizde yanan band, kablo görüntülerini aldık. Aldıklarımız işin görsel tarafı. Ama en önemlisi işçilerin yaşadıkları ve ifadeleridir. Savcılık bizim kadar çok fazla işçi dinlemedi. Biz bu konuda çok zaman ve emek harcadık. Belki işçilerimiz de bize konunun uzmanı olduğumuz için daha rahat açıldılar. Savcı bey belki konuya madenci olmadığı için, soru sormayla olayı fazla genişletebilme imkanı olmamış olabilir. Ama işçi arkadaşlarımız kendileri bize daha rahat açıldıklarını ifade ettiler. Bize de daha çok bilgi verdiklerini ifade ettiler. Bu bizim tutanaklarımızda yer almaktadır."

"KASTİ İHMAL DENEN BİR ŞEY YOK"

Ellerindeki bulgular ile işçilerin ifadelerini birleştirmeye çalıştıklarını belirten Komisyon Başkanı Alaboyun, "Kasti ihmal denen bir şey yok. Ama o kanıksama olabilir. Bu önemsizdir denebilir. Bu bizim kültürümüzde çok yaygın olan bir şey. Şuan şundan olundu denildiği konusunda 2-3 tane alternatif üzerinde çalışıyoruz. Bu konuda işletme müdürünü çağırdık. Bilgisini alacağız. Sabahki görüştüklerimizde de konular hakkında bilgisini aldık. Bizdeki bulguları ve işçilerin ifadelerini birleştirmeye çalışıyoruz" dedi.

Alaboyun, bir mantık örgüsü içerisinde olaya bakmaya çalıştıklarını, tek yönlü bakmayıp her yönlü görüşe açık olduklarını söyledi.

Olayı net çıkartıp resmin bütününü ortaya koymaya çalıştıklarını anlatan Alaboyun, "Bu çok büyük bir facia. İnsanımız öldü. Bunların hepsinin vebali var. Bir de içerde yatan insanlar var. Bu insanlar kurtarma faaliyetlerine bizzat katıldılar. O dumanın içerisine girerek bizzat yaralı çıkardılar. Canlı çıkardılar. Cenaze çıkardılar. Kimseyi de buradan şuanda suçlu olarak görmek niyetinde değiliz. Yarın onları da ziyaret edip, görüşlerini alacağız. Çünkü onların da görüşleri çok önemli" diye konuştu.

OLASI ALTERNATİF NEDENLERİ AÇIKLADI

Komisyonun üzerinde durduğu alternatif nedenler hakkında bilgi veren Komisyon Başkanı ALİ Rıza Alaboyun, bunları şöyle sıraladı:

"Bunlardan birincisi metan, ikinci kızışma. Ama detaylarına şimdi tam olarak girmek mümkün değil. En çok bu iki neden üzerinde daha çok odaklanıyoruz. Metan ve kızışma etkisi nasıldır, nasıl oluşmuştur, olayı nasıl tetiklemiştir, band neden yanmıştır? Burada tabii ki kızışma sonucu banttan bir zehirlenme ortaya çıkıyor büyük ihtimalle. Bu galeri yangını. Galeride yangın havalandırma nedeni ile bir taraftan tahtalar yanmış. Bir taraftan yanan bazı kablolar var. Yani büyük ölçüde bir galeri yangını sonucu kanıtlarla dahil olmak üzere böyle bir zehirlenme var. Ama olayı tetikleyen kızışma, metan parlaması nedir, ne değildir, bunları netleştirmeye çalışıyoruz."

IŞIKLAR MODERN DİZAYN EDİLMİŞ

Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'ye ait olan Işıklar Maden Ocağı'nda yaptıkları incelemeler hakkında bilgi veren komisyon Başkanı Alaboyun, "Işıklar Ocağını gezdik. Çok modern bir şekilde dizayn edilmiş. Tahkimatları, TEAŞ bağlantıları var. Her 200-300 metrede de insanların ani bir şekilde başını sokup temiz hava alabileceği küçük kulübeler ve kabinler yapmışlar. Çok mantıklı düşünülmüş bir olay. Aynı zamanda bantlar üzerinde 40-50 derece sıcaklık oluştuğu zaman otomatik olarak yangın söndürme tedbirleri almışlar. Bunların çoğu bizim mevzuatımızda yok. Sıkıntının çoğu mevzuatımızdan olmadığından da kaynaklanabilir" dedi.

"RAPOR SUNUCU BİR KÖMÜR KANUNU ÇIKARILMALI"

Konuşmasının son kısmında hazırlayacakları rapor sonrasında bir kömür kanunu çıkarılması gerektiğini söyleyen Ali Rıza Alaboyun, "Bu rapor sonucu bir kömür kanunu çıkartmamız gerektiğine inanıyorum. Buna dayalı çok geniş, beklide her ocağa ayrı bir çalışma rehberinin yayınlanması gerektiğine inanıyorum. Mevzuatı genişletmemiz lazım" diye konuştu.

İnisiyatifi sadece yöneticiye, mühendise veya oradaki çavuş ile işçiye bırakmamak gerektiğini anlatan Alaboyun, "Mevzuatı ve şartları çok zorlarsak, daha işin başında maliyet unsurlarını ona göre hesaplar, ona göre yatırıma girerler. Bizim amacımız bundan sonra bu tür kazalar olmasın. Daha emniyetli daha güvenilir madenler olsun diye" dedi.

Açıklamanın ardından komisyon üyeleri maden kazasının yakın tanığı maden işçilerini dinlemeye başladı. - Alaboyun